Aniela Merici

Święta
Aniela Merici

dziewica
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1474 Desenzano
Data i miejsce śmierci	27 stycznia 1540 Brescia
Czczona przez	Kościół katolicki
Beatyfikacja	24 kwietnia 1768 przez Klemensa XIII
Kanonizacja	27 maja 1807 przez Piusa VII
Wspomnienie	27 stycznia
Atrybuty	dzieci, kij pielgrzymi, krzyż, księga, lilia, różaniec, wizja wstępujących po schodach do nieba dziewcząt w otoczeniu aniołów

Wizerunek Anieli Merici na klasztorze urszulanek w Bardzie

Aniela Merici (ur. 21 marca 1474 w Desenzano del Garda, zm. 27 stycznia 1540 w Brescii) – włoska święta, założycielka Zgromadzenia Sióstr Urszulanek, należąca do III Zakonu św. Franciszka. Dążyła do odnowy Kościoła katolickiego poprzez działalność charytatywną i edukacyjną.

Życiorys

Według podań już od młodości prowadziła życie pełne modlitwy i wyrzeczeń. W wieku 15 straciła siostrę, a niedługo po tym matkę i ojca. Zamieszkała wówczas ze swoim wujem w Salò i zajmowała się jego gospodarstwem. Wstąpiła do Franciszkańskiego Zakonu Świeckich. Po śmierci wuja powróciła do rodzinnego Desenzano, zaś w 1516 przeniosła się do Brescii. Należała do ruchu Del Divino Amore, z którego członkiniami rozpoczęła prace charytatywne – odwiedzała szpitale, fundowała przytułki dla sierot oraz szkoły dla ubogiej młodzieży.

W 1524 Aniela udała się z pielgrzymką do Ziemi Świętej. Przebywając na Krecie prawie utraciła wzrok. W jubileuszowym roku 1525 wybrała się do Rzymu, by uzyskać odpust. Wkrótce jednak musiała opuścić Brescię, ze względu najazdu wojsk cesarza Karola V. Przebywała w Varallo i Mediolanie, kontaktując się tam ze swoim duchowym synem, księciem Franciszkiem Sforzą. Po ustaniu zawieruchy, powróciła do Brescii by kontynuować działalność charytatywną i wychowawczą. W wieku 60 lat założyła zgromadzenie sióstr urszulanek, które poświęciły się przede wszystkim wychowaniu młodych dziewcząt, przyszłych matek (1535). Dla swej wspólnoty napisała regułę zakonną. Dla diecezji zatwierdzono ją 8 sierpnia 1536. W 1537 po formalnych wyborach została wybrana pierwszą przełożoną towarzystwa. Podjęła pracę wychowawczą, uważając, „iż nieład w społeczeństwie wywodzi się z nieładu w rodzinie”. Aniela stworzyła nowy model apostołowania w Kościele. Pod duchowym wpływem Anieli pozostawała poważna część elity ówczesnych Włoch. Nazywano ją powszechnie „Matką”. Tego tytułu używał wobec niej sam książę Mediolanu, Sforza. Zmarła 27 stycznia 1540. Pochowano ją w kościele św. Afry. W chwili jej śmierci zgromadzenie, które założyła, liczyło 150 członkiń. Papież Paweł V zatwierdził regułę zgromadzenia w roku 1544.

Kult

W staraniach o jej beatyfikację udział brał św. Karol Boromeusz. Beatyfikacji Anieli Merici dokonał Klemens XII 24 kwietnia 1768, a jej kanonizacji – Pius VII 27 maja 1807. Jej wspomnienie rozszerzone jest na cały Kościół od 1861. Do II soboru watykańskiego obchodzone było 31 maja, obecnie 27 stycznia. Św. Aniela patronuje osobom niedomagającym, chorym i niepełnosprawnym, wspomaga przy utracie rodziców.

Ikonografia

W ikonografii święta przedstawiana jest w habicie urszulanki z białą chustą na ramionach lub rzadziej w habicie tercjarki franciszkańskiej. Niekiedy w otoczeniu nauczanych dzieci. Jej atrybuty to dzieci będące nawiązaniem do jej działalności dydaktycznej wśród dzieci, nauczania katechizmu i dbania o ogólną ich edukację, kij pielgrzymi nawiązujący do pielgrzymki jaką odbyła w 1524 roku do Ziemi Świętej, krzyż symbolizuje częste rozważania Męki Pańskiej przed wizerunkiem Ukrzyżowanego, księga nawiązuje do ułożonej przez nią Reguły Towarzystwa Świętej Urszuli, lilia symbolizuje dziewictwo, różaniec bo był jej ulubioną modlitwą, wizja dziewcząt w otoczeniu aniołów wstępujących po schodach do nieba.

Zobacz też

• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• modlitwa za pośrednictwem świętego

Bibliografia

• Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 1: A-C. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 181-184. ISBN 83-7097-271-3.
• Wincenty Zaleski SDB: Święci na każdy dzień. Wyd. IV. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 2008, s. 96-97. ISBN 978-83-7201-353-8.
• Święta Aniela Merici na brewiarz.pl
• Życie Anieli Merici na opoka.pl
• Polskie publikacje o Anieli Merici w bibliotece Polona
• Józef Marecki, Lucyna Rotter: Jak czytać wizerunki świętych leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2009. ISBN 978-83242-0910-1. (pol.).