Kamieńskie
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Burmistrz |
Biłousow Andrij Łeonidowycz↗ | ||||
Powierzchnia |
138 km² | ||||
Populacja (01.01.2022) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy |
+380-5692 | ||||
Kod pocztowy |
51931 | ||||
Tablice rejestracyjne |
AE | ||||
Położenie na mapie obwodu dniepropetrowskiego | |||||
Położenie na mapie Ukrainy | |||||
48°31′N 34°37′E/48,516667 34,616667 | |||||
Strona internetowa |
Kamieńskie[1] (ukr. Кам'янське, Kamjanśke), w latach 1936–2016 Dnieprodzierżyńsk (ukr. Дніпродзержинськ, Dniprodzerżynśk)[2] – miasto na Ukrainie, w obwodzie dniepropetrowskim, nad Dnieprem. 1 stycznia 2022 liczyło 226 845 mieszkańców[3].
Ośrodek hutnictwa żelaza, przemysłu taboru kolejowego (wagony), chemicznego, materiałów budowlanych. Działa tu także elektrownia wodna o mocy 352 MW.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początkowo na miejscu dzisiejszego miasta znajdowała się wieś Kamieńskie (pierwsza wzmianka w 1750 roku), na terenie której w połowie XIX wieku powstały zakłady hutnicze. Do rangi jednej z największych firm metalurgicznych Rosji rozbudował je polski przedsiębiorca Ignacy Jasiukowicz, będący w latach 1888–1914 dyrektorem Południowo-Rosyjskiego Dnieprowskiego Towarzystwa Metalurgicznego z siedzibą w Kamieńskiem.
W 1926 roku Kamieńskie otrzymało prawa miejskie. W 1936 roku nazwa miasta została zmieniona na Dnieprodzierżyńsk na cześć działacza socjaldemokratycznego i komunistycznego, Feliksa Dzierżyńskiego. Oryginalna nazwa została przywrócona w 2016 roku. W 1979 miała tu miejsce katastrofa lotnicza, w której zginęło 178 osób, a w 1996 katastrofa tramwajowa, w wyniku której zginęły 34 osoby.
W związku z przemysłem metalurgicznym Dnieprodzierżyńsk miał w okresie radzieckim bardzo zanieczyszczone powietrze. W latach 70. poczyniono starania zmierzające do ograniczenia wydzielania toksycznych substancji, wysiedlono też część mieszkańców z najbardziej zanieczyszczonych, przyzakładowych terenów. Działania te nie przyniosły pełnych skutków i jeszcze w 1988 roku miasto znajdywało się na oficjalnej liście najbardziej zanieczyszczonych w ZSRR, z normami dwutlenku azotu, amoniaku, formaldehydu, benzenu i pyłu przekroczonymi ponad pięciokrotnie. Emisja zanieczyszczeń spadła znacznie w wyniku zamknięcia zakładów po rozpadzie ZSRR[4].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Pomnik Prometeusza – symbol miasta
- Sobór św. Mikołaja w stylu bizantyjsko-rosyjskim z 1894 roku (prawosławny)
- Kościół św. Mikołaja w stylu neogotyckim z 1897 roku (rzymskokatolicki)
Transport
[edytuj | edytuj kod]W mieście znajdują się stacja kolejowa Kamieńskie oraz port rzeczny. Kursuje tu komunikacja tramwajowa.
-
Popiersie Ignacego Jasiukowicza
-
Kościół św. Mikołaja
-
Dnieprzański kombinat metalurgiczny
-
Elektrownia wodna Dnieprodzierżyńska
-
Zakłady azotowe
-
Prospekt Swobody
Placówki kulturalne
[edytuj | edytuj kod]- Muzeum Historii Miasta
- Akademicki Teatr Muzyczno-Dramatyczny
- Biblioteka miejska
- Kinoteatr im. T. Szewczenki
Sport
[edytuj | edytuj kod]W mieście siedzibę ma klub piłkarski Stal Kamieńskie, występujący w sezonie 2016/17 w ukraińskiej Premier-lidze.
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]Ludzie urodzeni w mieście
[edytuj | edytuj kod]- Hennadij Boholubow – ukraiński biznesmen
- Leonid Breżniew – przywódca ZSRR
- Wiera Brieżniewa – ukraińska piosenkarka i prezenterka telewizyjna
- Tadeusz Dmoszyński – polski pilot wojskowy i cywilny
- Dmytro Jarosz – ukraiński działacz nacjonalistyczny
- Artem Kraweć – ukraiński piłkarz
- Wiktor Kuznecow – ukraiński piłkarz
- Hennadij Łytowczenko – ukraiński piłkarz
- Illa Marczenko – ukraiński tenisista
- Artemiusz (Snigur) – rosyjski biskup prawosławny
- Witalij Wackewycz – ukraiński piłkarz
- Ołeksandr Worobjow – ukraiński gimnastyk
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmiany wprowadzone na 93. posiedzeniu Komisji (29 czerwca 2016 roku). ksng.gugik.gov.pl. s. 2. [dostęp 2016-07-29]. (pol.).
- ↑ Дніпродзержинськ і ще кілька міст отримали нові імена. pravda.com.ua, 2016-05-19. [dostęp 2016-05-19]. (ukr.).
- ↑ Number of Present Population of Ukraine, as of January 1, [w:] db.ukrcensus.gov.ua [online] [dostęp 2023-08-17] .
- ↑ Paul Josephson i inni, An Enviromental History of Russia, Cambridge 2013, s. 217 (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dieło żyzni Ignaca Jasiukowicza. Gazeta Dien, 1 VII 2006. [1]
- Ignacy Jasiukowicz. Przegląd Techniczny, 4 XII 1913. [2]