Chojno-Wieś
wieś | |
Panorama wsi z południowego brzegu Warty | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2008) |
310 |
Strefa numeracyjna |
67 |
Kod pocztowy |
64-510[2] |
Tablice rejestracyjne |
PSZ |
SIMC |
0532731 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu szamotulskiego | |
Położenie na mapie gminy Wronki | |
52°41′56″N 16°12′42″E/52,698889 16,211667[1] | |
Strona internetowa |
Chojno-Wieś – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Wronki[3][4], ok. 15 km na zachód od Wronek.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chojno. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa pilskiego.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajduje się przeprawa promowa przez rzekę Wartę.
Chojno to wieś znajdująca się w gminie Wronki, najbardziej wysunięta na zachód w tej gminie. Chojno leży na prawym brzegu rzeki Warty oraz na skraju Puszczy Noteckiej. Wieś podzielona jest na następujące części: Księże Pole, Wesołe Miasteczko, Zdrojek, Korbanie, Piaski, Kozi Rynek, Waliszewo, Cegielnia, Aplaga i Chojno Leśniczówka.
Wieś położona jest w okolicach wielu jezior oraz rzeki Warty, w bliskości lasów i wydm.
Wieś szlachecka Choino położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[5].
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0532754 | Lubowo Drugie | część wsi |
0532783 | Zdroje | część wsi |
Infrastruktura
[edytuj | edytuj kod]Parafia chojeńska istnieje już od 19 marca 1917 r. i należy do parafii i znajdującego się 8 km dalej kościoła w Biezdrowie. W Chojnie znajdują się dwa cmentarze, jeden z nich to cmentarz ewangelicki, którego początki biorą się najprawdopodobniej od pierwszych osadników holenderskich, drugi z nich to cmentarz parafialny katolicki. W Chojnie znajduje się szkoła podstawowa, kształcenie w szkole obejmuje klasy I-VIII oraz zerówkę, dzieci z pobliskich miejscowości są również dowożone do tej szkoły. We wsi znajduje się Ochotnicza Straż Pożarna, biblioteka publiczna, dom kultury, poczta oraz boisko sportowe z amfiteatrem. Znajduje się tutaj również Dom Pomocy Społecznej dla mężczyzn niepełnosprawnych intelektualnie.
Nad jeziorem Radziszewo (Radziszewskim) znajduje się ok. 500 domków letniskowych. We wsi znajduje się wiele pomników przyrody.
Kultura
[edytuj | edytuj kod]Wieś Chojno ma również swoje święto, nazwane jest ono „Dniami Chojna”, zaczynają się one 15 sierpnia. Chojno posiada również swój herb, zatwierdzony w 1998 r., wyłoniony w trakcie konkursu dla dzieci na zaprojektowanie herbu wsi.
W Chojnie znajduje się również mogiła resztek armii Napoleona, wracającej z "ataku na Moskwę". Mieszkańcy uczcili tę mogiłę w 1999 r. pamiątkową tablicą, która znajduje się na głazie w pobliżu szkoły. Również poległych w I wojnie światowej uczcili mieszkańcy podobną tabliczką.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Na podstawie odkrycia w Chojnie cmentarzyska z młodszej epoki brązu (100–800 lat p.n.e.) stwierdzono, że pierwsze osady na tym terenie sięgają czasów słowiańskich. Według odkryć archeologów pierwsza osada słowiańska znajdowała się w pobliżu dzisiejszego młyna i jeziora o nazwie Chojno. W tym miejscu zlokalizowane było cmentarzysko. Miejsce to było sprzyjające, przy jeziorze i rzece, zapewniało ludności dostęp do wyżywienia pod postacią ryb i ptaków, bliskość lasów pozwalała na łowiectwo, a także na zbieractwo grzybów i jagód. Z powodu wyjałowienia gleb oraz przełowienia zwierzyny i ryb osadnicy zaczęli