Gabriel Lenkiewicz-Ipohorski
| ||
Data i miejsce urodzenia | ||
---|---|---|
Data i miejsce śmierci | ||
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Inkardynacja | ||
Prezbiterat |
1757 |
Gabriel Lenkiewicz, właściwie Gabriel Lenkiewicz-Ipohorski herbu Kotwicz, (ur. 15 marca 1722, w Połocku, zm. 21 listopada 1798 tamże) – polski duchowny katolicki (prezbiter), jezuita, pedagog i architekt. Był Tymczasowym Wikarym Generalnym w Rosji od 1785 do 1798 (w okresie Kasaty Towarzystwa) i projektantem budowy.[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w starej polskiej rodzinie szlacheckiej. Zanim wstąpił do zakonu, zdobywał wykształcenie w Połocku. Studiował filozofię w Nieświeżu (1748–1751) a następnie matematykę, astronomię oraz architekturę na Akademii Wileńskiej (1752–1754). W latach 1754–1758 studiował teologię w Warszawie, gdzie przyjął święcenia kapłańskie w 1757. Po kilku latach wykładania matematyki w Warszawie wysłano go do Papieskiego Kolegium Polskiego w Rzymie na dalszą specjalizację w architekturze (1762–1765). Po powrocie do Polski wykładał nauki ścisłe w Połocku (1765–68). Zyskał renomę architekta dzięki m.in. nowemu kolegium jezuickiemu w Płocku, które zaprojektował podczas rektoratu Stanisława Czerniewicza. Gabriel Lenkiewicz-Ipohorski stał się „prawą ręką” Czerniewicza w kwestiach prowadzenia organizacji. Stało się to szczególnie istotne po pierwszym rozbiorze Polski i Litwy oraz w czasie pertraktacji z Carycą Katarzyną, zawsze podtrzymując dobre szkolenie jako warunek przetrwania Towarzystwa w Rosji. Po śmierci Czerniewicza w 1785 Lenkiewicz zwołał Drugą Regionalną Kongregację, na której został wybrany „Tymczasowym Wikariuszem Generalnym”. Funkcję tę pełnił aż do śmierci w 1798. Okres jego wikariatu przyniósł Towarzystwu stabilność, a Połock zasłynął z doskonałego szkolenia, bibliotek i wyposażeń szkolnych.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 156-158. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ Marek Inglot, La Compagnia di Gesù nell'Impero Russo (1772-1820), Roma, 1997.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- P. Pierling, Gabriel Gruber et les jésuites réfugiés en Russie, Meudon, 1999.
- M.J. Rouet de Journel, La Compagnie de Jésus en Russie: un collège de Jésuites à Saint Pétersbourg (1800-16), Paris, 1922.
- S. Zalenski, Les Jésuites de la Russie Blanche, (2 vol.), Paris, 1886.
- Absolwenci i studenci Akademii i Uniwersytetu Wileńskiego Towarzystwa Jezusowego
- Duchowni katoliccy – szlachta I Rzeczypospolitej
- Generałowie zakonu jezuitów
- Lenkiewiczowie herbu Kotwicz
- Ludzie urodzeni w Połocku
- Ludzie związani z Nieświeżem (I Rzeczpospolita)
- Ludzie związani z Wilnem
- Nauczyciele szkół Komisji Edukacji Narodowej
- Polscy architekci
- Polscy jezuici (I Rzeczpospolita)
- Polscy prezbiterzy jezuiccy
- Urodzeni w 1722
- Zmarli w 1798