Kenki Fukuoka
| |||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia |
7 września 1992 | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wzrost |
175 cm[1] | ||||||||||||||
| Masa ciała |
83 kg[1] | ||||||||||||||
| Rugby union | |||||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||||
| Kariera juniorska | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Reprezentacja narodowa | |||||||||||||||
| rugby union | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| rugby 7 | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Kenki Fukuoka (jap. 福岡 堅樹 Fukuoka Kenki; ur. 7 września 1992[1][3] w Kodze[4]) – japoński rugbysta występujący na pozycji skrzydłowego, reprezentant kraju w odmianie zarówno siedmio-, jak i piętnastoosobowej. Olimpijczyk i dwukrotny uczestnik pucharu świata.
Młodość
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy kontakt Fukuoki z rugby nastąpił w wieku 5 lat, kiedy jego ojciec zaprowadził go do Genkai Junior Rugby Club[1][5]. Jako dziecko uczęszczał do szkoły podstawowej Aoyagi Shōgakkō, a następnie Koga Azumachūgakkō[4]. W szkole średniej (Fukuoka Kōtōgakkō) wyróżniał się podczas zajęć sportowych: na bieżni na 100 m osiągał czas 11,2 s, zaś na 50 m – 5,8 s[1]. Ze szkolną drużyną rugby uczestniczył w krajowych mistrzostwach szkół średnich[5] – to właśnie uczestnictwo w turnieju Hanzano było główną motywacją i celem dla nastoletniego rugbysty[6][7]. W drugiej i trzeciej klasie szkoły średniej Fukuoka zerwał więzadło krzyżowe w kolanie – początkowo lewym, a następnie prawym[1].
Po nieudanej próbie dostania się na studia medyczne[8] rok później Fukuoka rozpoczął edukację na Uniwersytecie Tsukuby, gdzie kształcił się w instytucie informatyki[9]. Podczas pobytu na uniwersytecie ponownie rozpoczął treningi rugby zarzucone w szkole średniej[6][7]. W 2015 roku wraz z zespołem zdobył wicemistrzostwo Japonii wśród drużyn akademickich[9][10].
Kariera klubowa
[edytuj | edytuj kod]Po ukończeniu studiów Fukuoka zdecydował się na podpisanie profesjonalnego kontraktu z drużyną Panasonic Wild Knights z rodzimej Top League[11]. Zadebiutował 17 września 2016 r. w przegranym starciu z Suntory Sungoliath[12]. W grudniu tego samego roku w meczu z Honda Heat zdobył sześć przyłożeń[12], czym ustanowił nowy rekord rozgrywek[13]. W swoim pierwszym sezonie wśród zawodowców zdobył 10 przyłożeń w 10 meczach[2][14], zajmując z drużyną trzecie miejsce w ligowej tabeli[15]. Dotarł także do finału ogólnojapońskich rozgrywek pucharowych[16]. W 2017 znalazł się w składzie Sunwolves, japońskiej drużyny występującej w lidze Super Rugby[17]. Debiutował w przegranym meczu z Hurricanes[18][19]. Ostatecznie Sunwolves zajęli przedostatnie miejsce w rozgrywkach z zaledwie dwoma zwycięstwami w 15 spotkaniach[20].
W krajowych rozgrywkach w sezonie 2017/2018 Fukuoka kontynuował swoją wysoką dyspozycję. W 12 meczach dziewięciokrotnie przykładał piłkę w polu punktowym rywali[2][21], czym wydatnie pomógł swojej drużynie w zajęciu pierwszego miejsca w swojej grupie[22] oraz w dotarciu do wielkiego finału rozgrywek. W nim po raz kolejny gracze Wild Knights musieli uznać wyższość ekipy Suntory Sungoliath[23]. W dalszej części tego samego roku uczestniczył w zmaganiach Sunwolves w Super Rugby. Japoński zespół wywalczył trzy zwycięstwa w 16 spotkaniach i został sklasyfikowany na ostatniej pozycji[24].
W sezonie 2018/2019 Top League zespół Fukuoki zajął drugie miejsce w swojej grupie a po rozegraniu fazy pucharowej ostatecznie szóstą lokatę w kraju[25].
