Przejdź do zawartości

VEDA, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Operacja „Dunaj” – zmieniono link(i) do Interwencja Układu Warszawskiego w Czechosłowacji
 
(Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 2: Linia 2:


== Historia ==
== Historia ==
Wydawnictwo „Veda” powstało pierwotnie w 1943 r. w ramach [[Słowacka Akademia Nauk i Sztuk|Słowackiej Akademii Nauk i Sztuk]]<ref name="lit">{{cytuj|url=http://www.litcentrum.sk/rozhovory/veda-vydavatelstvo-slovenskej-akademie-vied|archiwum=http://archive.is/uKMKt|tytuł=VEDA, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied|opublikowany=litcentrum.sk|zarchiwizowano=2014-05-20|język=sk}}</ref>. Po przewrocie lutowym jego działalność była krytykowana i w tym okresie wydawnictwo było przez pewien czas (wrzesień 1950 – czerwiec 1951) pozbawione kierownictwa<ref name="DSAV">{{Cytuj książkę |tytuł = Dejiny Slovenskej akadémie vied |autor = Dušan Kováč |wydanie = 1 |miejsce = Bratysława |wydawca = Veda |data= 2014 |isbn = 978-80-224-1316-9 |strony = 359–362 |język=sk}}</ref>. Na rok 1953 datuje się oficjalne powstanie wydawnictwa pod nazwą „Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied”<ref name="ES">Veda, Vydavateľstvo SAV. [w:] {{Cytuj książkę |tytuł = Encyklopédia Slovenska |wydanie = 1 |miejsce = Bratysława |wydawca = Veda |data= 1982 |strony = 262 |język=sk}}</ref>. W pierwszych latach swojego istnienia „Veda” była skoncentrowana na [[nauki społeczne|naukach społecznych]], stopnio wzrastał udział tytułów przyrodniczych i naukowych<ref name="PES" />. W latach 1953–1968 wyszło 1357 publikacji z naukowym w nakładzie 2,4 miliona egzemplarzy<ref name="DSAV" />. Po [[Operacja „Dunaj”|sierpniu 1968]] działalność wydawnictwa została nieznacznie zakłócona, ale zaczęła się konsolidować od wczesnych lat siedemdziesiątych. 2 lipca 1973 nazwa została zmieniona na „VEDA, Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied”. W latach osiemdziesiątych „Veda” wydawała rocznie około 75–80 tytułów<ref name="PES">Veda, Vydavateľstvo SAV. [w:] {{Cytuj książkę |tytuł = Pedagogická encyklopédia Slovenska 2 P–Ž |wydanie = 1 |miejsce = Bratysława |wydawca = Veda |data= 1985 |strony = 532–533 |język=sk}}</ref>. W latach 1953–1980 wyszło łącznie 2116 tytułów książkowych w nakładzie 4102 milionów egzemplarzy<ref name="ES" /> Po roku 1989 „Veda” transformowała się z organizacji budżetowej na [[organizacja pożytku publicznego|organizację pożytku publicznego]] (na dzień 1 stycznia 1993 r.)<ref name="DSAV" />. Przejście na gospodarkę rynkową doprowadziło do zmniejszenia liczby wydawanych tytułów – w 1993 r. było to 50% poziomu z 1990 r. Od 1995 r. następuje stopniowe ożywienie działalności. Do 2004 r. liczba książek wzrosła do prawie 3500, a w 2014 r. przekroczyła liczbę 5000.
Wydawnictwo „Veda” powstało pierwotnie w 1943 r. w ramach [[Słowacka Akademia Nauk i Sztuk|Słowackiej Akademii Nauk i Sztuk]]<ref name="lit">{{cytuj|url=http://www.litcentrum.sk/rozhovory/veda-vydavatelstvo-slovenskej-akademie-vied|archiwum=https://web.archive.org/web/20160306141550/http://www.litcentrum.sk/rozhovory/veda-vydavatelstvo-slovenskej-akademie-vied|tytuł=VEDA, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied|opublikowany=litcentrum.sk|zarchiwizowano=2016-03-06|język=sk|data dostępu=2020-01-27}}</ref>. Po przewrocie lutowym jego działalność była krytykowana i w tym okresie wydawnictwo było przez pewien czas (wrzesień 1950 – czerwiec 1951) pozbawione kierownictwa<ref name="DSAV">{{Cytuj książkę |tytuł = Dejiny Slovenskej akadémie vied |autor = Dušan Kováč |wydanie = 1 |miejsce = Bratysława |wydawca = Veda |data= 2014 |isbn = 978-80-224-1316-9 |strony = 359–362 |język=sk}}</ref>. Na rok 1953 datuje się oficjalne powstanie wydawnictwa pod nazwą „Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied”<ref name="ES">Veda, Vydavateľstvo SAV. [w:] {{Cytuj książkę |tytuł = Encyklopédia Slovenska |wydanie = 1 |miejsce = Bratysława |wydawca = Veda |data= 1982 |strony = 262 |język=sk}}</ref>. W pierwszych latach swojego istnienia „Veda” była skoncentrowana na [[nauki społeczne|naukach społecznych]], stopniowo wzrastał udział tytułów przyrodniczych i naukowych<ref name="PES" />. W latach 1953–1968 wyszło 1357 publikacji z naukowym w nakładzie 2,4 miliona egzemplarzy<ref name="DSAV" />. Po [[Interwencja Układu Warszawskiego w Czechosłowacji|sierpniu 1968]] działalność wydawnictwa została nieznacznie zakłócona, ale zaczęła się konsolidować od wczesnych lat siedemdziesiątych. 2 lipca 1973 nazwa została zmieniona na „VEDA, Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied”. W latach osiemdziesiątych „Veda” wydawała rocznie około 75–80 tytułów<ref name="PES">Veda, Vydavateľstvo SAV. [w:] {{Cytuj książkę |tytuł = Pedagogická encyklopédia Slovenska 2 P–Ž |wydanie = 1 |miejsce = Bratysława |wydawca = Veda |data= 1985 |strony = 532–533 |język=sk}}</ref>. W latach 1953–1980 wyszło łącznie 2116 tytułów książkowych w nakładzie 4102 milionów egzemplarzy<ref name="ES" /> Po roku 1989 „Veda” transformowała się z organizacji budżetowej na [[organizacja pożytku publicznego|organizację pożytku publicznego]] (na dzień 1 stycznia 1993 r.)<ref name="DSAV" />. Przejście na gospodarkę rynkową doprowadziło do zmniejszenia liczby wydawanych tytułów – w 1993 r. było to 50% poziomu z 1990 r. Od 1995 r. następuje stopniowe ożywienie działalności. Do 2004 r. liczba książek wzrosła do prawie 3500, a w 2014 r. przekroczyła liczbę 5000.


