Franciszek Węgrzyn

Franciszek Węgrzyn
	podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	5 marca 1892 ; Wola Mielecka
Data i miejsce śmierci	1965 ; Stany Zjednoczone
	Przebieg służby
Lata służby	1918–1939
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier; Wojsko Polskie
Jednostki	1 Dywizja Piechoty Legionów; Wyższa Szkoła Wojenna; Oddział IV SG; Inspektorat Armii Nr I; Biuro Inspekcji GISZ; 74 Pułk Piechoty; 14 Dywizja Piechoty; Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VII; 57 Pułk Piechoty; 50 Pułk Piechoty; Dowództwo KOP; 26 Pułk Piechoty
Stanowiska	słuchacz; oficer sztabu; dowódca batalionu piechoty; szef sztabu dywizji; szef sztabu okręgu korpusu; dowódca batalionu piechoty; zastępca dowódcy pułku; szef sztabu KOP; dowódca pułku piechoty
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-ukraińska; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa: kampania wrześniowa obrona Warszawy; ;
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 24 lip 2024, była oparta na tej wersji.

Franciszek Węgrzyn (ur. 5 marca 1892 w Woli Mieleckiej, zm. 1965 w Stanach Zjednoczonych) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 5 marca 1892 w Woli Mieleckiej jako syn Szymona i Tekli z d. Bakówny^[1]^[2].

14 października 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Pełnił wówczas służbę w 5 pułku piechoty Legionów^[3]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w dowództwie 1 Dywizji Piechoty Legionów, a jego oddziałem macierzystym był 5 pułk piechoty Legionów^[4]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 973. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[5]. Do jesieni 1923 roku był oficerem sztabu pułkownika Bolesława Popowicza, dowódcy piechoty dywizyjnej 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie, pozostając oficerem nadetatowym 5 pułku piechoty Legionów^[6].

31 października 1923 roku został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie^[7], w charakterze słuchacza IV Kursu Normalnego^[8]^[9]. 1 października 1925 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przeniesiony służbowo do Oddziału IV Sztabu Generalnego w Warszawie na okres sześciu miesięcy^[10]. Z dniem 1 kwietnia 1926 roku został przydzielony do Inspektoratu Armii Nr I w Wilnie, którym kierował generał dywizji Edward Śmigły-Rydz^[11].

Z dniem 1 października 1926 roku został przydzielony do Biura Inspekcji Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych^[12]^[13]. 12 kwietnia 1927 roku został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 78. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[14]. 5 listopada 1928 roku ogłoszono jego przeniesienie do 74 pułku piechoty w Lublińcu na stanowisko dowódcy batalionu, lecz już 28 października został przydzielony na dwumiesięczny XII normalny kurs w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu^[15]^[16]. 23 grudnia 1929 roku został przeniesiony do dowództwa 14 Dywizji Piechoty w Poznaniu na stanowisko szefa sztabu^[17]. 23 października 1931 roku ogłoszono jego przeniesienie do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu^[18]. W dowództwie pełnił obowiązki szefa sztabu^[19]. W listopadzie 1933 roku został dowódcą batalionu w 57 pułku piechoty wielkopolskiej w Poznaniu^[7]. Na podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[20]. W kwietniu 1934 roku został przeniesiony do 50 pułku piechoty w Kowlu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[21]. W 1937 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko szefa sztabu tej formacji. W 1938 roku zastąpił pułkownika Tadeusza Münnicha na stanowisku dowódcy 26 pułku piechoty w Gródku Jagiellońskim.

