Przejdź do zawartości

Język bugijski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ᨅᨔ ᨕᨘᨁᨗ
Obszar

Indonezja – wyspy Sulawesi, Jawa i Sumatra, również Malezja (Sabah)

Liczba mówiących

ok. 4 mln w Indonezji[1]

Pismo/alfabet

łacińskie (dawniej lontara)

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 3 środek szerszej komunikacji
Kody języka
ISO 639-2 bug
ISO 639-3 bug
IETF bug
Glottolog bugi1244
Ethnologue bug
GOST 7.75–97 буг 123
WALS bug
SIL BUG
Występowanie
Ilustracja
Zasięg geograficzny języka bugijskiego na Sulawesi
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku bugińskim
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język bugijski (ᨅᨔ ᨕᨘᨁᨗ Basa Ugi) – język austronezyjski rozpowszechniony wśród ludu Bugijczyków, zamieszkującego zwłaszcza w południowej części indonezyjskiej wyspy Sulawesi. Według danych Ethnologue posługuje się nim 4 mln ludzi[1]. Ludność bugijska obecna jest w wielu regionach archipelagu indonezyjskiego[2]. Pewni użytkownicy języka bugijskiego zamieszkują też malezyjski stan Sabah[1].

Do zapisu języka bugijskiego stosuje się alfabet łaciński[1]. Tradycyjnie służyło do tego pismo lontara, sporządzano w nim manuskrypty na liściach palmowych. Obecnie jego użycie jest ograniczone do zastosowania ozdobno-rytualnego, np. podczas ceremonii ślubnych[3]. Misjonarz B.F. Matthes przetłumaczył na język bugijski Biblię oraz opracował opis jego gramatyki i słownik[4][5].

W języku bugijskim występują zapożyczenia z języka makasarskiego, który pośredniczył też w zapożyczaniu wyrazów malajskich, arabskich i holenderskich[6].

W niektórych zakątkach wyspy jest znany jako język drugi. Odegrał rolę jako źródło zapożyczeń w językach Indonezji. Wywarł wpływ na leksykę języków Sulawesi i Małych Wysp Sundajskich (Flores i Sumbawy)[7]. Zapożyczenia południowocelebeskie w języku malgaskim również mogą pochodzić z języka bugijskiego[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Bugis, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2017-08-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-25] (ang.).
  2. Greg Acciaioli: Bugis. W: David Levinson (red.): Encyclopedia of World Cultures. T. 5: East and Southeast Asia. Boston, MA: G.K. Hall, 1993, s. 48–52. ISBN 0-8168-8840-X. OCLC 22492614. (ang.).
  3. Andrew Dalby, Dictionary of Languages: The definitive reference to more than 400 languages, London: A & C Black, 2004, s. 384, ISBN 978-1-4081-0214-5, OCLC 842286334 [dostęp 2022-12-30] (ang.).
  4. Sirk 1983 ↓, s. 27.
  5. Th. van den End, Chris G.F. de Jong, Kees de Jong, Christianity in central and southern Sulawesi, [w:] Jan Sihar Aritonang, Karel Adriaan Steenbrink (red.), A History of Christianity in Indonesia, Leiden: Brill, 2008 (Studies in Christian Mission 35), s. 455–491, DOI10.1163/ej.9789004170261.i-1004.99, ISBN 978-90-04-17026-1, OCLC 567642904, JSTOR10.1163/j.ctv4cbgb1.16 [dostęp 2022-12-30] (ang.), patrz s. 477.
  6. Sirk 1983 ↓, s. 99–100.
  7. Adelaar 1996 ↓, s. 704–705.
  8. Adelaar 2009 ↓, s. 725.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • K. Alexander Adelaar, Contact languages in Indonesia and Malaysia other than Malay, [w:] Stephen A. Wurm, Peter Mühlhäusler, Darrell T. Tryon (red.), Atlas of Languages of Intercultural Communication in the Pacific, Asia, and the Americas, t. II: Texts, Berlin–New York: Walter de Gruyter, 1996 (Trends in Linguistics. Documentation 13), s. 695–711, DOI10.1515/9783110819724.2.695, ISBN 978-3-11-081972-4, OCLC 645902941 (ang.).
  • K. Alexander Adelaar, Loanwords in Malagasy, [w:] Martin Haspelmath, Uri Tadmor (red.), Loanwords in the World’s Languages: A Comparative Handbook, Berlin–New York: Walter de Gruyter, 2009, s. 717–746, DOI10.1515/9783110218442.717, ISBN 978-3-11-021844-2, OCLC 642692803 (ang.).
  • Ülo Sirk, The Buginese Language, Moscow: “Nauka” Publishing House, Central Department of Oriental Literature, 1983, OCLC 11233696 (ang.).