Kariera reprezentacyjna
[edytuj | edytuj kod]Z uwagi na kontuzje więzadeł Fukuoka nigdy nie otrzymał powołania do reprezentacji Japonii do lat 18[6]. Do drużyny narodowej trafił bezpośrednio z rozgrywek międzyuczelnianych[1]. W 2012 roku jako 20-latek otrzymał powołanie do drużyny Junior Japan, drugiej drużyny Japonii[5]. W składzie tej drużyny znalazł się także w pierwszych miesiącach roku 2013[5][26], kiedy wziął udział w Pacific Rugby Cup[27].
Tuż po zakończeniu rozgrywek po raz pierwszy trafił do reprezentacji seniorów. Zadebiutował w wygranym 121:0 meczu z kadrą Filipin, spotkaniu w ramach Asian Five Nations 2013, w którym zdobył dwa przyłożenia[28][29]. Wynik ten powtórzył w swoim drugim meczu w tych rozgrywkach, z Koreą Południową[28][30]. Uwzględniając spotkania w ramach Pucharu Narodów Pacyfiku, w swoim pierwszym sezonie reprezentacyjnym wystąpił łącznie w siedmiu meczach japońskiej kadry, w tym w czterech w pierwszym składzie. W listopadzie 2013 roku Fukuoka dołożył do tego dalsze dwa występy od pierwszej minuty – z Nową Zelandią oraz ze Szkocją, w którym zaliczył kolejne dwa przyłożenia[28][31].
W roku 2014 ponownie wystąpił w Pucharze Narodów Pacyfiku[28][32], zaś wraz z reprezentacją w rugby 7 uczestniczył w turnieju kwalifikacyjnym do cyklu IRB Sevens World Series podczas turnieju Hong Kong Sevens. W wygranym finale z Włochami zdobył jedno z przyłożeń[33]. Wziął także udział w kolejnej imprezie w światowym kalendarzu – Japan Sevens w Tokio[34]. W 2015 wystąpił w wygranym turnieju Asia Rugby Championship i raz jeszcze w Pucharze Narodów Pacyfiku[35].
W sierpniu 2015 roku, wciąż będąc studentem czwartego roku, Fukuoka otrzymał powołanie na puchar świata[7][36]. W Anglii wystąpił w zaledwie jednym, przegranym meczu z reprezentacją Szkocji[7][31]. Wkrótce po zakończeniu turnieju skrzydłowy wraz z reprezentacją siedmioosobową rozpoczął przygotowania do zbliżających się igrzysk olimpijskich[37]. W kwietniu 2016 roku wziął udział w turnieju Singapore Sevens[38]. Pomimo doświadczenia obejmującego zaledwie dwa turnieje na najwyższym poziomie[39] Fukuoka znalazł się w składzie reprezentacji na Igrzyska w Rio de Janeiro[40][41]. W czasie turnieju Japończycy mimo rozstawienia na 10 miejscu spośród 12 uczestników[42][43] niespodziewanie dotarli aż do półfinału zawodów. W fazie grupowej pokonali Nową Zelandię[43][44] i Kenię[43], minimalnie przegrywając z Wielką Brytanią[44]. W fazie pucharowej Fukuoka wraz z kolegami wyeliminował Francję[43], by po porażkach z Fidżi i Południową Afryką zająć ostatecznie czwarte miejsce[45].
Po zakończeniu igrzysk Fukuoka powrócił do reprezentacji piętnastoosobowej na jesienne test-mecze w Europie[28]. W dwóch kolejnych sezonach reprezentacyjnych rozegrał łącznie 10 spotkań, notując przy tym sześć przyłożeń, między innymi przeciw Walii czy Irlandii[28]. Począwszy od wiosny 2019 roku uczestniczył w zgrupowaniach Wolfpack[1] – formalnie zespołu rezerw ekipy Sunwolves, którego mecze w swojej istocie stanowiły pierwszy etap przygotowań reprezentacji Japonii do rozgrywanego na własnym terenie pucharu świata[46]. W barwach tego zespołu grał z drugim zespołem nowozelandzkich Hurricanes czy australijskiego Western Force[1][47]. Na przełomie lipca i sierpnia brał udział w wygranym przez Japonię Pucharze Narodów Pacyfiku[35][48]. Fukuoka imponował wówczas wysoką formą[49], w trzech meczach zdobywając trzy przyłożenia[35].
