Przejdź do zawartości

Grace Kelly

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grace Grimaldi
Ilustracja
Wizerunek herbu
Faksymile
Księżna Monako
Okres

od 18 kwietnia 1956
do 14 września 1982

Jako żona

Rainiera III Grimaldi

Poprzedniczka

Gizela Grimaldi

Następczyni

Charlene Grimaldi

Dane biograficzne
Dynastia

Grimaldi

Data i miejsce urodzenia

12 listopada 1929
Filadelfia

Data i miejsce śmierci

14 września 1982
Monaco-Ville

Miejsce spoczynku

Monako

Ojciec

John Brendan Kelly

Matka

Margaret Katherine Majer

Mąż

Rainier III Grimaldi

Dzieci

Karolina
Albert
Stefania

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Świętego Karola (Monako) Krzyż Wielki Orderu Dobroczynności (Grecja) Medal 2500-lecia Imperium PerskiegoŁańcuch Orderu Pro Merito Melitensi Kawaler Wielkiego Krzyża Orderu Grobu Świętego
Grace, księżna Monako
Ilustracja
Grace Kelly w filmie Mogambo (1953)
Imię i nazwisko

Grace Patricia Grimaldi

Data urodzenia

12 listopada 1929

Data śmierci

14 września 1982

Zawód

aktorka

Lata aktywności

1950–1956

podpis
Dom rodziny Kelly w East Falls w Filadelfii
Grace Kelly (1955)

Grace Kelly, właśc. Grace Grimaldi, księżna Monako, księżna Valentinois, markiza Baux (ur. 12 listopada 1929 w Filadelfii, zm. 14 września 1982 w Monaco-Ville) – amerykańska aktorka, zdobywczyni Oscara za rolę w filmie Dziewczyna z prowincji. American Film Institute umieścił ją na 13. miejscu na liście największych aktorek wszech czasów (The 50 Greatest American Screen Legends)[1]. Od 18 kwietnia 1956 do śmierci księżna Monako jako żona księcia Rainiera III.

Rodzina

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 12 listopada 1929 w Filadelfii w Stanach Zjednoczonych. Była córką Johna Brendana Kelly’ego, trzykrotnego mistrza olimpijskiego w wioślarstwie i jego żony, Margaret Katherine Majer. Pochodziła z katolickiej rodziny o irlandzkim pochodzeniu. Ojciec Grace był trzykrotnym mistrzem olimpijskim w wioślarstwie, po zakończeniu kariery sportowej założył firmę, wstąpił do partii demokratów i w 1935 był kandydatem do objęcia funkcji burmistrza miasta Filadelfii, ale przegrał najmniejszą w historii różnicą głosów. W czasie II wojny światowej prezydent Roosevelt nominował go na stanowisko Narodowego Dyrektora Zdrowia Fizycznego. Matka Grace urodziła się 13 grudnia 1898 w Filadelfii jako córka niemieckich emigrantów, Carla (ur. 1863, zm. 1922) i Margarethy z Bergów (ur. 1870, zm. 1949). Od dzieciństwa zajmowała się sportem, uprawiała pływanie, podjęła też studia na Temple University, pracowała jako modelka, a jej zdjęcia trafiały na okładki magazynów. W 1921 roku została instruktorką wychowania fizycznego na Uniwersytecie Pensylwania.

Grace miała troje rodzeństwa: siostry Margaret Katherine (ur. 1925, zm. 1991), Elizabeth Anne (ur. 1933, zm. 2009) oraz brata Johna Brendana Juniora (ur. 1927, zm. 1985), który w 1956 w Melbourne zdobył brązowy medal w wioślarstwie i podarował go Grace jako prezent z okazji jej zaślubin z księciem Rainierem. Po chrzcie najstarszej córki państwa Kellych, Margaret, babka dziewczynki, Mary Costello Kelly, wyraziła niezadowolenie, że dziewczynka nie otrzymała imienia Grace na cześć jej zmarłej w dzieciństwie córki. Rok później Mary Costello zmarła, a druga córka Kellych otrzymała imiona Grace Patricia.

Kariera aktorska

[edytuj | edytuj kod]

Rodzice nie chcieli, by córka została aktorką. Uczęszczała do szkoły zakonnej i otrzymała rygorystyczne wychowanie. Aby się usamodzielnić, wyjechała do Nowego Jorku, gdzie pracowała jako fotomodelka. W maju 1947 ukończyła Stevens School w Germantown. Jej ulubionymi aktorami byli Ingrid Bergman i Joseph Cotten. Z powodu niskich wyników z matematyki nie dostała się do Bennington College w lipcu 1947, ale postanowiła spełnić swoje marzenie o karierze kinowej, dlatego wzięła udział w przesłuchaniach do Amerykańskiej Akademii Sztuki Dramatycznej w Nowym Jorku, gdzie z powodzeniem odegrała scenę z dramatu The Torch-Bearers z 1923.

