Przejdź do zawartości

John Saxon

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
John Saxon
Ilustracja
John Saxon (2014)
Imię i nazwisko

Carmine Orrico

Data i miejsce urodzenia

5 sierpnia 1936
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

25 lipca 2020
Murfreesboro

Zawód

aktor

Współmałżonek

Mary Ann Saxon
(1967–1979; rozwód)
Elizabeth Saxon
(1987–1992; rozwód)
Gloria Martel
(2008–2020; jego śmierć)

Lata aktywności

1954–2020

Strona internetowa

John Saxon, właśc. Carmine Orrico[1] (ur. 5 sierpnia 1936 w Nowym Jorku, zm. 25 lipca 2020 w Murfreesboro) – amerykański aktor, który na przestrzeni 60 lat pracował nad ponad 200 projektami filmowymi i telewizyjnymi. Występował w westernach i horrorach, często grając policjantów i detektywów.

Zdobywca nagrody Złotego Globu w nieistniejącej już kategorii „najlepsza wschodząca gwiazda – aktor” (1958)[2]. Odtwórca roli Ropera w filmie Roberta Clouse’a Wejście smoka (1973) i porucznika Dona Thompsona w horrorach z serii Koszmar z ulicy Wiązów.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny włosko-amerykańskiej[3]. Urodził się w Nowym Jorku jako syn Anny (z domu Protettore)[4] i Antonia Orrico[5], robotnika portowego. W 1953 ukończył szkołę średnią New Utrecht High School w nowojorskiej dzielnicy Brooklyn. Równocześnie uczęszczał do Actors Studio na zajęcia aktorskie Stelli Adler[6]. Jednocześnie imał się różnych zajęć, aby podreperować swój budżet, m.in. był modelem. Jego zdjęcia zwróciły uwagę „łowcy talentów” Henry Wilsona, który zaproponował go wytwórni Universal[7].

John Saxon (1975)

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

W wieku 16 lat przybył do Hollywood i zmienił nazwisko na John Saxon. W 1954 po raz pierwszy trafił na duży ekran w dwóch filmach George’a Cukora: komedii romantycznej To może się zdarzyć każdemu (It Should Happen to You) z Judy Holliday i dramacie muzycznym Narodziny gwiazdy (A Star Is Born) z Judy Garland. W kryminalnym filmie filmie noir Na swobodzie (Running Wild, 1955)[8] pojawił się jako Vince Pomeroy. Rok później (1956) rola gracza baseballowego w filmie Moment nieuwagi (The Unguarded Moment) przyniosła mu sławę i uznanie. Za rolę Billa Tremaine w komedii Blake’a Edwardsa This Happy Feeling (1958) został uhonorowany nagrodą Złotego Globu w kategorii „najbardziej obiecujący nowy aktor”.

Przez kolejne kilka lat występował w całej serii lekkich filmów przeznaczonych dla młodego widza, w których partnerowały mu popularne ówcześnie gwiazdki: Sandra Dee, Luana Patten czy Debbie Reynolds. Jeden z nich trafił także na polskie ekrany – komedia Mr. Hobbs na urlopie (Mr. Hobbs Takes a Vacation, 1962) z Jamesem Stewartem. Swoją pierwszą dramatyczną rolę szeregowego Raymonda Endore’a zagrał w dramacie wojennym Wojenne polowanie (War Hunt, 1962) u boku Roberta Redforda. Jako Chuy Medina w westernie Sidneya J. Furie Appaloosa (1966) u boku Marlona Brando zdobył nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego[9].

Pod koniec lat 60., skuszony przez włoską Cinecittà zaczął grywać w intratnych aczkolwiek mało ambitnych filmach klasy „B”. Były to głównie horrory i spaghetti westerny. Doprowadziły one do marginalizacji aktora na głównym rynku amerykańskim. Można go było oglądać w tak znanych serialach jak Doktor Kildare (1966) czy Kung-fu (1972). Zmieniło się to po wejściu na ekrany kultowego Wejścia smoka (1973), gdzie wystąpił jako mistrz sztuk walki, uzależniony od hazardu zaproszony na wyspę Hana u boku Bruce’a Lee, u którego przedtem brał lekcje sztuk walki. W telewizyjnej serii NBC Najwięksi bohaterowie Biblii (Greatest Heroes of the Bible) — pt. Sąd Salomona (The Judgement of Solomon, 1978) zagrał postać Adoniasza. Dużą popularność zyskał jako porucznik Donald Thompson w kasowym hicie Wesa Cravena Koszmar z ulicy Wiązów (1984). Nie zaniedbywał również szklanego ekranu. W operze mydlanej Dynastia (1982–1984) zagrał postać Rashida Ahmeda, potężnego potentata z Bliskiego Wschodu, brata Farouka (Kabir Bedi), romansującego z Alexis (Joan Collins), dopóki nie rozpoczął kontaktów biznesowych z Blakiem Carringtonem (John Forsythe). W miniserialu NBC Liz: Historia Elizabeth Taylor (Liz: The Elizabeth Taylor Story, 1995) z Sherilyn Fenn w roli tytułowej zagrał Richarda Brooksa, reżysera Kotki na gorącym blaszanym dachu. W jednym z odcinków serialu CSI: Kryminalne zagadki Las Vegas (2005) wystąpił w roli Waltera Gordona.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

14 stycznia 1967 zawarł związek małżeński z Mary Ann, z którą miał syna Antonia (ur. 31 stycznia 1971)[10]. 27 grudnia 1979 doszło do rozwodu. 14 czerwca 1987 ożenił się z Elizabeth, z którą rozwiódł się 12 września 1992. 29 sierpnia 2008 poślubił Glorię Martel[10].

Zmarł 25 lipca 2020 w Murfreesboro w Tennessee na zapalenie płuc w wieku 83 lat[11].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Seriale

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Portret na życzenie: John Saxon. „Film”. nr 6/1987 (1962), s. 22, 1987-02-08. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 
  • John Saxon. T. 15: Kolekcja Alfred Hitchcock Przedstawia. Poznań: Oxford Educational Sp. z o.o., listopad 2009, s. 9. ISBN 978-83-252-0755-7.
  • Joe Kidd [filmografia, omówienie filmu]. „Filmowy Serwis Prasowy”. nr 8/1975, s. 15-17, 1975. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. ISSN 0430-4519. 

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]