Biblioteka Narodowa Azerbejdżanu im. M.F. Axundzadə
40°22′27″N 49°50′45″E/40,374167 49,845833| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Azerbejdżanu  | |
| 40°22′27″N 49°50′45″E/40,374167 49,845833
| |
| Strona internetowa | |
Biblioteka Narodowa Azerbejdżanu imienia M.F. Axundzadə[1] (azer. Azerbaycan Milli Kitabxanası) – biblioteka narodowa, największa biblioteka w Azerbejdżanie, jedna z najbardziej znanych i największych bibliotek na Kaukazie.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Biblioteka została założona w 1922 roku. Jej otwarcie miało miejsce 23 maja 1923 roku. W 1928 roku biblioteka miała 6 oddziałów: wschodni, rosyjski, zachodnioeuropejski zbiorów specjalnych i biuro usług i bibliografii. W 1927 roku otwarto czytelnię. W 1939 roku biblioteka została nazwana na cześć azerbejdżańskiego myśliciela, dramaturga i wydawcy M.F. Axundova (Axundzadə)[2]. W 1999 roku rozpoczęto komputeryzację biblioteki. W 2003 roku zakupiono system VTLS[2]. Od marca 2006 roku można korzystać ze zdalnego dostępu do katalogu elektronicznego[3]. Decyzją Gabinetu Ministrów 15 kwietnia 2004 roku otrzymała status biblioteki narodowej[4].
Zbiory
[edytuj | edytuj kod]W momencie powstania bibliotece przekazano 5 tysięcy woluminów ze zbiorów dwóch miejscowych towarzystw w tym z bakijskiego oddziału Carskiego Rosyjskiego Towarzystwa Technicznego. W 1928 roku zbiory biblioteki liczyły już 300 tysięcy woluminów[5]. W 1927 roku otwarto pierwszą czytelnię[2]. W okresie Azerbejdżańskej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej biblioteka miała prawo do egzemplarza obowiązkowego wydawnictw z całego ZSRR otrzymując rocznie około 110 tysięcy woluminów. Wymiana książek z zagranicznymi bibliotekami była utrudniona. Dopiero w 1962 roku biblioteka otrzymała prawo do nawiązania stosunków z Biblioteką Narodowa Francji, ale książki do wysłania musiały być przejrzane i zatwierdzone przez KGB[6].
Zgodnie z obowiązującymi ustawami Biblioteka Narodowa powinna otrzymać 4 egzemplarze obowiązkowe książek oraz 2 egzemplarze gazet i czasopism publikowanych na terenie całego kraju. Ponieważ niektórzy wydawcy nie wywiązywali się z tego obowiązku 20 października 2015 roku zostało wydane rozporządzenie zmieniające zapisy w Kodeksie administracyjnym podpisane przez prezydenta İlhama Əliyeva. Wyznaczono w nim kary za nie wywiązywanie się z obowiązku przesłania egzemplarza do Biblioteki Narodowej[4].
W 2016 roku zbiory biblioteki liczyły 4 580 862 woluminów, w tym 2 375 907 książek i broszur[4].
Budynek
[edytuj | edytuj kod]Początkowo biblioteka mieściła się w kilku pomieszczeniach w gmachu Azerbejdżańskiej Akademii Nauk. Dopiero w 1961 roku przeniosła się do własnego budynku[5], którego projekt przygotował Mikayıl Useynov[7]. W krużgankach w momencie otwarcia ustawiono 9 posągów: Nizami Gandżawiego, Szoty Rustaweliego, Puszkina, Mahsati, Mendelejewa, Hasana bey Zardabiego, Maksima Gorkiego, Üzeyira Hacıbəyova, Səməda Vurğuna. Po odzyskaniun niepodległości dodano 6 posągów na których znaleźli się: Bülbül (muzykolog), Niyazi, Rasul Rza, Mirzə Ələkbər Zeynalabdin (poeta), Əcəmi ibn Əbubəkr Naxçıvani (architekt) i Sultan Muhammad[8]. W 2020 roku Ministerstwo Kultury ogłosiło przetarg na kapitalny remont budynku biblioteki, którego koszt wyniesie ponad 433 miliony manatów[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Umowa o współpracy między Biblioteką Narodową Polski oraz Biblioteką Narodową Azerbejdżanu imienia M.F. Axundzadə
- ↑ a b c National Library [online], anl.az [dostęp 2022-01-17].
- ↑ Nazirlik: «Azərbaycanda 8 milyon kitab elektronlaşdırılıb» [online], Azadlıq Radiosu, 30 sierpnia 2014 [dostęp 2022-01-17] (azer.).
- ↑ a b c About the activities of Azerbaijan National Library in 2016 [online], 2016 [dostęp 2022-01-16].
- ↑ a b Milli Kitabxana milli mədəniyyət xəzinəsidir [online], anl.az [dostęp 2022-01-17].
- ↑ 8.2 Meet Me at the Akhundov: Baku's Biggest Library Still Draws a Crowd - Leyla Gafurova, Director [online], azer.com [dostęp 2022-01-17].
- ↑ Milli Kitabxana 90 yaşını qeyd etdi [online], Azadlıq Radiosu [dostęp 2022-01-17] (azer.).
- ↑ Milli Kitabxananın (adları yazılmayan) heykəlləri | SENET.AZ [online], senet.az [dostęp 2022-01-17].
- ↑ Milli Kitabxanada əsaslı təmir işləri aparılacaq [online], Milli Kitabxanada əsaslı təmir işləri aparılacaq [dostęp 2022-01-17] (tur.).