W czasie kampanii wrześniowej dowodził 26 pułkiem piechoty. Walczył w obronie Warszawy jako dowódca odcinka „Utrata” Przedmościa Praskiego. Po kapitulacji stolicy przebywał w niewoli niemieckiej, między innymi w Oflagu VII A Murnau^[22]. Wiosną 1945 roku, po uwolnieniu z niewoli, przebywał początkowo w Wielkiej Brytanii, skąd wyjechał do Stanów Zjednoczonych i tam osiadł na stałe.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Złoty Orderu Wojskowego Virtuti Militari^[23]
Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari^[24]
Krzyż Niepodległości (16 września1931)^[25]^[24]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1938)^[26]
Krzyż Walecznych (czterokrotnie – „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”)^[24]
Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[27]^[24]
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (12 maja 1936)
Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)^[28]

Przypisy

↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
↑ Franciszek Węgrzyn [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2022-09-16] .
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 40 z 20 października 1920 roku, s. 1066.
↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 36, 937.
↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 54.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 87, 137, 413.
↑ ^a ^b Kolekcja VM ↓, s. 4.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 71 z 13 listopada 1923 roku, s. 750.
↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 133, 356, 1363.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 101 z 7 października 1925 roku, s. 547.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 16 z 12 kwietnia 1926 roku, s. 112.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 354.
↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 125, 181.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 119.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 336.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 42.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 381.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 327.
↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 471.
↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 15.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 153.
↑ Głowacki 1985 ↓, s. 49, 198, 212, 228, 327.
↑ Rómmel 1958 ↓, s. 401.
↑ ^a ^b ^c ^d Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 30.
↑ M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za zasługi w służbie wojskowej”.
↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
↑ Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 239.

Bibliografia

Węgrzyn Franciszek. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.57-4828 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-05].
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].
Juliusz Rómmel: Za honor i ojczyznę. Wspomnienia dowódcy armii „Łódź” i „Warszawa”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1958.
Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Wyd. 5. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07109-8.

[CITEREFKolekcja_VMs._1-1] Kolekcja VM ↓, s. 1.

[2] Franciszek Węgrzyn [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2022-09-16] .

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_40_z_20_października_1920_roku,_s._1066-3] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 40 z 20 października 1920 roku, s. 1066.

[CITEREFSpis_oficerów192136,_937-4] Spis oficerów 1921 ↓, s. 36, 937.

[CITEREFLista_starszeństwa192254-5] Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 54.

[CITEREFRocznik_Oficerski192387,_137,_413-6] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 87, 137, 413.

[CITEREFKolekcja_VMs._4-7] Kolekcja VM ↓, s. 4.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_71_z_13_listopada_1923_roku,_s._750-8] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 71 z 13 listopada 1923 roku, s. 750.

[CITEREFRocznik_Oficerski1924133,_356,_1363-9] Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 133, 356, 1363.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_101_z_7_października_1925_roku,_s._547-10] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 101 z 7 października 1925 roku, s. 547.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_16_z_12_kwietnia_1926_roku,_s._112-11] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 16 z 12 kwietnia 1926 roku, s. 112.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_44_z_14_października_1926_roku,_s._354-12] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 44 z 14 października 1926 roku, s. 354.

[CITEREFRocznik_Oficerski1928125,_181-13] Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 125, 181.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_13_z_20_kwietnia_1927_roku,_s._119-14] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 119.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_14_z_5_listopada_1928_roku,_s._336-15] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 336.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_3_z_29_stycznia_1929_roku,_s._42-16] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 42.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_20_z_23_grudnia_1929_roku,_s._381-17] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 381.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_7_z_23_października_1931_roku,_s._327-18] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 327.

[CITEREFRocznik_Oficerski1932471-19] Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 471.

[CITEREFLista_starszeństwa193515-20] Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 15.

[CITEREFDziennik_Personalny_MSWojsk.Nr_11_z_7_czerwca_1934_roku,_s._153-21] Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 153.

[CITEREFGłowacki198549,_198,_212,_228,_327-22] Głowacki 1985 ↓, s. 49, 198, 212, 228, 327.

[CITEREFRómmel1958401-23] Rómmel 1958 ↓, s. 401.

[CITEREFRocznik_Oficerski193230-24] Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 30.

[25] M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[26] M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za zasługi w służbie wojskowej”.

[27] M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.

[28] Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 239.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]