Victoria Częstochowa (piłka nożna)
Victoria Częstochowa – polski klub sportowy, posiadający obecnie dwie sekcje sportowe a mianowicie założoną w roku 1922 sekcję piłki nożnej oraz powstałą w roku 1926 sekcję tenisa ziemnego. Klub prowadzi szkolenie w 11 grupach piłkarskich i 3 grupach tenisowych w różnych kategoriach wiekowych[3][4].
Pełna nazwa |
Klub Ogólnosportowy Victoria 1922 Częstochowa |
---|---|
Barwy |
|
Data założenia |
1922[1] |
Liga |
IV liga, grupa śląska (2024/2025) |
Państwo | |
Adres |
ul. Krakowska 80 |
Stadion | |
Sponsor techniczny | |
Prezes |
Wojciech Kasiński[2] |
Trener |
Adrian Pasieka |
Asystent trenera |
Norbert Mendrela |
Strona internetowa |
Historia
edytujPrzy fabryce Motte, Meillassoux et Caulliez zorganizowano drużynę, która posługiwała się nazwą Blich. Zawodnicy trenowali w obrębie toru kolarskiego nieistniejącego związku Częstochowskich Towarzyszy i przy fabryce Peltzer et Fils. Treningi przy fabryce na Stradomiu zaowocowały wspólnymi występami obu fabryk przeciwko innym drużynom. 11 października 1908 r. na placu przy fabryce Mottów rozegrano spotkanie połączonych drużyn fabryki Mottów i Peltzerów z łódzkim Towarzystwem Union. Był to pierwszy międzymiastowy mecz piłki nożnej rozegrany w Częstochowie. 1 listopada 1908 r. odbył się mecz z Towarzystwem Sportowym Turing Club z Łodzi. 24 kwietnia 1910 r. piłkarze z fabryki Mottów przegrali 1:5 z zawodnikami Zjednoczonego Klubu Footbalistów z Łodzi[5].
W 1922 r. założono Klub Ogólno-Sportowy Victoria 1922 Fabryk Motte Meillassox Częstochowa. Pierwszym prezesem był Edmund Reimschüssel[6]. Jednym z założycieli i członkiem honorowym klubu był Henryk Stalens, w latach 1928–1933 dyrektor ww. fabryki. Stworzono go na bazie dwóch drużyn „Częstochowianki I” oraz „Częstochowianki II”. Były one złożone głównie z młodzieży z dzielnicy Ostatni Grosz. Boisko piłkarskie powstało na terenie należącym do fabryki włókienniczej. Pierwszą sekcją klubu była drużyna piłki nożnej prowadzona przez Franciszka Lichnowskiego. W 1923 r. klub reprezentował częstochowską C klasę. W 1925 r. zdobył mistrzostwo Częstochowy. Na własność klubu przeszedł ufundowany przez Prezydenta Częstochowy przechodni „Puchar płk. Okińskiego”. W ciągu czterech lat, oprócz piłkarskiej, utworzono w nim kilka sekcji: kolarską, bokserską, tenisa ziemnego i lekkoatletyczną[7]. W 1924 r. działacze klubu zawarli umowę z Ministerstwem Robót Publicznych w Warszawie, otrzymując w dzierżawę plac przy ul. Krakowskiej 21. Dzięki temu powstało klubowe boisko wraz z trybuną. Infrastruktura sportowa objęła również korty tenisowe, kręgielnię letnią, tor rowerowy, strzelnicę oraz lodowisko (zimą). Boisko do piłki nożnej oraz siedziba klubu istnieje w tym miejscu do dziś[8].