się przenosić w nowe miejsce, nazwane później Pogorzeliskiem. Osada znajdowała się około kilometra od obecnej wsi. Przeniesienie wsi w obecne miejsce było spowodowane przede wszystkim łatwym dostępem do zdrowej i czystej wody tzw. Zdrojku, zapewniło to mieszkańcom ochronę przed powodziami poprzez lokalizację na wysokim brzegu rzeki, stworzyło również dogodne warunki przeprawy przez rzekę do innych miejscowości, a także dało łatwiejszy dostęp do kościoła w Biezdrowie. Ważnym czynnikiem przychylającym się do lokalizacji na tym miejscu było coraz większe nastawienie mieszkańców na gospodarkę rolną i hodowlaną. Wieś położona w tym miejscu obfitowała w ryby i ptactwo. Ludność zajmowała się również zbieraniem owoców runa leśnego oraz pozyskiwaniem drewna i smoły drzewnej. Chojnie po raz pierwszy było wzmiankowane w 1284 r. – w Kodeksie Dyplomatycznym Wielkopolski. Przemysł II zatwierdził dawne i nadał nowe zezwolenie immunitetowe dla dóbr Tomisława, kasztelana poznańskiego z Szamotuł, między innymi dla wsi Chojno i zezwalał lokować wsie na prawie niemieckim. Przez 250 lat Chojno było w posiadaniu rodziny Ostrorogów, następnie Potockich oraz Radziwiłłów, a następnie Sapiehów. W 1737 r. Marianna Sapieha sprzedała ostrorowczyznę wraz z Chojnem Kwileckim z Kwilcza. Pierwsi osadnicy holenderscy pojawili się w latach 1692–1737, po których zostały charakterystyczne cmentarze ewangelickie. Podczas I rozbioru Polski Chojno stało się wsią przygraniczną z Prusami. Po klęsce Napoleona w Rosji w 1812 r. przez Chojno przeszła część jego wojsk, czego dowodem pozostała mogiła zbiorowa. Wielu chojnian brało czynny udział w pierwszej i drugiej wojnie światowej.
Osobny artykuł:W roku 1902 w Chojnie założono OSP. W 1928 zakończono budowę kościoła Chrystusa Króla.
Po zakończeniu II wojny światowej Chojno i jego okolica za sprawą mieszkańców zaczęły odradzać się. W styczniu 1963 r. nastąpił podział sołectwa Chojno na trzy odrębne: Chojno-Wieś, Chojno-Młyn, Chojno-Błota, który obowiązuje do dnia dzisiejszego.
W latach 1996–2001 w Chojnie znajdował się urząd pocztowy z kodem 64-513. Po jego likwidacji we wsi pozostaje jedynie agencja pocztowa, a poczta znajduje się we Wronkach.
Związani z Chojnem
[edytuj | edytuj kod]- Maria Walentyna Lisiecka (ur. 16.01.1846 Chojno[6], zm. 22.03.1936 Koszyce Małe) OSU. Wychowawczyni. Nauczycielka języka francuskiego. Przełożona klasztoru w Gnieźnie. Wygnana wraz z innymi siostrami przez władze pruskie, w ramach tzw. kulturkampfu[7]. W lipcu 1877 przybyła do Tarnowa, gdzie zorganizowała szkołę, pensjonat i kaplicę pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Razem z Urszulą Ledóchowską zreformowała tzw. konstytucje zakonu urszulanek[8]. Wieloletnia przełożona domów zakonnych w Tarnowie i Koszycach Małych, gdzie spędziła ostatnie lata życia.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16091
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 147 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 5.
- ↑ e-kartoteka [online], e-kartoteka.net [dostęp 2020-03-20] .
- ↑ Beata Banaś O.S.U. , Przeniesienie urszulanek do Galicji [online] .
- ↑ Z kroniki: Wyjazd matki Urszuli do Rzymu w 1907 roku - Siostry Urszulanki Serca Jezusa Konającego [online], urszulanki.pl [dostęp 2020-03-20] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Planu Odnowy Miejscowości Chojno – Wieś, Uchwała Rady Miasta i Gminy Wronki nr XXIV/207/2008 z dnia 30 grudnia 2008 (archiwum 1 archwium 2)