W 2000 r. doszło do połączenia „Vedy” z Poligrafią Literatury Naukowej i Czasopisów SAV<ref name="lit" />.
W 2000 r. doszło do połączenia „Vedy” z Poligrafią Literatury Naukowej i Czasopisów SAV<ref name="lit" />.

Aktualna wersja na dzień 21:03, 26 maj 2024

VEDA, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied (w latach 1943–1953 Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied a umení[1], w latach 1953–1973 Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied) – wydawnictwo Słowackiej Akademii Nauk, które „publikuje najbardziej istotne wyniki działalności naukowo-badawczej w naukach o przyrodzie nieożywionej i ożywionej oraz w naukach społecznych”[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wydawnictwo „Veda” powstało pierwotnie w 1943 r. w ramach Słowackiej Akademii Nauk i Sztuk[3]. Po przewrocie lutowym jego działalność była krytykowana i w tym okresie wydawnictwo było przez pewien czas (wrzesień 1950 – czerwiec 1951) pozbawione kierownictwa[4]. Na rok 1953 datuje się oficjalne powstanie wydawnictwa pod nazwą „Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied”[5]. W pierwszych latach swojego istnienia „Veda” była skoncentrowana na naukach społecznych, stopniowo wzrastał udział tytułów przyrodniczych i naukowych[6]. W latach 1953–1968 wyszło 1357 publikacji z naukowym w nakładzie 2,4 miliona egzemplarzy[4]. Po sierpniu 1968 działalność wydawnictwa została nieznacznie zakłócona, ale zaczęła się konsolidować od wczesnych lat siedemdziesiątych. 2 lipca 1973 nazwa została zmieniona na „VEDA, Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied”. W latach osiemdziesiątych „Veda” wydawała rocznie około 75–80 tytułów[6]. W latach 1953–1980 wyszło łącznie 2116 tytułów książkowych w nakładzie 4102 milionów egzemplarzy[5] Po roku 1989 „Veda” transformowała się z organizacji budżetowej na organizację pożytku publicznego (na dzień 1 stycznia 1993 r.)[4]. Przejście na gospodarkę rynkową doprowadziło do zmniejszenia liczby wydawanych tytułów – w 1993 r. było to 50% poziomu z 1990 r. Od 1995 r. następuje stopniowe ożywienie działalności. Do 2004 r. liczba książek wzrosła do prawie 3500, a w 2014 r. przekroczyła liczbę 5000.

W 2000 r. doszło do połączenia „Vedy” z Poligrafią Literatury Naukowej i Czasopisów SAV[3].

Istotne publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Można wśród nich wymienić[2][3]:

  • Slovník súčasného slovenského jazyka
  • Historický slovník slovenského jazyka
  • Synonymický slovník slovenčiny
  • Encyklopédia Slovenska
  • Encyklopédia ľudovej kultúry Slovenska
  • Encyclopaedia Beliana
  • Slovník slovenských nárečí

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Bulletin o edičnej činnosti 2013/2014 [online] (słow.).
  2. a b Vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied [online], veda.sav.sk [zarchiwizowane z adresu 2014-05-21] (słow.).
  3. a b c VEDA, vydavateľstvo Slovenskej akadémie vied [online], litcentrum.sk [dostęp 2020-01-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-06] (słow.).
  4. a b c Dušan Kováč: Dejiny Slovenskej akadémie vied. Wyd. 1. Bratysława: Veda, 2014, s. 359–362. ISBN 978-80-224-1316-9. (słow.).
  5. a b Veda, Vydavateľstvo SAV. [w:] Encyklopédia Slovenska. Wyd. 1. Bratysława: Veda, 1982, s. 262. (słow.).
  6. a b Veda, Vydavateľstvo SAV. [w:] Pedagogická encyklopédia Slovenska 2 P–Ž. Wyd. 1. Bratysława: Veda, 1985, s. 532–533. (słow.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]