W 1934 r. sukcesem drużyny piłkarskiej było zwycięstwo 5:4 nad pierwszoligowym „Libertasem” Wiedeń na stadionie miejskim im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, a także równorzędność w rozgrywkach z wicemistrzem kraju Wisłą Kraków. Te sukcesy osłabiła porażka z młodym zespołem KKS „Błękitni” Aniołów. Drużyna Victorii po raz pierwszy dzięki wygraniu rywalizacji z CKS Częstochowa o mistrzostwo okręgu mogła reprezentować Częstochowę w grach barażowych o I ligę państwową. To podejście zakończyło się porażką w pierwszym meczu z wojskowym zespołem „Gwiazda” Kielce w stosunku 0:3. Klub odnosił również sukcesy w tenisie ziemnym.
W sezonie 1948/1949 zespół pod nazwą Włókniarz Częstochowa został mistrzem okręgu częstochowskiego, a następnie zwycięzcą swojej grupy, uzyskując awans do grupy finałowej. W rozgrywkach grupy finałowej zajął 3 miejsce uzyskując awans do II ligi.
W 1953 r. drużyna piłkarska została mistrzem klasy B okręgu częstochowskiego. W 1954 roku powstało Terenowe koło sportowe „Włókniarz”. Wszystkie ośrodki sportowe związane z przemysłem włókienniczym podzielono na koła. Najlepsi zawodnicy każdego z kół zasilali branżowy klub Victorię[9]. Od 1953 r. drużyna w ciągu czterech sezonów awansowała z C klasy do III ligi (3 poziomy) i w 1957 r. brała udział w eliminacjach do II ligi. Przyczynił się do tego Wojciech Pędziach, w latach 1959–1960 zawodnik Legii Warszawa[10].
W 1961 r. na otwarcie nowego stadionu piłkarskiego z 10-tysięcznymi trybunami, rozegrano mecz z Unią Racibórz. 21 czerwca 1967 r. na stadionie rozegrano mecz półfinału Pucharu Polski, w którym Raków Częstochowa wygrał 2:1 z Odrą Opole. Spotkanie obu drużyn obejrzało 8000 widzów[11][12].
W latach 1984, 1993, 1995, 2001, 2007, 2010 zespół wygrał rozgrywki Pucharu Polski w okręgu częstochowskim (od 2001 w podokręgu częstochowskim i lublinieckim, zobacz: Puchar Polski w piłce nożnej mężczyzn na szczeblu województwa śląskiego)[13].
14 sierpnia 2012 r. z okazji 90 lecia klubu odbył się mecz oldbojów drużyn Victorii i Rakowa, zakończony zwycięstwem Victorii 3:2. W meczu zagrali m.in. Sławomir Palacz (Victoria), Jerzy Brzęczek, Robert Załęski, Wojciech Szymczyk (Raków)[14]. W ramach obchodów odbył się również Memoriał im. Zdzisława Przybylskiego[15]. Ponadto z okazji jubileuszu wyemitowano pamiątkową monetę.
W rozgrywkach seniorskich w sezonie 2018/2019 klub prowadził najmłodszą drużynę piłkarską seniorską w Polsce ze średnią wieku grających zawodników 17 lat i 9 miesięcy zajmując w końcowej tabeli rozgrywek częstochowskiej klasy A gr. I 5 miejsce. W listopadzie 2019 r. Akademia piłkarska Victorii 1922 Częstochowa otrzymała srebrny certyfikat szkółek PZPN.
14 sierpnia 2022 r. klub obchodził 100 lecie istnienia[4].
Zawodnicy
edytujWychowankami klubu byli m.in. Sławomir Palacz czy Wojciech Pędziach, wicemistrz Polski w 1960 r. Zawodnikami drużyny piłkarskiej byli m.in. Robert Załęski, Sebastian Synoradzki, Wojciech Szymczyk, Robert Mróz, Andrzej Dziedzic, występujący wcześniej na I poziomie rozgrywkowym. Zawodnikiem sekcji piłkarskiej, a później tenisowej był Dawid Celt[16]. Trenerem drużyny piłkarskiej był Eugeniusz Seifried[17]. Zawodnikiem sekcji kolarskiej był Bolesław Łazarczyk, wielokrotny reprezentant Polski i wicemistrz kraju w kolarstwie przełajowym w 1933 r.[18]
Sekcja lekkoatletyczna
edytujZawodnikami sekcji lekkoatletycznej klubu byli m.in. Zdobysław Stawczyk, Kazimierz Fabrykowski oraz Marian Hoffmann, który w barwach klubu zdobył tytuły mistrza Polski w trójskoku i wicemistrza Polski w skoku w dal w 1946 r.[7] Na Zimowych Mistrzostwach Polski Seniorów w Lekkoatletyce w 1951 r. Władysław Płonka zdobył brązowy medal w biegu na 3000 m.
