Agatokles z Samos
Agatokles z Samos – faworyt i minister Ptolemeusza IV, koregent Egiptu (wraz z Sosibiosem) w latach 204-203 p.n.e., samodzielny regent w 203 p.n.e.
Karierę rozpoczął jeszcze za Prolemeusza III[1], po jego śmierci i wstąpieniu na tron młodego Ptolemeusza IV (w 221 p.n.e.), razem z Sosibiosem odgrywał ważną rolę w państwie (swą pozycję zawdzięczał m.in. swojej siostrze Agatoklei - kochance króla[2]). Od 215/14 r. p.n.e. sprawował zaszczytną funkcję kapłana kultu Aleksandra Wielkiego[3]. W pierwszych miesiącach nowego panowania obaj doradcy władcy przeprowadzili czystki na dworze, pozbywając się konkurencji. Podczas IV wojny syryjskiej, kiedy wojska egipskie w Syrii dowodzone przez Teodotosa przeszły na stronę Seleucydy Antiocha III, Agatokles i Sosibios zdecydowali się na radykalny krok przeszkolenia rdzennych Egipcjan do walki w szyku macedońskiej falangi. Pozwoliło to Egiptowi odnieść zwycięstwo pod Rafią w 217 p.n.e. i zachować terytoria Palestyny i Syrii.
Wraz z Sosibiosem zamordował żonę Ptolemeusza IV, Arsinoe III, i sfałszował jego testament, w wyniku czego objął faktyczne rządy w Egipcie[4]. Małoletniego króla Ptolemeusza V oddał pod opiekę swojej siostry Agatoklei i matki Oinanty[4].
Wydany tłumowi został zamordowany wraz z rodziną w 203 r. p.n.e.[5]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Benedetto Bravo, Ewa Wipszycka: Historia starożytnych Greków. T. 3: Okres hellenistyczny. Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN, 1992, s. 157. ISBN 83-01-06653-9.
- ↑ Anna Świderkówna: Hellada królów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1967, s. 254.
- ↑ Tomasz Grabowski: Ostatni triumf Ptolemeuszy. Czwarta wojna syryjska (221-217 p.n.e.). Kraków: Historia Iagiellonica, 2010, s. 200.
- ↑ a b Polybius. Histories - Book 15. [dostęp 2011-02-02]. (ang.).
- ↑ Adam Łukasiewicz: Egipt Greków i Rzymian. Warszawa: Książka i Wiedza, 2006, s. 95. ISBN 83-05-13452-0.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Benedetto Bravo, Ewa Wipszycka: Historia starożytnych Greków. T. 3: Okres hellenistyczny. Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-06653-9.
- Tomasz Grabowski: Ostatni triumf Ptolemeuszy. Czwarta wojna syryjska (221-217 p.n.e.). Kraków: Historia Iagiellonica, 2010. ISBN 978-83-62261-17-8.
- Anna Świderkówna: Hellada królów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1967.