Ariane 6

Ariane 6

Rodzina rakiet nośnych Ariane
Producent	ArianeGroup
Koszt opracowania	3,6 miliarda euro
Koszt wystrzelenia	A62: 75 mln euro A64: 115 mln euro
Data pierwszego startu	9 lipca 2024
Statystyki
Siła ciągu przy starcie	6020 kN
Wymiary
Długość	63 m
Średnica	5,4 m
Masa całkowita	A62: 530 000 kg A64: 860 000 kg

Ariane 6 – dwustopniowa rakieta nośna obsługiwana przez Arianespace oraz wyprodukowana przez ArianeGroup w imieniu Europejskiej Agencji Kosmicznej. Zastąpiła ona rakietę Ariane 5 jako nowa rakieta należąca do rodziny rakiet nośnych Ariane.

Ariane 6 wykorzystuje silniki rakietowe zasilane na ciekły wodór i ciekły tlen. Pierwszy stopień rakiety wykorzystuje zmodyfikowany silnik Vulcain 2 wykorzystywany w rakiecie Ariane 5, natomiast drugi stopień rakiety wykorzystuje silnik Vinci. Wariant Ariane 62 wykorzystuje dwa, a Ariane 64 cztery boostery rakietowe zasilane na paliwo stałe.

Budowa

Pierwszy stopień

Pierwszy stopień rakiety Ariane 6 napędzany jest pojedynczym silnikiem Vulcain 2.1 zasilanym na mieszankę ciekłego wodoru i ciekłego tlenu. Pierwszy stopień rakiety Ariane 6 ma 5.4 metrów średnicy i może przechowywać około 140 ton paliwa.

Boostery

Dodatkowy ciąg przy starcie zapewnią dwa lub cztery boostery rakietowe z których każdy z nich zawiera około 142 000 kilogramów paliwa i dostarcza do 4650 kN ciągu. Pierwszy pomyślny test boosterów odbył się w Kourou, 16 lipca 2018 roku.

Drugi stopień

Drugi stopień rakiety Ariane 6 posiada identyczną średnicę jak pierwszy stopień rakiety oraz także jest zasilany na mieszankę ciekłego wodoru i ciekłego tlenu. Napędzany jest silnikiem rakietowym Vinci, który dostarcza 180 kN ciągu. Drugi stopień rakiety Ariane 6 może przechowywać około 31 ton paliwa.

Finansowanie

Rakieta Ariane 6 jest opracowywana w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, przy czym 2,815 miliardów euro pochodzi z różnych źródeł rządowych Europejskiej Agencji Kosmicznej, a 400 milionów euro ma stanowić "wkład sektora kosmicznego" Rada Europejskiej Agencji Kosmicznej zatwierdziła projekt Ariane 6 w dniu 3 listopada 2016 roku, a Komitet ds. Polityki Przemysłowej Europejskiej Agencji Kosmicznej udostępnił wymagane środki w dniu 8 listopada 2016 roku.

W styczniu 2020 roku Europejski Bank Inwestycyjny i Komisja Europejska, udzieliły spółce Arianespace pożyczki w wysokości 100 milionów euro w ramach programów inwestycji korporacyjnych.

Wykaz lotów

Wszystkie starty Ariane 6 odbywają się z Gujańskiego Centrum Kosmicznego w Kourou w Gujanie Francuskiej.

Lot	Data	Rakieta	Orbita	Ładunek	Masa	Klienci	Status
VA262	9 lipca 2024	Ariane 62	LEO	Wiele ładunków użytecznych wystrzelonych w ramach jednego startu	1600 kg	PTS, Uniwersytet Techniczny w Berlinie, ArianeGroup, BarcelonaTech, NASA, TUKE, Uniwersytet Techniczny w Koszycach, Uniwersytet Lizboński, The Exploration Company	Częściowa porażka
	Pierwszy lot rakiety Ariane 6 wyniósł symulator masy, kilka CubeSatów i eksperymenty naukowe, które miały zostać rozmieszczone po deorbitacji drugiego stopnia rakiety. CubeSaty zostały prawidłowo rozmieszczone, ale silnik drugiego stopnia rakiety nie uruchomił się ponownie z powodu anomalii pomocniczej jednostki zasilającej, dlatego też nie mógł on zostać zdeorbitowany.

Krytyka

Rakieta Ariane 6 była krytykowana ze względu na wysoki koszt startu i brak możliwości ponownego wykorzystania.

Po pierwszym zatwierdzeniu projektu przez Europejską Agencję Kosmiczną na początku 2010 roku rakieta miała być zmodernizowaną wersją Ariane 5, zoptymalizowaną pod kątem obniżenia kosztów. W tym czasie komercyjni konkurenci Europejskiej Agencji Kosmicznej, tacy jak SpaceX, już mówili o chęci obniżenia kosztów startów. Jednakże firmy te wykonały kilka udanych lotów i nie udowodniły jeszcze, że ponowne wykorzystanie rakiet jest możliwe. W ciągu ponad dziesięciu lat prac nad rakietą Ariane 6 projekt był opóźniony i przekroczył pierwotny budżet. W tym samym czasie SpaceX kontynuowało prace nad rakietą Falcon 9, niemal podwajając jej ładowność i skutecznie ponownie wykorzystując pierwsze stopnie rakiety, dzięki czemu Falcon 9 stał się bardziej wydajny i znacznie tańszy niż Ariane 6.

Europejska Agencja Kosmiczna broniła rakiety Ariane 6, twierdząc, że jej członkowie potrzebują dostępu do przestrzeni kosmicznej, niezależnie od innych krajów lub prywatnych firm. Jako przykład tej potrzeby wskazują wydarzenia geopolityczne, które odcięły Europejską Agencję Kosmiczną od dostępu do rosyjskiej rakiety Sojuz 2.

Państwa członkowskie Europejskiej Agencji Kosmicznej zgodziły się dotować rakietę w wysokości do 340 milionów euro rocznie od jej szesnastego lotu w zamian za 11% zniżki na starty. Dotacja powinna się skończyć w 2031 roku za sprawą 42 lotu rakiety Ariane 6.

Zobacz też

• Ariane 1, Ariane 2, Ariane 3, Ariane 4, Ariane 5
• Europejska Agencja Kosmiczna
• Europejska Organizacja Rozwoju Rakiet Nośnych