Juwenalis
Średniowieczny wizerunek Juwenalisa | |
Zawód, zajęcie |
poeta satyryczny |
---|
Decimus Iunius Iuvenalis, Juwenalis z Akwinu (60–130)[1] – rzymski poeta satyryczny[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dane biograficzne są skąpe i niepewne. Urodził się w Akwinie w regionie Lacjum. Był synem (rodzonym lub adoptowanym) bogatego wyzwoleńca[1]. Prawdopodobnie dysponował pewnym majątkiem, ale przez jakiś czas znajdował się w poważnych trudnościach finansowych. Wydaje się, że z tego względu szukał szczęścia w armii. Został oficerem za panowania Domicjana[1]. Nie doczekał się jednak awansu, co napełniło go rozgoryczeniem. Znalazł się na wygnaniu w Egipcie[1]. Powód banicji jest niejasny. Przypuszcza się, że mogło nim być zawarte w jednej z jego satyr stwierdzenie, że ulubieńcy dworu mają większy wpływ na awanse niż zasługi kandydata albo fakt, że obraził wpływowego aktora[1]. Prawdopodobnie poeta przed śmiercią wrócił do Rzymu[1].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Juwenalis jest autorem 16 satyr[1], jednak sławę przyniosły mu trafne powiedzenia. Np. łac. Panem et circenses (Chleba i igrzysk), Difficile est satiram non scribere (Trudno nie pisać satyry)[2], Mens sana in corpore sano (W zdrowym ciele zdrowy duch)[2], Jest szaleństwem i głupotą żyć jak żebrak, aby umrzeć bogatym człowiekiem. Twórczość poety była niedoceniana w starożytności, za to popularna w średniowieczu[2]. Jako pierwszy satyry Juwenalisa tłumaczył na język polski Felicjan Faleński[2]; poza nim również M. Bednorz, Mieczysław Brożek, Józef Korpanty i Jan Sękowski[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Luke Mastin: Ancient Rome – Juvenal. ancient-literature.com, 2009. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
- ↑ a b c d e Juwenalis, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-11-19] .
- ↑ Słownik pisarzy antycznych pod red. A. Świderkówny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2001, s. 282.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Juwenalis – dzieła w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000399077077
- VIAF: 83985148, 120144648591950629080, 248152742986327732193, 7945149544620900490003
- LCCN: n79060985
- GND: 118556126
- NDL: 00514170
- LIBRIS: rp356dp94pbbl36
- BnF: 11909281d
- SUDOC: 026943719
- SBN: CFIV004507
- NLA: 35256484
- NKC: jn19981001529
- BNE: XX1021924
- NTA: 068845723
- BIBSYS: 90071358
- CiNii: DA02754636
- Open Library: OL54913A
- PLWABN: 9810699329005606
- NUKAT: n96400997
- J9U: 987007263495005171
- PTBNP: 39230
- CANTIC: a1995590x
- LNB: 000229559
- NSK: 000084536
- BNA: 000068771
- CONOR: 24197987
- BNC: 000035932
- ΕΒΕ: 217251
- BLBNB: 000179828
- KRNLK: KAC202255608
- LIH: LNB:Tyv;=CT
- RISM: people/30095446