Babka śniadogłowa
| Neogobius melanostomus[1] | |||||
| (Pallas, 1814) | |||||
| |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
babka śniadogłowa | ||||
| |||||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||||
 | |||||
| Zasięg występowania | |||||
| |||||
Babka śniadogłowa[3], babka barczysta[3], babka bycza[4], babka obła[5], babka okrągła[6], babka krągła[7], babka kamienna[8], babka czarnopyska[9] (Neogobius melanostomus) – gatunek dwuśrodowiskowej ryby okoniokształtnej z rodziny babkowatych (Gobiidae), w literaturze polskiej opisywany też jako babka wielkogłowa[a] (Neogobius cephalarges)[9].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Strefa przybrzeżna basenów mórz: Azowskiego, Czarnego i Kaspijskiego. Wchodzi do wód słodkich. W Polsce jest inwazyjnym gatunkiem obcym[10]. Pierwszy okaz u wybrzeży Bałtyku zanotowano w 1990. Obecnie występuje w Zatoce Gdańskiej, wzdłuż polskiego wybrzeża Bałtyku oraz w dolnych biegach Wisły i Odry oraz ich rozlewiskach.
Żyje na głębokościach do 20 m (w Morzu Kaspijskim do 70 m). Najlepiej rozwija się w wodzie o temperaturze 4–20 °C, choć toleruje zakres temperatur od 0 do 30 °C. Toleruje wody o niskiej zawartości tlenu.
Cechy morfologiczne
[edytuj | edytuj kod]Osiąga 24,6 cm długości. Wzdłuż linii bocznej 49–58 łusek, 31–34 kręgi. W płetwie grzbietowej 7–8 twardych i 12–17 miękkich promieni, w płetwie odbytowej 1 twardy i 9–14 miękkich promieni. W płetwach piersiowych 17–20 promieni.
Rozród
[edytuj | edytuj kod]Trze się od IV do IX. Jajorodna, ikrę składa na dnie. Samce opiekują się ikrą i wylęgiem. Żyje maksymalnie do 4 lat.
Znaczenie
[edytuj | edytuj kod]Ryba aktualnie uznana za gatunek inwazyjny. Obecność tego gatunku jest niekorzystna w Morzu Bałtyckim ze względu na jego dietę. Mianowicie babka żywi się pewnym gatunkiem omułka (Mytilus trossulus), w którego ciele akumulują się duże ilości soli metali ciężkich. Do tej pory małż ten nie był zjadany przez inne organizmy. Zjadanie przez babkę przyczynia się do powtórnego obiegu w środowisku metali ciężkich skumulowanych w ciałach omułka.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Neogobius melanostomus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Neogobius melanostomus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Antoni Wałecki. Przyczynek do naszej fauny ichtiologicznej. „Pamiętnik Fizjograficzny”. IX, s. 275–295, 1889. Zobacz: Skóra 2005 ↓
- ↑ Skóra i Stolarski (1996). Zobacz: Skóra 2005 ↓
- ↑ Skóra i Stolarski (1993). Zobacz: Skóra 2005 ↓
- ↑ Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-12286-2.
- ↑ Krzykawski i inni (1999). Zobacz: Skóra 2005 ↓
- ↑ Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.
- ↑ a b Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
- ↑ Kostrzewa J., Grabowski M., Zięba G. 2004. Nowe inwazyjne gatunki ryb w wodach Polski. Archives of Polish Fisheries 12 (suppl. 2): 21-34.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pod nazwą babka wielkogłowa opisywany jest Benthophilus macrocephalus. Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Neogobius melanostomus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 14 czerwca 2010]
- K. E. Skóra. Problem polskiego nazewnictwa dla Neogobius melanostomus (Pallas 1814). „Rocznik Helski”. T. III, s. 31–37, 2005. (pol.). (pdf)