Wiktor Pikulski
Wiktor Konstanty Pikulski (ur. 4 marca 1896 w Jaworowie, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
| |
 major piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
82 Syberyjski Pułk Piechoty |
| Stanowiska |
kwatermistrz pułku |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
     
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujWiktor Konstanty Pikulski urodził się 4 marca 1896 w Jaworowie, w rodzinie Wiktora i Józefy z Berwidów[1][2]. Uczył się w Filii C. K. Gimnazjum w Stryju, gdzie w 1914 ukończył VIII klasę i zdał egzamin dojrzałości (w jego klasie byli m.in. jego brat Tadeusz Kazimierz Pikulski ur. 4 marca 1894, a także Ludwik Iwaszko, Władysław Tadeusz Podoski, Zdzisław Stroński)[3].
Po wybuchu I wojny światowej w 1914 został powołany do armii austriackiej, gdzie ukończył szkołę oficerską. Został wysłany na front, w 1916 dostał się do niewoli rosyjskiej[4]. Od lipca do kapitulacji pod Krasnojarskiem walczył w 1 pułku strzelców 5 Dywizji Syberyjskiej[4][5]. Za bohaterstwo w czasie walk został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. W 1920 wstąpił do Wojska Polskiego. W czasie wojny z bolszewikami walczył w stopniu porucznika w 82 Syberyjskim pułku piechoty[4].
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty[6]. W 82 pułku piechoty służył do 1927. W 1924 pełnił obowiązki kwatermistrza pułku. Od 1927 został przeniesiony do DOK IX[7]. 2 kwietnia 1929 został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 i 54. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. W 1932 pełnił służbę w 9 Okręgowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Brześciu[9]. W czerwcu 1933 został przeniesiony do 56 pułku piechoty wielkopolskiej w Krotoszynie na stanowisko dowódcy batalionu[10][4]. W sierpniu 1935 roku został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Biała Podlaska na stanowisko komendanta[11]. W 1938 roku dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Biała Podlaska, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant rejonu uzupełnień”.
We wrześniu 1939 został dowódcą improwizowanego batalionu Centrum Wyszkolenia Łączności w Zegrzu. Po agresji ZSRR na Polskę dostał się do niewoli sowieckiej i był przetrzymywany w obozie w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w bezimiennej, zbiorowej mogile w Piatichatkach[2], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[12]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 2565[2].
5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON[13] – mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[14][15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[16][17][18].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2655[19]
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie)[19]
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[20]
- Medal Niepodległości (2 sierpnia 1931)[21]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[22]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[22]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
- ↑ a b c d Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 413.
- ↑ Sprawozdanie Kierownictwa Filii C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1914. Stryj: 1914, s. 44, 56-57.
- ↑ a b c d Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 222.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 361, 420.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1928, s. 131, 197.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929 roku, s. 105.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 35, 477.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 131.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 98.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 19 [dostęp 2024-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 35.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 102 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ a b Kolekcja VM ↓, s. 3.
Bibliografia
edytuj- Pikulski Wiktor Konstanty. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.74-6980 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-02].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.