Niedługo później skrzydłowy Wild Knights otrzymał powołanie na mistrzostwa świata[50]. W pierwszych minutach ostatniego sparingu przed startem turnieju, z Południową Afryką, doznał kontuzji łydki, która wykluczyła go z gry w meczu otwarcia[31][51][52]. Dopiero uraz podstawowego Williama Tupou podczas rozruchu przed kolejnym pojedynkiem z Irlandią sprawił, że powracający do zdrowia Fukuoka zajął miejsce na ławce rezerwowych[31][53]. Po pojawieniu się na placu gry skrzydłowy zdobył przyłożenie dające gospodarzom imprezy prowadzenie, po czym popisał się kluczowym dla przebiegu spotkania przechwytem, cofając w efekcie akcję Irlandczyków o 50 metrów[53]. Wysoką dyspozycję prezentował także w kolejnych meczach – w starciu z Samoa wystąpił już w podstawowym składzie i zdobył jedno z przyłożeń swojej drużyny[28]. W decydującym o awansie z grupy pojedynku ze Szkocją skrzydłowy został wybrany najlepszym zawodnikiem spotkania, dwukrotnie przykładając piłkę w polu punktowym rywali oraz asystując w akcji wykończonej przez Kōtarō Matsushimę[7][54]. Wyśmienite występy sprawiły, że po fazie grupowej Japończyk został okrzyknięty jedną z gwiazd turnieju[6][7][52]. Gospodarze po raz pierwszy w historii swoich występów podczas pucharu świata awansowali do fazy ćwierćfinałowej[52], gdzie jednak ulegli południowoafrykańskim Springboks[55].
Po zakończeniu udziału w turnieju Fukuoka – zgodnie z pojawiającymi się co najmniej od 2017 roku zapowiedziami[9] – zrezygnował z dalszych występów w reprezentacji piętnastoosobowej, zgłaszając chęć udziału w turnieju rugby 7 podczas Igrzysk Olimpijskich 2020 w Tokio. Impreza ta miałaby być jego ostatnią na arenie międzynarodowej przed ostatecznym zakończeniem kariery zawodniczej w 2021 roku[6][8][9].
Statystyki
[edytuj | edytuj kod]Stan na dzień 20 października 2019 r.[28] Statystyki dotyczą reprezentacji piętnastoosobowej.
- Występy na arenie międzynarodowej
| Drużyna narodowa | Rok | Mecze | Punkty |
|---|---|---|---|
 Japonia
|
2013 | 9 | 35 |
| 2014 | 2 | 0 | |
| 2015 | 6 | 20 | |
| 2016 | 3 | 10 | |
| 2017 | 5 | 15 | |
| 2018 | 5 | 10 | |
| 2019 | 8 | 35 | |
| Suma | 38 | 125 | |
- Przyłożenia na arenie międzynarodowej
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- miejsce w drużynie sezonu w Top League (2×)
Życie osobiste
[edytuj | edytuj kod]- Dziadek zawodnika ze strony matki był szanowanym lekarzem[1][8], z kolei ojciec prowadził praktykę dentystyczną[5][8]. Sam Fukuoka dość wcześnie założył, że chce pójść w ich ślady. Jednocześnie będąc świadomym, że zawodowa kariera sportowa nie pozwala w Japonii na zdobycie wykształcenia medycznego, zdecydował się na wcześniejsze zakończenie kariery, aby w 2020 lub 2021 roku podjąć studia z zakresu medycyny sportowej[6][9].
- Jego sportowym idolem z dzieciństwa był Daisuke Ohata, reprezentant Japonii i wprowadzony później do Galerii Sław World Rugby[6].
- W młodości Kenki przejawiał talent muzyczny, grając na pianinie[1][8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k 福岡堅樹｜15人制男子日本代表 [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-05] (ang. • jap.).
- ↑ a b c d Player statistics Fukuoka Kenki - club stats [online], itsrugby.co.uk [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-28] (ang.).
- ↑ Kenki Fukuoka | Japan [online], ESPN Scrum [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-21] (ang.).
