Dusznik australijski
Macroderma gigas[1] | |||
(Dobson, 1880) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
dusznik australijski | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Zasięg występowania | |||
Dusznik australijski[5] (Macroderma gigas) – gatunek ssaka z podrodziny lironosowatych(Megadermatidae).
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Takson po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1880 roku irlandzki zoolog George Edward Dobson nadając mu nazwę nazwą Megaderma gigas[2]. Holotyp pochodził z góry Margaret, nad rzeką Wilson River w stanie Queensland w Australii[6]. Jedyny żyjący przedstawiciel rodzaju dusznik[5] (Macroderma)[6][7][8].
Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[8].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Macroderma: gr. μεγας megas, μεγαλη megalē „wielki”[9]; δερμα derma, δερματος dermatos „skóra”[10].
- gigas: łac. gigas, gigantis „ogromny”, od gr. γιγας gigas, γιγαντος gigantos „ogromny”[11].
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Dusznik australijski występuje w oddzielonych od siebie obszarach w północnej Australii Zachodniej, północnym Terytorium Północnym, północno-wschodniego Queenslandzie i wysp przybrzeżnych, w tym Koolan, Milingimbi, Elcho, Groote Eylandt i Pellew[8].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała 100–130 mm, ogona brak, długość ucha 44–56 mm, długość tylnej stopy 20–27 mm, długość przedramienia 96–113 mm; masa ciała 130–170 g[7]. Wzór zębowy: I C P M = 26[7].
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]Tryb życia
[edytuj | edytuj kod]Występuje w lasach ze skalnymi jaskini. Dusznik australijski jest jednym z najbardziej drapieżnych gatunków nietoperzy. Żywi się przede wszystkim większymi zwierzętami, jak na jego rodzinę, takimi jak myszy, ptaki, gekony, a także inne nietoperze. Rzuca się na niczego nie spodziewającą się ofiarę i zadaje jej śmiertelny cios przez ukąszenie w kark. Obejmuje ją w międzyczasie mocno skrzydłami, aby mu jego zdobycz nie uciekła. Potrafi oderwać się od ziemi nawet wtedy, gdy w łapach trzyma gryzonia i dolecieć ze zdobyczą do miejsca położonego wysoko w jaskini lub dziupli, aby tam zjeść w spokoju. Ten gatunek nietoperza ma, podobnie jak jego cała rodzina, długie uszy, połączone do połowy ich długości płatami skóry. Jest również jednym z najładniejszych nietoperzy, który jest już w obecnych czasach coraz rzadszy.
Rozmnażanie
[edytuj | edytuj kod]We wrześniu lub w październiku tuż przed urodzeniem młodych, samce opuszczają wspólne legowisko. Zazwyczaj już w styczniu młode dusznika australijskiego są już tak duże jak ich matki i towarzyszą im wspólnie w polowaniach. Samce powracają w stare miejsce przeważnie w kwietniu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Macroderma gigas, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b G. E. Dobson. On some new or rare species of Chiroptera in the collection of the Göttingen Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1880, s. 641, 1880. (ang.).
- ↑ G. S. Miller. Twelve new Genera of Bats. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 19, s. 84, 1906. (ang.).
- ↑ K.N. Armstrong i inni, Macroderma gigas, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-16] (ang.).
- ↑ a b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 96. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Macroderma gigas. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-16].
- ↑ a b c Ch.M. Francis: Family Megadermatidae (False-vampire Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 193. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 116. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 133.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 70.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 96.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Edmund C. Jaeger , Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256, OCLC 637083062 (ang.).