Karierę aktorską zaczynała dużymi rolami na scenie na Broadway w Ojcu Strindberga oraz w tytułowej roli w ok. 60-odcinkowym programie telewizyjnym Bethel Merriday według Sinclair Lewisa. W 1951 roku nakręciła swój pierwszy film, Czternaście godzin, w którym zagrała rolę Louise Ann Fuller. W 1952 odtwarzała rolę żony szeryfa Amy Kane w W samo południe u boku Gary’ego Coopera. Za rolę Lindy Nordley w filmie Mogambo otrzymała nagrodę Złotego Globu oraz nominację do Oscara za drugoplanową rolę żeńską.

Największym jej sukcesem okazała się rola Georgie Elgin w filmie George’a Seatona Dziewczyna z prowincji. Za występ w tej produkcji otrzymała Oscara w 1955 dla najlepszej aktorki oraz brytyjską nagrodę BAFTA dla najlepszej aktorki zagranicznej. Do nagrody BAFTA nominowana była również za rolę Margot Wendice w dziele Alfreda Hitchcocka M jak morderstwo.

Po ślubie z księciem Rainierem definitywnie zrezygnowała z aktorstwa. Swoje ostatnie role zagrała w 1956 w Wyższych sferach i Łabędziu, wystąpiła również w dziele Terence’a Younga Mak również jest kwiatem. W czerwcu 1999 Amerykański Instytut Filmowy umieścił ją na 13. miejscu listy największych gwiazd amerykańskiego kina.

Małżeństwo i rodzina

[edytuj | edytuj kod]

Była jedną z najważniejszych postaci amerykańskiej delegacji na festiwal filmowy w Cannes w 1955. Podczas pobytu we Francji została zaproszona do udziału w sesji zdjęciowej w Pałacu Monakijskim w towarzystwie księcia Monako, Rainiera. Książę oświadczył się aktorce podczas podróży do Stanów Zjednoczonych. 4 kwietnia 1956 Kelly przybyła na Lazurowe Wybrzeże, a 14 dni później poślubiła Rainiera w cywilnej ceremonii w Sali Tronowej Pałacu Monako. 19 kwietnia 1956 odbył się ślub kościelny pary w Katedrze Świętego Mikołaja. Kelly po ślubie otrzymała tytuł Jej Książęca Wysokość Księżna Monako.

Dzieci

[edytuj | edytuj kod]

23 stycznia 1957 o godz. 9:32 księżna urodziła w Monte Carlo swoje pierwsze dziecko i nową następczynię monakijskiego tronu[2]. Dziewczynka otrzymała imiona Karolina Ludwika Małgorzata i tytuł dziedzicznej księżnej Monako. Pojawienie się na świecie księżniczki Karoliny doprowadziło do pogłębienia konfliktu pomiędzy księciem i księżną Monako a Antoinette, baronową Massy. Siostra księcia Rainiera uważała, że to ona powinna zostać następczynią tronu, ponieważ jest najstarsza z rodzeństwa i ma syna, który zapewniłby dalszą sukcesję władzy w państwie.

Latem 1957 pojawiły się informacje, że Grace jest w kolejnej ciąży[3]. Media sugerowały się zaokrągloną figurą władczyni podczas jednego z jej oficjalnych wystąpień w Rzymie oraz zdjęciami z rodzinnych wakacji w Szwajcarii. Kilka miesięcy wcześniej książę Rainier zmuszony był dementować pogłoski o błogosławionym stanie swojej żony[4]. Tym razem doniesienia okazały się prawdziwe i 20 września Pałac Książęcy przyznał, że Grace i Reinier spodziewają się drugiego dziecka[5][6]. Albert Aleksander Ludwik Pierre urodził się 14 marca 1958 o godz. 10:48[7][8][9]. Pojawienie się na świecie syna zapewniało ciągłość sukcesji tronu Monako w linii męskiej. Książę Albert został dziedzicznym księciem Monako i zajął w linii sukcesji miejsce przed swoją starszą siostrą, przy czym nie mógł zostać wyprzedzony przez żadne ze swojego ewentualnego przyszłego rodzeństwa.

