Izydor z Sewilli
arcybiskup doktor Kościoła | |
Miniatura przedstawiająca św. Izydora pochodząca z ok. 800 roku | |
Data i miejsce urodzenia |
ok. 560 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 kwietnia 636 |
Czczony przez | |
Kanonizacja |
1598 |
Wspomnienie |
4 kwietnia |
Patron |
Statua Izydora w Madrycie, autorstwa Joségo Alcoverra (1892) | |
Data urodzenia |
ok. 560 |
---|---|
Data śmierci |
4 kwietnia 636 lub 636 |
arcybiskup Sewilli | |
Okres sprawowania |
600-636 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Sakra biskupia |
ok. 600 |
Izydor z Sewilli, także Izydor Sywilski (łac. Isidorus Hispalensis; ur. ok. 560 w Kartagenie, zm. 4 kwietnia 636 w Sewilli) – arcybiskup Sewilli, święty Kościoła katolickiego, doktor Kościoła.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Głównym źródłem wiedzy o życiu Izydora jest „Wykaz ksiąg świętego Izydora”, autorstwa Brauliona z Saragossy[1].
Izydor urodził się około 560 roku w Kartagenie, jako syn Seweriana i Turtur[2]. Miał dwóch starszych braci: Leandra i Fulgencjusza oraz młodszą siostrę Florentynę[3]. Po śmierci rodziców wychowaniem Izydora zajęli się jego bracia, zwłaszcza Leander[3]. Był on mnichem oraz biskupem, dlatego Izydor mógł kształcić się w szkole diecezjalnej lub klasztornej[4]. W młodości studiował Pismo Święte oraz dzieła Warrona, Swetoniusza, Kapelli i Kasjodora[5]. Prawdopodobnie był też nauczycielem w sewilskiej szkole, natomiast nigdy nie wstąpił do zakonu[6]. Około 600 roku został arcybiskupem Sewilli, po śmierci swojego brata[7]. W 619 roku przeprowadził synod, na którym ustalił granice diecezji Écija oraz Kordoba, a także potępił poglądy monofizyckie[8]. W 633 roku zwołał kolejny synod, na którym ujednolicono zasady liturgii, zalecono edukację duchowieństwa i uregulowano nadzór biskupów nad sędziami[9]. W tym czasie zredagował także księgę („Hispana”), w której zawarł 105 dekretów papieskich, oraz 67 postanowień synodalnych[10]. Prawdopodobnie był także autorem Vetus Laina Hispana – łacińskiego przekładu Biblii[10].
W czasie swojej posługi wspierał klasztory, a dochody przekazywał biednym[10]. Był doradcą kilku królów wizygockich, panujących na półwyspie iberyjskim: Gundemara, Sisebuta, Swintili i Sisenanda[11]. W marcu 636 roku poważnie zachorował i poprosił by zaniesiono go do kościoła św. Wincentego[11]. Tam przyjął namaszczenie chorych, pomodlił się i pożegnał z przyjaciółmi[12]. Zmarł 4 kwietnia i został pochowany obok rodzeństwa: Leandra i Florentyny[12].
Klasyfikacja magii
[edytuj | edytuj kod]Zajmował się klasyfikacją magii. Opierając się na źródłach klasycznych magię dzielił na geomancję (wróżenie z ziemi), hydromancję (wróżenie z wody), aeromancję (wróżenie z powietrza), a także piromancję (wróżenie z ognia). Za magię uznawał też wróżenie z lotu i głosów ptaków oraz wykorzystywanie wnętrzności zwierząt w tym celu. Astrologia także była przez niego uznawana za formę magii. Jako część magii wyróżniał także uroki (czyli opieranie się na słowach w celach magicznych) oraz ligatury (przywiązywanie do potencjalnego pacjenta magicznych przedmiotów w celach kuracyjnych), a także inne niewymienione zjawiska. Uważał, że każda magia ma charakter demoniczny[13].
Kult
[edytuj | edytuj kod]Kanonizacja formalna Izydora z Sewilli odbyła się w 1598 roku – kanonizował go Klemens VIII[14]. W 1722 papież Innocenty XIII ogłosił św. Izydora doktorem Kościoła[14].
Jego wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci (4 kwietnia)[14], natomiast uroczystości w Hiszpanii odbywają się 26 kwietnia[15].
W ikonografii św. Izydor przedstawiany jest jako stary biskup z paliuszem[14].
Poeta i dramaturg Lope de Vega napisał poemat El Isidro.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- modlitwa za wstawiennictwem świętego
- Izydor (imię)
- Bestiariusz z Worksop
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Krynicka 2007 ↓, s. 5.
- ↑ Krynicka 2007 ↓, s. 6-7.
- ↑ a b Krynicka 2007 ↓, s. 7.
- ↑ Krynicka 2007 ↓, s. 8.
- ↑ Krynicka 2007 ↓, s. 9-10.
- ↑ Krynicka 2007 ↓, s. 10.
- ↑ Krynicka 2007 ↓, s. 9.
- ↑ Krynicka 2007 ↓, s. 11.
- ↑ Krynicka 2007 ↓, s. 11-12.
- ↑ a b c Krynicka 2007 ↓, s. 12.
- ↑ a b Krynicka 2007 ↓, s. 14.
- ↑ a b Krynicka 2007 ↓, s. 15.
- ↑ Kieckhefer 2001 ↓, s. 31-32.
- ↑ a b c d Święty Izydor z Sewilli. Internetowa Liturgia Godzin. [dostęp 2022-10-13]. (pol.).
- ↑ Isidor von Sevilla. Ökumenisches Heiligenlexikon. [dostęp 2022-10-13]. (niem.).
- ↑ Krynicka 2007 ↓, s. 16.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tatiana Krynicka: Izydor z Sewilli. Kraków: WAM, 2007. ISBN 978-83-7318-918-8. (pol.).
- Życiorys św. Izydora z Sewilli na Portalu św. Izydora – Patrona Internetu i Internautów
- Dzieła Świętego Izydora z Sewilli
- Richard Kieckhefer: Magia w średniowieczu. Kraków: Universitas, 2001. ISBN 83-7052-546-6. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Piotr Smoliński: Izydor z Sewilli. Powszechna Encyklopedia Filozofii. [dostęp 2024-05-11]. (pol.).
- Izydor z Sewilli w Opoce
- Dzieła Izydora z Sewilli w bibliotece Polona
- Saint Isidore of Seville – Doctor of the Church. st-isidore.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)]. (ang.).
- Isidore of Seville: Article, Bibliography, Manuscripts (ang.)
- Order of St. Isidore of Seville. st-isidore.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-07)]. (ang.).
- ISNI: 0000000122756296
- VIAF: 803890, 572144647670558301828, 96397520, 4034168049038038410003, 79397616, 305411325, 316398716
- ULAN: 500097174
- LCCN: n80139470
- GND: 118555995
- LIBRIS: 31fhczcm4d2lzmr
- BnF: 119082935
- SUDOC: 026931494
- SBN: CFIV084639
- NLA: 35237568
- NKC: jn20000603152
- BNE: XX1720733
- NTA: 069230056
- BIBSYS: 90029036
- CiNii: DA02055342
- Open Library: OL266044A
- PLWABN: 9810565060005606
- NUKAT: n00028781
- J9U: 987007263108905171
- PTBNP: 64842
- CANTIC: a10476271
- NSK: 000085190
- CONOR: 71664483
- BNC: 000084033
- ΕΒΕ: 148036, 147208
- BLBNB: 000179780
- KRNLK: KAC202290682