Przejdź do zawartości

Floks

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Floks
Ilustracja
Morfologia (floks Drummonda)
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wielosiłowate

Rodzaj

floks

Nazwa systematyczna
Phlox L.
Sp. Pl. 151. 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

Phlox glaberrima L.[3]

Synonimy
  • Armeria O. Kuntze
  • Fonna Adanson
  • Lychnidea J. Hill[3]
Floks wiechowaty
Floks szydlasty

Floks, płomyk (Phlox) – rodzaj roślin należący do rodziny wielosiłowatych (Polemoniaceae). Należy do niego około 70 gatunków[4]. Występują one głównie w Ameryce Północnej[5], na obszarze od Meksyku na północ[4]. Jeden gatunek ma zasięg obejmujący Rosyjski Daleki Wschód i Syberię[6]. Rośliny te zasiedlają wilgotne łąki, widne lasy i tereny skaliste w górach[6]. W Polsce przedstawiciele rodzaju nie występują w środowisku naturalnym, kilka gatunków jest uprawianych jako rośliny ozdobne, przy czym niektóre sporadycznie dziczeją (efemerofity). Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa phlox = płomień i nawiązuje do jaskrawo wybarwionych kwiatów tych roślin.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Floks Drummonda
Floks plamisty
Pokrój
Rośliny zielne wieloletnie (czasem drewniejące u nasady[7]) i jednoroczne o pędach prosto wzniesionych osiągających do 1 m wysokości, rzadziej o pędach płożących[6].
Liście
Naprzeciwległe (tylko najwyższe czasem skrętoległe[7]), siedzące lub krótkoogonkowe[7], pojedyncze, całobrzegie, od równowąskich po okrągławe[6].
Kwiaty
Pięciokrotne, promieniste, skupione w szczytowych kwiatostanach (wierzchotki, wiechy, główki), rzadko pojedyncze[7]. Kielich dzwonkowaty lub rurkowaty, złożony z 5 działek zrośniętych u nasady, zwykle z wydatnym nerwem środkowym. Płatków korony jest 5 o barwie białej, żółtawej, różowej, czerwonej, fioletowej, niebieskiej. Szczyt płatków jest zaokrąglony lub wcięty, a ich nasady są zrośnięte w długą i cienką rurkę. Pręcików jest 5, nierównej długości, ukryte są w rurce korony. Zalążnia górna, z 3 owocolistków, z jedną szyjką słupka[6].
Owoce
Kulistawa[6] lub jajowata[7] torebka zawierająca w każdej z trzech komór od pojedynczego do kilku nasion[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj należy do podrodziny Polemonioideae z rodziny wielosiłowatych Polemoniaceae. W obrębie rodzaju gatunki dzielone są na trzy sekcje: Divaricatae, Phlox i Pulvinatae[8].

Wykaz gatunków[4]

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Dzięki walorom ozdobnym swoich kwiatów wiele gatunków jest uprawianych jako rośliny ozdobne.

Gatunki uprawiane[9][10][11][12][13]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-01] (ang.).
  3. a b c Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-22].
  4. a b c Phlox L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-15].
  5. Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  6. a b c d e f g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 195. ISBN 0-333-74890-5.
  7. a b c d e Beata Grabowska, Tomasz Kubala. Encyklopedia bylin, tom II. Poznań, Zysk i S-ka Wydawnictwo, s. 676-681, 2012.
  8. Genus: Phlox L.. [w:] U.S. National Plant Germplasm System [on-line]. USDA.gov. [dostęp 2017-01-29].
  9. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 130, ISBN 978-83-62975-45-7.
  10. Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.
  11. Eugeniusz Radziul: Skalniaki. Warszawa: PWRiL, 2007. ISBN 978-83-09-01013-5.
  12. Lance Hattat: 1000 roślin ogrodowych od A do Z. 1998. ISBN 978-1-4054-7958-5.
  13. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 140-141. ISBN 978-83-925110-5-2.