14 sierpnia 1964 Pałac Książęcy podał do wiadomości, że księżna Grace spodziewa się narodzin trzeciego dziecka w lutym następnego roku[10]. księżniczka Stefania Maria Elżbieta urodziła się 2 lutego 1965[11][12][13] i zajęła trzecie miejsce w linii sukcesji monakijskiego tronu.

30 czerwca 1967 ogłoszono czwartą ciążę księżnej i spodziewane narodziny kolejnego potomka rodu Grimaldich w styczniu 1968[14]. 20 lipca Grace trafiła do szpitala Royal Victoria Hospital w Montrealu i tego samego dnia poinformowano o poronieniu, którego doznała[15]. Rodzina książęca przebywała wówczas w Kanadzie, aby wziąć udział w Monaco Day w ramach Expo[16][17]. Kelly po kilku dniach razem z córkami pojechała do rodzinnego domu w Filadelfii, a Rainier i Albert wypełniali oficjalne obowiązki[18].

Genealogia

[edytuj | edytuj kod]

Przodkowie

[edytuj | edytuj kod]
Osoba Rodzice Dziadkowie Pradziadkowie
Grace, księżna Monako John Brendan Kelly John Henry Kelly Brian Kelly
Honora Margaret McLaughlin
Mary Anne Costello Walter Costello
Anne Burke
Margaret Katherine Majer Carl Majer Johann Karl Majer
Louise Wilhelmine Adam
Margaretha Berg Georg Berg
Elisabetha Roehrig

Potomkowie

[edytuj | edytuj kod]
Dzieci Wnuki Prawnuki
Karolina, księżna Hanoweru
(1957-)
Andrea Casiraghi
(1984-)
Aleksander Casiraghi
(2013-)
India Casiraghi
(2015-)
Maks Casiraghi
(2018-)
Charlotte Casiraghi
(1986-)
Rafał Elmaleh
(2013-)
Pierre Casiraghi
(1987-)
Stefan Casiraghi
(2017-)
księżniczka Aleksandra z Hanoweru
(1999-)
Albert II, książę Monako
(1958-)
Jaśmina Grimaldi
(1992-)
Aleksander Coste
(2003-)
Gabriela, hrabina Carlades
(2014-)
Jakub, markiz Baux
(2014-)
księżniczka Stefania z Monako
(1965-)
Ludwik Ducruet
(1992-)
Paulina Ducruet
(1994-)
Kamila Gottlieb
(1998-)

Rodzina Kelly

[edytuj | edytuj kod]
John Brendan Kelly (1889–1960)
 m. Margaret Katherine Kelly z d. Majer, (1924–1960, jego śmierć)
    c. Elizabeth Anne LeVine z d. Kelly (1925–2009)
       m. Donald LeVine
          c. Grace Packer z d. LeVine (?–1999)
             m. William Polo Packer (?–1999, jej śmierć)
          c. Christopher LeVine
             m. Mary Victoria LeVine z d. McNeil
                c. Christopher LeVine
                c. Virginia (Ginna) LeVine
                c. Kelly LeVine
    s. John Brendan Kelly II (1927–1985)
       m. Mary Gray Freeman (1954–1980, rozwód)
          s. John Brendan Kelly III
             m.? (rozwód)
               c. Kat Kelly
               c. Nat Kelly
          c. Susan von Medicus z d. Kelly
             m. Richard von Medicus
                s. Macius von Medicus
                s. syn von Medicus
                s. syn von Medicus
          c. Elizabeth Brenden z d. Kelly (?–2006)
          c. Maura Grace Casey z d. Kelly (?–2010)
             m. Kevin Casey (do 2010, jej śmierć)
          c. Ann Kelly Ogle z d. Kelly
          c. Margaret Christina Kelly
         m. Sandra Worley (1981 – 1985, jego śmierć)
    c. Grace Patricia, księżna Monako z d. Kelly (1929–1982)
       m. Rainier III, książę Monako (1956–1982, jej śmierć)
          c. Karolina, księżna Hanoweru z d. księżniczka Monako (1957-)
             m. Filip Junot (1978–1980, rozwód)
             m. Stefan Casiraghi (1983–1990, jego śmierć)
                s. Andrea Casiraghi (1984)
                   m. Tatiana Casiraghi z d. Santo Domingo (1983-)
                      s. Aleksander Casiraghi (2013-)
                      c. India Casiraghi (2015-)
                      s. Maks Casiraghi (2018-)
                c. Charlotte Casiraghi (1986)
                   r. Gad Elmaleh
                      s. Rafał Elmaleh (2013-)
                s. Pierre Casiraghi (1987)
                   m. Beatrice Casiraghi z d. Borromeo (2015-nadal)
                      s. Stefan Casiraghi (2017-)
             m. Ernest August V, książę Hanoweru (1999-nadal)
                c. księżniczka Aleksandra z Hanoweru (1999)
          s. Albert II, książę Monako (1958-)
             r. Tamara Schumacher z d. Rotolo
                c. Jaśmina Grimaldi (1992-)
             r. Nicole Coste z d. Tousskoupe
                s. Aleksander Grimaldi-Coste (2003-)
             m. Charlene, księżna Monako z d. Wittstock (2011-nadal)
                c. Gabriela, hrabina Carlades (2014-)
                s. Jakub, markiz Baux (2014-)
          c. Księżniczka Stefania z Monako (1965-)
             m. Daniel Ducruet (1995–1996, rozwód)
                s. Ludwik Ducruet (1992-)
                c. Paulina Ducruet (1994-)
             r. Jan Gottlieb
                c. Kamila Gottlieb (1998-)
             m. Adans Lopez Peres (2003–2004, rozwód)
    c. Margaret Katherine Conlan z d. Kelly (1925–1991)
       m. George Liddel Davis (1944–1959, rozwód)
          c. Margaret Packer z d. Davis (1946-)
             m. Richard Roe
             m. William Polo Packer
                s. Richard Packer
                s. Chris Packer
                s. Gabby Packer
          c. Mary Lee Kenthworthy z d. Davis (1948-)
             m. John Paul Jones
                c. Margaret Jones
                c. Megan Van Arkel z d. Jones
             m. Hugh Kenthworthy
                d. dziecko Kenthworthy
                d. dziecko Kenthworthy
       m. Eugene Calvin Conlan
Walter Crawford Kelly
George Edward Kelly
Patrick Kelly
Charles Kelly