- ↑ a b 福岡堅樹選手のラグビー日本代表選出について(市長コメント) [online], Koga, 28 września 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-05] (jap.).
- ↑ a b c d e 福岡 堅樹 | ラグビーW杯2019 日本大会 [online], J Sports [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-21] (jap.).
- ↑ a b c d e f g Get to know Japan’s Kenki Fukuoka, „Rugby World”, listopad 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-28] (ang.).
- ↑ a b c d e f Daniel Schofield, Japan wing Kenki Fukuoka prepared to turn back on rugby to concentrate on medical career, „The Daily Telegraph”, 16 października 2019 [dostęp 2019-11-05] (ang.).; artykuł opublikowano także jako: Daniel Schofield, Rugby World Cup: Japan star Kenki Fukuoka set to swap rugby for doctor's surgery [online], 17 października 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-04] (ang.).
- ↑ a b c d e Yuki Minegishi, Masashi Okuyama, 五輪で引退、医師の道へ 柔道朝比奈とラグビー福岡 [online], nikkansports.com, 27 września 2018 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-03] (jap.).
- ↑ a b c d e Kaz Nagatsuka, Japan's rising sports stars look to raise the bar at Tokyo 2020 Olympics, „The Japan Times”, 4 stycznia 2017 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-06] (ang.).
- ↑ Teikyo win 6th straight university title [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 10 stycznia 2015 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (ang.).
- ↑ 2016年度 新加入選手・新任スタッフのお知らせ [online], Panasonic Wild Knights, 31 marca 2016 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-12] (jap.).
- ↑ a b 福岡堅樹 選手プロフィール [online], Top League, 2017 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-01] (jap.).
- ↑ Montanna Clare, Wallabies abroad: Beale scores on debut for Wasps [online], Rugby Australia, 12 grudnia 2016 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-05] (ang.).
- ↑ 2016-2017 | パナソニック ワイルドナイツ | 福岡堅樹 [online], Top League [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-01] (jap.).
- ↑ 2016-2017 順位 [online], Top League [dostęp 2019-11-05] (jap.).
- ↑ 54th Japan Rugby Championship Final [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 29 stycznia 2017 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-21] (ang.).
- ↑ ヒト・コミュニケーションズ サンウルブズ 2017シーズン 契約選手 [online], Sunwolves, 30 stycznia 2017 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-02] (jap.).
- ↑ Kenki Fukuoka | Super Rugby - Season 2016-2017 - Games played [online], itsrugby.co.uk [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-28] (ang.).
- ↑ CHAMPION HURRICANES ON TOKYO RAMPAGE [online], Super Rugby, 25 lutego 2017 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-21] (ang.).
- ↑ Super Rugby Standings - 2017 [online], ESPN [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-03] (ang.).
- ↑ 2017-2018 | パナソニック ワイルドナイツ | 福岡堅樹 [online], Top League [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-19] (jap.).
- ↑ 2017-2018 順位 [online], Top League [dostęp 2019-11-05] (jap.).
- ↑ Suntory Beat Panasonic in Thrilling Final [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 13 stycznia 2018 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-23] (ang.).
- ↑ Super Rugby Standings - 2018 [online], ESPN [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-03] (ang.).
- ↑ 2018-2019 順位 [online], Top League [dostęp 2019-11-05] (jap.).
- ↑ ジュニア・ジャパン、2013年度スコッドのお知らせ [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 28 lutego 2013 [zarchiwizowane z adresu 2017-12-22] (jap.).
- ↑ Junior Japan Squad Named [online], rugbyredefined.com, 28 lutego 2013 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-03] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Kenki Fukuoka | Match list [online], ESPN Scrum [dostęp 2019-10-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-21] (ang.).
- ↑ 試合予定/結果/速報 | HSBCアジア五カ国対抗2013 | スコア詳細 | 日本代表 対 フィリピン代表 [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 20 kwietnia 2013 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-02] (jap.).
- ↑ 試合予定/結果/速報 | HSBCアジア五カ国対抗2013 | スコア詳細 | 日本代表 対 韓国代表 [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 20 kwietnia 2013 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-02] (jap.).
- ↑ a b c d Wingers Matsushima and Fukuoka help Japan take flight [online], World Rugby, Puchar Świata w Rugby 2019, 17 października 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-28] (ang.).