Tabela wyników
edytujSezon | Poziom | Rozgrywki | Miejsce | Mecze | Punkty | Zwycięstwa | Remisy | Porażki | Bilans bramkowy | Uwagi | Puchar Polski (rozgrywki centralne) | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1923 | IV | Klasa C Częstochowa | turniej nie odbył się | |||||||||
1924 | Klasa C Częstochowa | 1 | ||||||||||
1925 | Klasa C Częstochowa | 1 | ||||||||||
1926 | Klasa C Częstochowa | awans | ||||||||||
1927 | II | Klasa A Śląskiego OZPN, liga Częstochowa | 3[19] | 14 | 13 | |||||||
1928 | III | Klasa B Częstochowa | 1 | 14 | 26 | 13 | 0 | 1 | 65-5 | wygrany baraż ze Skrą Częstochowa awans do Klasy A[20] | ||
1929 | II | Klasa A Częstochowa | 2 | |||||||||
1930 | Klasa A Częstochowa | 2 | 10 | 13 | ||||||||
1931 | Klasa A Częstochowa | 1 | ||||||||||
Elimin. do Ligi | 3 | 4 | 1 | |||||||||
1932 | Klasa A Częstochowa | 3 | 12 | 15 | 34-15 | |||||||
1933 | Klasa A Częstochowa | 1 | 11 | 20 | 45-10 | |||||||
Elimin. do Ligi | 3[21] | 6 | 5 | |||||||||
1933/1934 | III | Klasa A Częstochowa | 3 | 12 | 13 | 35-19 | ||||||
1934/1935 | Klasa A Częstochowa | 6 | 9 | |||||||||
1935/1936 | Klasa A Częstochowa | 5[19] | 12 | 8 | 20-32 | |||||||
1936/1937 | Klasa A Częstochowa | 6 | 13 | 11 | ||||||||
1937/1938 | Klasa A Częstochowa | 7 | ||||||||||
1938/1939 | Klasa A Częstochowa | 8 | ||||||||||
1945 | Mistrzostwo OZPN Częstochowa – Gr. II | 2 | 10 | 18 | 71-10 | Awans do Klasy A[22] | ||||||
1946 | II | Klasa A | 3 | |||||||||
1947 | Klasa A | 2 | ||||||||||
1948 | Klasa A | 2 | ||||||||||
1948/1949 | III | Klasa A | 1 | pod nazwą Włókniarz Częstochowa, awans | ||||||||
Elimin. do II ligi | Gr. IV | 1 | 6 | 9 | 4 | 1 | 1 | 14-5 | ||||
Gr. finałowa | 3 | 8 | 7 | 3 | 1 | 4 | 11-18 | |||||
1950 | II | II liga, grupa wschodnia | 10 | 18 | 11 | 3 | 5 | 10 | 22-53 | pod nazwą Włókniarz Częstochowa, spadek | ||
1951 | III | 1 Klasa wojewódzka | 2 | 6 | 10 | 25-9 | I runda | |||||
1952 | 1 Klasa wojewódzka | – | Klub wycofuje się z rozgrywek i w kolejnym sezonie rozpoczyna rozgrywki w klasie C[23] | – | ||||||||
1953 | VI | Klasa C Częstochowa | 1 | awans | – | |||||||
1954 | V | Klasa B | 1 | awans | – | |||||||
1955 | IV | Klasa A Grupa III | 5 | 26 | 33 | 68-42 | pod nazwą Włókniarz Częstochowa | – | ||||
1956 | Klasa A | 4 | 18 | 17 | awans | – | ||||||