Księżna Monako

[edytuj | edytuj kod]
Monakijska rodzina książęca

Jako księżna Monako Grace zrezygnowała z kontynuowania kariery aktorskiej, by móc skupić się na obowiązkach wynikających z jej funkcji. Założyła fundację AMADE Mondiale, mającą swoją siedzibę w Monako i niebędącą organizacją rządową. Fundacja zajmuje się integracją moralną i fizyczną oraz dobrym samopoczuciem dzieci na całym świecie, bez względu na rasę, narodowość, religię i przynależność polityczną. Obecnie prezesem fundacji jest córka księżnej, Karolina Grimaldi.

Grace towarzyszyła mężowi w oficjalnych uroczystościach, była gościem honorowym imprez kulturalnych i sportowych (między innymi wszelkich rozgrywek, odbywających się na terenie księstwa). W 1981 roku wzięła udział w ceremonii zaślubin księcia Walii, Karola z Lady Dianą Spencer.

Funkcję księżnej Monako pełniła do dnia swojej śmierci, 14 września 1982. 1 lipca 2011 jej syn, książę Albert II poślubił Charlene Wittstock, która została pierwszą księżną Monako od czasów Grace Kelly.

Wypadek i śmierć

[edytuj | edytuj kod]

13 września 1982 księżna Grace i jej córka, księżniczka Stefania ucierpiały w wypadku samochodowym. Grace, mająca 52 lata, doznała ataku apopleksji i straciła panowanie nad pojazdem. Auto runęło w przepaść. Księżna trafiła do monakijskiej kliniki, a przeprowadzone badania wykazały u niej nieodwracalny uraz mózgu. Podłączono ją do aparatury podtrzymującej życie. Mózg Grace przestał jednak funkcjonować i następnego dnia o godzinie 22:10 aparatura została wyłączona. Księżniczka Stefania odniosła niewielkie obrażenia, nie uczestniczyła jednak w pogrzebie. Monakijska klinika została przemianowana na klinikę imienia księżnej Grace.

Pogrzeb Grace Kelly odbył się 18 września 1982 w Katedrze Świętego Mikołaja w Monako. W ceremonii uczestniczyło czterystu gości, w tym reprezentanci zagranicznych delegacji. W imieniu brytyjskiej rodziny królewskiej do Monako przybyła księżna Walii, Diana, która sama zginęła w wypadku samochodowym piętnaście lat później. Książę Rainier, który nie ożenił się ponownie, po śmierci w 2005 roku został pochowany u boku swojej żony.

Film „Grace, księżna Monako”

[edytuj | edytuj kod]

14 maja 2014 podczas festiwalu filmowego w Cannes odbyła się premiera filmu zatytułowanego Grace księżna Monako, którego reżyserem był Olivier Dahan. Obraz miał być dziełem biograficznym na temat życia księżnej Monako, a skupia się głównie na kryzysie w małżeństwie aktorki i księcia Monako w latach 60. XX wieku. Główną rolę w produkcji zagrała Nicole Kidman.