- ↑ Match details | USA 29 - 37 Japan [online], Międzynarodowa Rada Rugby, 14 czerwca 2014 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-07] (ang.).
- ↑ Rugby Sevens: ‘Awesome’ Japan celebrate core spot on World Series [online], sport-asia.com, 30 marca 2014 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-14] (ang.).
- ↑ Japan (JPN) [online], Międzynarodowa Rada Rugby, IRB Sevens World Series, marzec 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-07-23] (ang.).
- ↑ a b c Kenki Fukuoka | Tournament list [online], ESPN Scrum [dostęp 2019-10-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-21] (ang.).
- ↑ 日本代表「ラグビーワールドカップ2015」最終登録メンバー [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 31 sierpnia 2015 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-29] (jap.).
- ↑ Kaz Nagatsuka, Brave Blossoms' success fuels national sevens teams' desire to elevate game, „The Japan Times”, 22 października 2015 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-03] (ang.).
- ↑ Squad lists with career totals [PDF], World Rugby Sevens Series [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-15] (ang.). [za:] Final squads declared for HSBC Singapore Sevens [online], World Rugby Sevens Series, 15 kwietnia 2016 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-03] (ang.).
- ↑ Fukuoka the sole RWC 2015 survivor in Japan's Olympic squad [online], World Rugby, World Rugby Sevens Series, 17 lipca 2016 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-31] (ang.).
- ↑ 「第31回オリンピック競技大会」男子ラグビー日本代表内定選手 [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 17 lipca 2016 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-29] (jap.).
- ↑ Kenki Fukuoka [online], Letnie Igrzyska Olimpijskie 2016, 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-08-06] (ang.).
- ↑ Olympic draw and competition process [online], World Rugby, 2016 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-11] (ang.).
- ↑ a b c d Nick Mulvenney, Rugby: Japan success surprises even the players [online], Reuters, 11 sierpnia 2016 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-04] (ang.).
- ↑ a b Robert Kitson, Japan rock old order again as Olympic rugby sevens takes hold in Rio, „The Guardian”, 9 sierpnia 2016 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-01] (ang.).
- ↑ Andrew McKirdy, Japan takes fourth in rugby sevens, „The Japan Times”, 12 sierpnia 2016 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-10] (ang.).
- ↑ Ben Smith, The stunning ploy to use an 'undercover' rugby team to prepare Japan for the World Cup [online], rugbypass.com, 13 października 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-22] (ang.).
- ↑ 2019-2020 | パナソニック ワイルドナイツ | 福岡堅樹 [online], Top League [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-05] (jap.).
- ↑ Rugby: Japan claim Pacific Nations trophy in World Cup boost [online], Reuters, 10 sierpnia 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-31] (ang.).
- ↑ Rich Freeman, Risk of injury real concern before final squads named, „The Japan Times”, 9 sierpnia 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-28] (ang.).
- ↑ 日本代表「ラグビーワールドカップ2019」最終登録メンバーのお知らせ [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 29 sierpnia 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-04] (ang.).
- ↑ Japan wing Fukuoka to miss RWC opener vs Russia [online], Associated Press, 10 września 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-31] (ang.).
- ↑ a b c Ayano Shimizu, Rugby: Winger Kenki Fukuoka says confident Japan have remedy for Springboks [online], Kyodo, 18 października 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-04] (ang.).
- ↑ a b Kenki Fukuoka: from out of the match-day 23 to match-winner [online], World Rugby, Puchar Świata w Rugby 2019, 29 września 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-01] (ang.).
- ↑ All-rounders shine bright even in teams full of stars [online], World Rugby, Puchar Świata w Rugby 2019, 13 października 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-04] (ang.).
- ↑ Becky Grey, South Africa 26-3 Japan: Springboks through to Rugby World Cup semi-finals [online], BBC Sport, 20 października 2019 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-21] (ang.).
- ↑ Japan Rugby Top League 2017-2018 Awards [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 28 stycznia 2018 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-10-13] (ang.).
- ↑ Carter is Named Top League MVP [online], Nihon Ragubīfuttobōru Kyōkai, 19 grudnia 2018 [dostęp 2019-11-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-11] (ang.).
