Przejdź do zawartości

Iłowa (województwo lubelskie): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Rrudzik (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
129 644 edycje
m ludność aktualizacja, źródła/przypisy, galeria
Rrudzik (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
129 644 edycje
m sołectwo, źródła/przypisy
Linia 38: Linia 38:
'''Iłowa''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]], położona w [[województwo lubelskie|województwie lubelskim]], w [[powiat chełmski|powiecie chełmskim]], w [[Ruda-Huta (gmina)|gminie Ruda-Huta]]{{r|R2013|teryt}}.
'''Iłowa''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]], położona w [[województwo lubelskie|województwie lubelskim]], w [[powiat chełmski|powiecie chełmskim]], w [[Ruda-Huta (gmina)|gminie Ruda-Huta]]{{r|R2013|teryt}}.


[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] wieś administracyjnie należała do [[województwo chełmskie|województwa chełmskiego]].
W latach 1867–1954 miejscowość należała do [[Bukowa (gmina)|gminy Bukowa]]. [[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] wieś administracyjnie należała do [[województwo chełmskie|województwa chełmskiego]].

W latach 1867–1954 miejscowość należała do [[Bukowa (gmina)|gminy Bukowa]]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 121 mieszkańców<ref name=GUS /> i była piętnastą co do wielkości miejscowością gminy Ruda-Huta.
Wieś jest [[Sołectwo|sołectwem]] w gminie Ruda-Huta{{r|bip}}. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 121 mieszkańców i była piętnastą co do wielkości miejscowością gminy {{r|GUS}}.


== Części wsi ==
== Części wsi ==
Linia 56: Linia 56:


Po drugiej wojnie światowej na terenie wsi powstała rolnicza spółdzielnia produkcyjna. W 1971 rozpoczęto budowę nowego gospodarstwa rolnego należącego do PGR w [[Sawin (województwo lubelskie)|Sawinie]] (obecnie własność prywatna w stanie zaawansowanej ruiny). W latach sześćdziesiątych XX w. Iłowa została odłączona od [[Parafia św. Jana Chrzciciela w Uhrusku|parafii rzymskokatolickiej w Uhrusku]] i przyłączona do [[Parafia św. Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Rudzie-Hucie|parafii w Rudzie Hucie]]. Na mocy specjalnego przywileju biskupów lubelskiego i siedleckiego mieszkańcy wsi mogli swobodnie korzystać z posługi duszpasterskiej obu parafii<ref>A. Wawryniuk, Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego, Chełm 2002, s. 325.</ref>. W 1993 r. na terenie wsi odkryto skarb monet z końca XVI i 1. poł. XVII w. pochodzących w większości z terenów Rzeczypospolitej o wartości 1414,5 ówczesnych groszy<ref>A. Bronicki, Skarb monet srebrnych z końca XVI i 1. połowy XVII w. z Iłowy, woj. chełmskie, "Wiadomości Numizmatyczne" XXVIII(1994), z. 3-4(149-150), s. 189-210.</ref>. W 2009 r. miejscowość liczyła 131 mieszkańców<ref>[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=23057&p_token=0.016468377551063895 Baza Danych Lokalnych GUS]</ref>.
Po drugiej wojnie światowej na terenie wsi powstała rolnicza spółdzielnia produkcyjna. W 1971 rozpoczęto budowę nowego gospodarstwa rolnego należącego do PGR w [[Sawin (województwo lubelskie)|Sawinie]] (obecnie własność prywatna w stanie zaawansowanej ruiny). W latach sześćdziesiątych XX w. Iłowa została odłączona od [[Parafia św. Jana Chrzciciela w Uhrusku|parafii rzymskokatolickiej w Uhrusku]] i przyłączona do [[Parafia św. Stanisława i Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Rudzie-Hucie|parafii w Rudzie Hucie]]. Na mocy specjalnego przywileju biskupów lubelskiego i siedleckiego mieszkańcy wsi mogli swobodnie korzystać z posługi duszpasterskiej obu parafii<ref>A. Wawryniuk, Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego, Chełm 2002, s. 325.</ref>. W 1993 r. na terenie wsi odkryto skarb monet z końca XVI i 1. poł. XVII w. pochodzących w większości z terenów Rzeczypospolitej o wartości 1414,5 ówczesnych groszy<ref>A. Bronicki, Skarb monet srebrnych z końca XVI i 1. połowy XVII w. z Iłowy, woj. chełmskie, "Wiadomości Numizmatyczne" XXVIII(1994), z. 3-4(149-150), s. 189-210.</ref>. W 2009 r. miejscowość liczyła 131 mieszkańców<ref>[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=23057&p_token=0.016468377551063895 Baza Danych Lokalnych GUS]</ref>.