Zdjęcia do filmu rozpoczęto w październiku 2012 w Paryżu i Mentonie. Sceny kręcono również we Włoszech, a także za pozwoleniem Pałacu Książęcego – na terenie Monako. W styczniu 2013 dzieci księżnej Grace, książę Albert II, księżna Karolina i księżniczka Stefania po raz pierwszy negatywnie wypowiedzieli się na temat filmu, krytykując producentów za nieuwzględnienie poprawek, o które wnosili i zarzucając im brak zgodności z historycznymi wydarzeniami[19]. Zdecydowano, że premiera obrazu nastąpi podczas festiwalu w Cannes w maju 2014, jednak do ostatnich dni organizatorzy zastanawiali się nad wycofaniem propozycji z listy filmów. Do premiery jednak doszło, a rodzina książęca zdecydowała się zbojkotować festiwal, na którym pojawia się każdego roku[19][20]. 2 maja na oficjalnej stronie Pałacu pojawiło się oświadczenie, w którym oznajmiają, że nie chcą być kojarzeni z tym filmem i wyrażają smutek, że historia księstwa została zmieniona dla celów komercyjnych[21].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
Filmy fabularne
  • 1951: Czternaście godzin (Fourteen Hours) jako pani Louise Ann Fuller
  • 1952: W samo południe (High Noon) jako Amy Fowler Kane
  • 1953: Mogambo jako Linda Nordley
  • 1954: M jak morderstwo (Dial M for Murder) jako Margot Wendice
  • 1954: Okno na podwórze (Rear Window) jako Lisa Carol Fremont
  • 1954: Dziewczyna z prowincji (The Country Girl) jako Georgie Elgin
  • 1954: Green Fire jako Catherine Knowland
  • 1954: Mosty Toko-Ri (The Bridges at Toko-Ri) jako Nancy Brubaker
  • 1955: Złodziej w hotelu (To Catch a Thief) jako Frances Stevens
  • 1956: Wyższe sfery (High Society) jako Tracy Samantha Lord
  • 1956: Łabędź (The Swan) jako księżniczka Alexandra
  • 1982: Rearranged
Seriale telewizyjne
  • 1948–1954: Kraft Television Theatre
  • 1950: Believe It or Not
  • 1950: Big Town
  • 1950: The Web
  • 1950: Somerset Maugham TV Theatre
  • 1950–1952: Danger
  • 1950–1952: Lights Out
  • 1950–1952: Studio One jako Freda
  • 1950–1953: The Philco Television Playhouse jako Ann Rutledge/Paula/Bethel Merriday
  • 1951–1952: Armstrong Circle Theatre
  • 1951: The Prudential Family Playhouse
  • 1951: Nash Airflyte Theatre
  • 1952: CBS Television Workshop jako Dulcinea
  • 1952: Hallmark Hall of Fame jako Claire
  • 1952: Robert Montgomery Presents
  • 1952: Goodyear Television Playhouse
  • 1952: Suspense
  • 1952−1953: Lux Video Theatre jako Beth/Meg/Janice

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. AFI's 100 YEARS...100 STARS. American Film Institute. [dostęp 2018-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-13)]. (ang.).
  2. Former Grace Kelly Give Birth To 8-Pound Princess of Monaco [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  3. Grace Again Rumor Subject. Princess Reported Expecting Baby [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  4. The Times-News - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  5. Star-News - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  6. Lodi News-Sentinel - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  7. Lewiston Evening Journal - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  8. Ocala Star-Banner - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  9. Prescott Evening Courier - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  10. The Glasgow Herald - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  11. Toledo Blade - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  12. The Montreal Gazette - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  13. Sarasota Herald-Tribune - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  14. Toledo Blade - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  15. The Bryan Times - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  16. Gettysburg Times - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  17. Ocala Star-Banner - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  18. The Montreal Gazette - Google News Archive Search [online], news.google.com [dostęp 2017-11-23].
  19. a b Monaco's Prince Albert II criticises 'inaccurate' Grace Kelly film [online], telegraph.co.uk [dostęp 2017-11-23] (ang.).
  20. Nicole Kidman says it's 'sad' Grace Kelly's family boycotting 'Grace of Monaco' - Worldnews.com [online], article.wn.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
  21. Prince's Palace of Monaco [online], palais.mc [dostęp 2017-11-23] (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]