Appoggio
Appoggio (z wł. – podparcie/oparcie oddechowe) – technika świadomego kontrolowania ciśnienia i przepływu oddechu w czasie generowania głosu poprzez spowolnienie fazy wydechowej za pomocą kontrolowanego napięcia mięśni oddechowych: brzucha, przepony i klatki piersiowej. Istotne jest także prawidłowe funkcjonowanie fałdów głosowych.
Termin appoggio wywodzi się z włoskiej szkoły śpiewu bel canto. W śpiewie appoggio pozwala wytrzymywać dłuższe frazy bez utraty tchu, śpiewać głośniej lub ciszej bez forsowania lub utraty dźwięku oraz osiągać wyższe lub niższe rejestry bez załamywania się głosu.
Termin ten znajduje dziś zastosowanie zarówno w odniesieniu do techniki śpiewu, przemawiania (w pracy osób zawodowo posługujących się głosem, jak nauczycieli czy prezenterów telewizyjnych)[1][2], w grze na instrumentach dętych[3], jak i w logopedii i foniatrii[4]. Odnosi się do koordynacji mięśni oddechowych i fałdów (tzw. strun) głosowych w celu uzyskania wyrównanego, mocniejszego i bardziej ekspresyjnego brzmienia głosu.
Funkcjonowanie
[edytuj | edytuj kod]Cały aparat głosotwórczy człowieka stanowi nierozłączną funkcjonalną całość, dlatego brak korelacji pomiędzy poszczególnymi jego częściami wiedzie do obniżenia wartości akustycznej emitowanego dźwięku. Aparat głosotwórczy da się podzielić na trzy części składowe:
- narządy przygotowujące surowiec (powietrze oddechowe), z którego dopiero powstaje dźwięk;
- krtań – stacja pośrednia, w której tworzy się półfabrykat w postaci surowego dźwięku;
- nasadnia, która dzięki swym właściwościom akustycznym formułuje ostatecznie materiał dźwiękowy przed jego emisją.
Aparat oddechowy
[edytuj | edytuj kod]Aparat oddechowy człowieka składa się z dwóch segmentów: piersiowego i brzusznego. W skład segmentu piersiowego wchodzi klatka piersiowa ukształtowana w postaci dzwonu, który od dołu zamknięty jest płaskim mięśniem, przeponą. Boczne ściany tegoż dzwonu zbudowane są z żeber, które w postaci listewek kostnych biegną od kręgosłupa ku przodowi do mostka, pochylając się jednocześnie w dół. Dzięki temu pochyleniu i dzięki dużej ruchomości żeber klatka piersiowa może zmieniać swoją objętość.
Appogio w logopedii
[edytuj | edytuj kod]Technika appogio jest niekiedy stosowana także w terapii logopedycznej i foniatrycznej[4], np. w leczeniu guzków głosowych[5], rehabilitacji po leczeniu operacyjnym nowotworów krtani[6] czy u dorosłych pacjentów jąkających się[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Głos Nauczycielski: O głosie w Głosie. Cykl dla zachrypniętych nauczycieli (2). O oddechu słów kilka, 2 kwietnia 2021.
- ↑ Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy: Podstawy higieny narządu głosu w pracy nauczycieli i wykładowców: Podstawy higieny narządu głosu w pracy nauczycieli i wykładowców.
- ↑ The Babel Flute: International Flute Magazine & Community: Appoggio and the Art and Science of Bel Canto Flute Pedagogy, 20 czerwca 2022.
- ↑ a b Encyklopedia Logopedii: Podparcie oddechowe (appoggio).
- ↑ Anna Wojnarowska, Uniwersytet Warszawski, Instytut Polonistyki Stosowanej, Zakład Logopedii i Emisji Głosu, Pracownia Fonetyki Stosowanej im. Marii Przybysz-Piwko: Sprzężona terapia czynnościowej dysfonii hiperfunkcjonalnej: Sprzężona terapia czynnościowej dysfonii hiperfunkcjonalnej, w: LOGOPEDIA 2019, 48/2, s. 399, ISSN 0459-6935.
- ↑ CEJSH: Magdalena Kozłowska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego: Kształcenie artykulacji po laryngektomii całkowitej, s. 196 – Metoda wokalistyczna Mitrynowicz-Modrzejewskiej.
- ↑ LOGOLab – Dialog bez barier: Zastosowanie techniki appoggio w pracy z osobami jąkającymi się.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- B. Tarasiewicz: Mówię i śpiewam świadomie. Podręcznik do nauki emisji głosu, Kraków 2003.
- Katarzyna Zachwatowicz-Jasieńskie: Polskie belcanto. Jak śpiewać dobrze, Kraków 2009.
- J. Krassowski: Higiena głosu śpiewaczego, Gdańsk 1990.
- A. Walencik-Topiłko: Ćwiczenia wstępne w terapii logopedycznej, w: Podstawy neurologopedii. Podręcznik akademicki, red. T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska, Opole 2005, s. 303–327.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Encyklopedia Logopedii: Podparcie oddechowe (appoggio)
- Appoggio – jak rozumieć to pojęcie? Problemy z nazewnictwem i stosowaniem
- Oddychanie w śpiewie. Appogio itp.
- Appogio: The Historical Bel Canto Method of Breathing
- Rise Academy of Music: What is Appoggio Breathing?
- The Babel Flute – International Flute Magazine & Community: Appoggio and the Art and Science of Bel Canto Flute Pedagogy, 20 czerwca 2022
- Educata: Emisja głosu jako kluczowy etap samowiedzy każdego logopedy oraz terapia oddechowa i emisyjna w pracy z pacjentem
- Zmodyfikowany Program Psychofizjologicznej Terapii Jąkających się wg M. Chęćka