Gronkowce
 Gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus) w barwieniu metodą Grama | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Typ | |
| Rodzaj |
Gronkowce |
| Nazwa systematyczna | |
| Staphylococcus | |
Gronkowce, stafilokoki, stafylokoki (łac. Staphylococcus, od gr. σταφυλή, staphylē, czyli grona, i κόκκος, kókkos, czyli ziarenko) – rodzaj bakterii zaliczanych do grupy bakterii Gram-dodatnich. Morfologicznie są one ziarenkowcami występującymi w skupiskach przypominających grona, będących wynikiem podziałów w wielu płaszczyznach. Prawie wszystkie gatunki Staphylococcus są względnymi beztlenowcami (to znaczy rosną w warunkach zarówno tlenowych, jak i beztlenowych).
Systematyka gronkowców
[edytuj | edytuj kod]- Koagulazododatnie
- Staphylococcus aureus ssp. aureus
- Staphylococcus aureus ssp anaerobius
- Staphylococcus intermedius
- Staphylococcus hyicus
- Staphylococcus schleiferi
Bakteriami typowo koagulazododatnimi (wytwarzającymi koagulazę) są szczepy należące do Staphylococcus aureus[1]. Gronkowiec złocisty jest głównym gatunkiem chorobotwórczym człowieka i jest odpowiedzialny za wiele ciężkich zakażeń[2]. Zakażenia nim można podzielić na:
- choroby skóry
- choroby układu oddechowego
- choroby układu moczowego
- choroby przewodu pokarmowego
- posocznice i ropowice
- zapalenia ropne stawów
- zapalenie sutków
- zapalenie szpiku i kości
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- chorobę Rittera
- zespół wstrząsu toksycznego[3].
- Koagulazoujemne
Wśród gronkowców koagulazoujemnych wyróżnia się:
- wrażliwe na nowobiocynę
- oporne na nowobiocynę
Niektóre gronkowce koagulazoujemne stanowią prawidłową florę człowieka, na przykład Staphylococcus epidermidis, który może czasami wywoływać zakażenia protez, oraz Staphylococcus saprophyticus, który powoduje zakażenia dróg moczowych u młodych kobiet.
Inne gatunki u człowieka nie odgrywają znaczącej roli, ale niektóre mają znaczenie w weterynarii.
Diagnostyka i leczenie zakażeń gronkowcowych
[edytuj | edytuj kod]Gronowce mogą być hodowane na prostych pożywkach, na przykład Chapmana lub Bairda-Parkera, w zwykłych warunkach.
Do antybiotyków przeciwgronkowcowych należą:
- chloramfenikol – maść
- mupirocyna – maść
- cefadroksyl – antybiotyk w postaci granulatu do sporządzenia zawiesiny, kapsułek, tabletek powlekanych
- spiramycyna – antybiotyk w tabletkach
- klindamycyna – antybiotyk w postaci granulatu do sporządzenia zawiesiny[4] lub w postaci roztworu do iniekcji[4].
Niektóre nowe fagotypy są odporne na penicylinę i tetracykliny.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Maria Lucyna Zaremba, Jerzy Borowski: Mikrobiologia lekarska dla studentów medycyny. Warszawa 1997, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 267
- ↑ E. Jawetz, L. Melnick, E.A. Adelberg: Przegląd mikrobiologii lekarskiej. Warszawa 1991, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, s. 314
- ↑ Maria Lucyna Zaremba, Jerzy Borowski: Mikrobiologia lekarska dla studentów medycyny. Warszawa 1997, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 272
- ↑ a b Centrum Informacji o Leku. Indeks leków – Dalacin C. [dostęp 2009-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-29)].
