Przejdź do zawartości

Akia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Sulili, syn Aminu, Kikkia, Akia, Puzur-Aszur, Szalim-ahum, Ilu-szuma - razem sześciu królów [których imiona zostały zapisane na] cegłach, (ale) których limmu nie zostali spisani/znalezieni”[1][2]

ustęp Asyryjskiej listy królów wyliczający asyryjskich królów od 27 do 32

Akia (Akia) – najprawdopodobniej jeden z najwcześniejszych władców miasta-państwa Aszur, panujący być może na przełomie XXI i XX wieku p.n.e.[3]

Akia wzmiankowany jest w Asyryjskiej liście królów, która wymienia go jako 29 władcę Asyrii[2][1]. Występuje on tam jako trzeci z tzw. „sześciu królów [których imiona zostały zapisane na] cegłach, (ale) których limmu nie zostali spisani/znalezieni”[2][1]. Jako jego poprzednik wymieniany jest Kikkia, a jako jego następca Puzur-Aszur I, ale nie wiadomo czy chodzi tu o członków tej samej rodziny/dynastii[2][1]. W kopiach B i C Asyryjskiej listy królów jego imię brzmi tak samo: Akia (zapisywane A-ki-a)[1].

O władcy tym nie wspominają wprawdzie żadne inne zachowane źródła, ale niektórzy uczeni dopuszczają możliwość, iż mógł on być jednym z najwcześniejszych władców miasta-państwa Aszur[3]. Panowanie jego i pozostałych pięciu władców wspomnianych w ustępie Asyryjskiej listy królów upróbuje umieszczać się w pięćdziesięcioletnim okresie pomiędzy ok. 2025 a ok. 1974 r. p.n.e.[3] Ok. 2025 r. p.n.e., w kilka lat po objęciu tronu przez Ibbi-Suena, imperium III dynastii z Ur zaczęło się rozpadać i utraciło kontrolę nad swoimi obszarami peryferyjnymi, w tym nad miastem Aszur, tak więc Akia, jako niezależny władca miasta-państwa Aszur, panować mógł dopiero po tej dacie[4]. Z drugiej strony panować on musiał przed ok. 1974 r. p.n.e., gdyż dopiero wówczas, wraz z wstąpieniem na tron Eriszuma I, wprowadzono w Aszur instytucję corocznie wybieranego urzędnika limmu (eponima), podczas gdy Asyryjska lista królów zalicza Akię do grupy wcześniejszych władców, za których rządów urzędnicy limmu nie byli jeszcze znani[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e A.K. Grayson, Königslisten..., s. 104-105.
  2. a b c d e K.R. Veenhof, J. Eidem, Mesopotamia. The Old Assyrian ..., s. 29.
  3. a b c K.R. Veenhof, J. Eidem, Mesopotamia. The Old Assyrian ..., s. 31.
  4. K.R. Veenhof, J. Eidem, Mesopotamia. The Old Assyrian ..., s. 20.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • A.K. Grayson, Königslisten und Chroniken. B. Akkadisch, w: Reallexikon der Assyriologie, tom VI (Klagesang-Libanon), Walter de Gruyter, Berlin - New York 1980-83, s. 86-135.
  • K.R. Veenhof, J. Eidem, Mesopotamia. The Old Assyrian Period, Academic Press Fribourg 2008.