Ałasz Orda

Ałasz Orda

Алаш-Орда

1917–1920
Herb Flaga
Ustrój polityczny	republika
Stolica	Semej
Data powstania	13 grudnia 1917
Data likwidacji	26 sierpnia 1920
Populacja • liczba ludności	4 262 762 (1917)
Położenie na mapie świata Ałasz Orda
50°N 70°E

Ałasz Orda, Autonomia Ałaska – istniejące w latach 1917–1920 autonomiczne państwo kazachskie.

W 1916 Kazachowie rozpoczęli powstanie przeciwko rządom rosyjskim. Zostało ono krwawo stłumione, jednak pod jego wpływem Mikołaj II ogłosił złagodzenie polityki wobec narodów Azji Środkowej i zgodził się na tworzenie przedstawicielstw ludowych.

W dniach 21–28 lipca 1917 odbył się Zjazd Wszechkazachski. W jego trakcie wyłoniło się ugrupowanie niepodległościowe Ałasz (imię mitycznego przodka Kazachów). W dniach 5–13 grudnia 1917 odbył się II Zjazd Wszechkazachski. W jego trakcie członkowie Ałasz powołali tymczasowy narodowy rząd kazachski pod nazwą Ałasz-Orda.

W dniu zakończenia II Zjazdu Wszechkazachskiego, 13 grudnia 1917, Ałasz-Orda ogłosiła utworzenie autonomicznego państwa kazachskiego w ramach Imperium Rosyjskiego. Po rozpędzeniu 18 stycznia 1918 przez bolszewików wybranej w demokratycznych wyborach Konstytuanty, w której znajdowali się również deputowani z list Ałasz, Autonomia Ałaska współpracowała z białymi przeciwko bolszewikom.

W 1919 Biali ponieśli klęskę w Kazachstanie, zaś Ałasz Orda podjęła współpracę z bolszewikami, którzy rozpoczęli okupację kraju. 26 sierpnia 1920 rząd bolszewicki zlikwidował Autonomię Ałaską i utworzył Kirgiską Autonomiczną Socjalistyczną Republikę Radziecką (przemianowaną w 1925 roku na Kazachską ASRR).

Bibliografia

• Р. К. Нурмагамбетова. Движение Алаш и Алаш-Орда. Историография проблемы. 1920–1990-е гг. XX века.. iie.freenet.kz. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-23)].
• Roman Biesiada, Tadeusz Lenczowski, Lech Ratajski Słownik geografii ZSRR, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1974,