{{Clear}}
== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy|
Linia 62: Linia 62:
* <ref name=nsp>{{Cytuj |url=https://bdl.stat.gov.pl/bdl/metadane/cechy/4182 |tytuł=NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych |data=data=2022-09-19 |data dostępu=2023-01-26|opublikowany=Bank Danych Lokalnych GUS}}</ref>
* <ref name=nsp>{{Cytuj |url=https://bdl.stat.gov.pl/bdl/metadane/cechy/4182 |tytuł=NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych |data=data=2022-09-19 |data dostępu=2023-01-26|opublikowany=Bank Danych Lokalnych GUS}}</ref>
* <ref name=GUS>[http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/21/1/1/1_miejscowosci_ludnosc_nsp2011.xlsx GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.]</ref>
* <ref name=GUS>[http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/21/1/1/1_miejscowosci_ludnosc_nsp2011.xlsx GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.]</ref>
* <ref name=bip>[https://ugrudahuta.bip.lubelskie.pl/index.php?id=183 BIP gminy, sołectwa] [dostęp 2023-12-22]</ref>
* <ref name = R2013>''Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części'' ({{Dziennik Ustaw|2013|200}})</ref>
* <ref name = R2013>''Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części'' ({{Dziennik Ustaw|2013|200}})</ref>
* <ref name = "teryt">[http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=&level=miejsc&wojewodztwo=&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true GUS. Rejestr TERYT]</ref>
* <ref name = "teryt">[http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=&level=miejsc&wojewodztwo=&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true GUS. Rejestr TERYT]</ref>

Wersja z 19:04, 22 gru 2023

Zobacz też: Iłowa w innych znaczeniach tej nazwy.
Artykuł

51°15′45″N 23°32′45″E

- błąd

38 m

WD

51°16'14"N, 23°32'30"E

- błąd

38 m

Odległość

995 m

Iłowa
wieś
{{{alt zdjęcia}}}
Pomnik w Iłowej, upamiętniający bitwę stoczoną na terenie wsi Rudnia (obecnie część Iłowej) w czasie Powstania Styczniowego 16 stycznia 1864 r.
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

chełmski

Gmina

Ruda-Huta

Liczba ludności (2021)

91[1][2]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-110[3]

Tablice rejestracyjne

LCH

SIMC

0106201[4]

Położenie na mapie gminy Ruda-Huta
Mapa konturowa gminy Ruda-Huta, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Iłowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Iłowa”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Iłowa”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Iłowa”
Ziemia51°15′45″N 23°32′45″E/51,262500 23,545833
Multimedia w Wikimedia Commons
Iłowa na dawnych mapach
Iłowa na mapie Rzeczypospolitej (Rizzi Zannoni) z 1772 r.
Iłowa i Rudnia na mapie Galicji Zachodniej (Josephinische Landesaufnahme 1801-1804)
Iłowa i Rudnia na mapie Galicji Zachodniej, 1808 r.
Iłowa na mapie topograficznej Królestwa Polskiego z 1839 r.
Fragment mapy Reymanna obejmujący Iłowę i Rudnię (XIX w.)
Iłowa i Rudnia na mapie z ok. 1887 r.
Iłowa i Rudnia na mapie Rosji Zachodniej (Karte des Westlichen Russlands) z 1915 roku
Iłowa, Iłowa Kolonia i Rudnia na rosyjskiej mapie topograficznej z lat 1914-1917
Fragment mapy z 1933 r. przedstawiający Iłowę, Iłowę Kolonię oraz Rudnię

Iłowa – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Ruda-Huta[5][4].

W latach 1867–1954 miejscowość należała do gminy Bukowa. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Ruda-Huta[6]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 121 mieszkańców i była piętnastą co do wielkości miejscowością gminy [7].

Części wsi

Integralne części wsi Rudnia[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0106218 Rudnia część wsi

Historia

Wieś obejmuje trzy jednostki osadnicze: Iłowę oraz Rudnię, wydzielone w 2 poł. XVIII w. z dóbr Łukówek, oraz Iłowę Kolonię, powstałą pod kon. XIX w., położone na obszarze historycznej ziemi chełmskiej po obu stronach bezimiennego dopływu Uherki. Według stanu z 1827 r. wieś Iłowa liczyła 3 domy i 25 mieszkańców; Rudnia liczyła 2 domy i 24 mieszkańców; obie wsie należały do parafii rzymskokatolickiej w Uhrusku i do parafii greckokatolickiej w Łukówku[8]. 16 stycznia 1864 na terenie wsi doszło do potyczki oddziału powstańczego pod dowództwem Ludwika Lutyńskiego z przeważającym liczebnie oddziałem rosyjskim dowodzonym przez kap. Burdyana. Pogromowi zapobiegł oddział pod komendą Bronisława Gromejki, który na odgłos strzałów zaatakował tyły nieprzyjaciela. W bitwie poległo lub odniosło rany ok. 20 powstańców[9]. Wydarzenie to upamiętniał drewniany krzyż (obecnie metalowy), ustawiony w Rudni prawdopodobnie w 1934 r. z okazji uroczystości rocznicowych z udziałem weterana Powstania Styczniowego, Seweryna Pulikowskiego. Nowy pomnik upamiętniający bitwę pod Rudnią został odsłonięty i poświęcony 17 maja 2016 r.[10] W 1881 r. na terenie wsi osiedlili się pierwsi koloniści niemieccy. W 1929 Iłowa Kolonia liczyła 7 gospodarstw niemieckich[11]. Według "Słownika geograficznego Królestwa Polskiego" wieś Iłowa składała się z 5 osad (gospodarstw) o łącznej powierzchni 157 mórg; Iłowa Kolonia obejmowała grunty o pow. 146 mórg; wieś Rudnia składała się z 3 osad o pow. 60 (69) mórg, a folwark Rudnia wydzielony w 1873 r. z dóbr Łukówek Piękny obejmował 227 mórg ziemi[12].

Według spisu powszechnego z 30. września 1921 r. miejscowości składające się na obecną Iłowę zamieszkiwały 143 osoby, z których 135 deklarowało narodowość polską, 8 niemiecką, 101 wyznanie rzymskokatolickie, 32 prawosławne, ewangelickie 10. Szczegółowy skład narodowościowy i wyznaniowy poszczególnych jednostek osadniczych przedstawiał się następująco: Iłowa Kolonia – 36 osób, w tym: Polacy – 28, Niemcy – 8, katolicy – 22, prawosławni – 4, ewangelicy – 10; Iłowa wieś – 54 osoby, w tym: Polacy – 54, katolicy – 44, prawosławni – 10; Rudnia (kolonia i wieś) – 53 osoby, w tym: Polacy – 53, katolicy – 35, prawosławni – 18[13]. W czasie II wojny światowej na terenie wsi funkcjonował niemiecki obóz pracy przymusowej dla Żydów zatrudnionych przy regulacji Uherki.

Po drugiej wojnie światowej na terenie wsi powstała rolnicza spółdzielnia produkcyjna. W 1971 rozpoczęto budowę nowego gospodarstwa rolnego należącego do PGR w Sawinie (obecnie własność prywatna w stanie zaawansowanej ruiny). W latach sześćdziesiątych XX w. Iłowa została odłączona od parafii rzymskokatolickiej w Uhrusku i przyłączona do parafii w Rudzie Hucie. Na mocy specjalnego przywileju biskupów lubelskiego i siedleckiego mieszkańcy wsi mogli swobodnie korzystać z posługi duszpasterskiej obu parafii[14]. W 1993 r. na terenie wsi odkryto skarb monet z końca XVI i 1. poł. XVII w. pochodzących w większości z terenów Rzeczypospolitej o wartości 1414,5 ówczesnych groszy[15]. W 2009 r. miejscowość liczyła 131 mieszkańców[16].

Przypisy

  1. ↑ Wieś Iłowa w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-26], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-01-26].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 358 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ BIP gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-22]
  7. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  8. ↑ Tabella miast, wsi i osad Królestwa Polskiego, Warszawa 1827, t. I, s. 182, t. II, s. 148
  9. ↑ Bitwy i potyczki 1863-1864. Oprac. S. Zieliński, Rapperswil 1913, s. 118
  10. ↑ Pamięć o powstańcach. Trzy nowe pomniki – TVP3 Lublin – Telewizja Polska S.A [online], lublin.tvp.pl [dostęp 2017-11-24].
  11. ↑ Archiwum Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Lublinie – Biuletyn Informacyjny – No 6/2001.
  12. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. III, Warszawa 1882, s. 270, t. V, Warszawa 1884, s. 826, t. IX, Warszawa 1888, s. 923
  13. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV: Województwo lubelskie, Warszawa 1924, s. 10.
  14. ↑ A. Wawryniuk, Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego, Chełm 2002, s. 325.
  15. ↑ A. Bronicki, Skarb monet srebrnych z końca XVI i 1. połowy XVII w. z Iłowy, woj. chełmskie, "Wiadomości Numizmatyczne" XXVIII(1994), z. 3-4(149-150), s. 189-210.
  16. ↑ Baza Danych Lokalnych GUS

Bibliografia

Gmina Ruda-Huta
Wsie
Kolonie
Osada leśna
Części wsi
  • Buda
  • Bykowe
  • Cichy Kąt
  • Czworaki
  • Gościniec
  • Jamczyny
  • Jamne
  • Kąt
  • Kątek
  • Łąkowe
  • Majdanek
  • Palestyna
  • Podkowa
  • Podlesie
  • Podrudzie
  • Pola
  • Przecięcie
  • Rudnia
  • Siedlisko
  • Sosnowiec
  • Stulno
  • Warszawska
Przysiółki kolonii
  • Huta
  • Karolinówka
  • Konotopa
  • Olendry
  • Suczków
  • Zielone Grądy

Herb gminy

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Iłowa_(województwo_lubelskie)&oldid=72297910”