1957 | III | III liga, grupa III | Gr. Zagłębie | 1 | 18 | 25 | 38-23 | awans do eliminacji do II ligi | – | |||
Gr. III | 2 | 6 | 6 | 3 | 0 | 3 | 7-14 | |||||
1958 | III liga (Zagłębie) | 3 | 18 | 21 | 32-19 | – | ||||||
1959 | III liga (Zagłębie) | 6 | 20 | 20 | 33-29 | – | ||||||
1960 | III liga (Zagłębie) | 7 | 18 | 14 | 29-30 | – | ||||||
1960/1961 | III liga (Zagłębie) | 3 | 22 | 25 | 11 | 3 | 8 | 35-36 | – | |||
1961/1962 | III liga (Zagłębie) | 2 | 22 | 27 | 11 | 5 | 6 | 39-34 | – | |||
1962/1963 | III liga (Zagłębie) | 10 | 22 | 20 | 32-35 | I runda | ||||||
1963/1964 | III liga śląska, grupa III | 10 | 22 | 17 | 8 | 1 | 13 | 36-49 | – | |||
1964/1965 | III liga śląska, grupa III | 4 | 26 | 34 | 14 | 6 | 6 | 57-36 | – | |||
1965/1966 | Liga okręgowa Katowice, grupa III | 12 | 24 | 14 | 49-70 | spadek | – | |||||
1966/1967 | IV | Klasa A | 1 | awans | – | |||||||
1967/1968 | Liga okręgowa Katowice, grupa II | 16 | 30 | 7 | 27-108 | spadek | – | |||||
1968/1969 | V | Klasa A (Częstochowa) | 3 | 30 | 41 | 72-30 | – | |||||
1969/1970 | Klasa A (Częstochowa) | 1 | 24 | 39 | 83-24 | awans | – | |||||
1970/1971 | IV | Liga Okręgowa Katowice, grupa II | 12 | 30 | 23 | 32-52 | – | |||||
1971/1972 | Liga okręgowa | 12 | – | |||||||||
1972/1973 | Liga okręgowa | 16 | – | |||||||||
1973/1974 | Liga okręgowa | 13 | 30 | 21 | 38-66 | – | ||||||
1974/1975 | Liga okręgowa | 10 | 22 | 16 | 26-50 | – | ||||||
1975/1976 | Liga okręgowa | 8 | 24 | 23 | 40-37 | – | ||||||
1976/1977 | Liga okręgowa | 1 | 26 | 41 | 59-16 | awans | – | |||||
1977/1978 | III | III liga, grupa V | 13 | 26 | 15 | 4 | 7 | 15 | 24-49 | spadek | – | |
1978/1979 | IV | IV liga | 1 | awans | – | |||||||
1979/1980 | III | III liga, grupa V | 16 | 30 | 17 | 6 | 6 | 18 | 38-59 | spadek | – | |
1980/1981 | IV | Klasa okręgowa | 2 | 20 | 29 | 52-19 | – | |||||
1981/1982 | Klasa okręgowa | 1 | 22 | 39 | 90-17 | awans[24] | – | |||||
1982/1983 | III | III liga, grupa VI | 13 | 26 | 13 | 24-39 | spadek | – | ||||
1983/1984 | IV | Klasa okręgowa | 2 | 26 | 43 | 81-15 | – | |||||
1984/1985 | Klasa okręgowa | 1 | 26 | 47 | 86-10 | przegrany baraż o awans do III ligi z Granatem Skarżysko-Kamienna 1:2, 2:4[24] | I runda | |||||
1985/1986 | Klasa okręgowa | 3 | 30 | 50 | 78-25 | awans | – | |||||
1986/1987 | Liga międzyokręgowa piotrkowsko-częstochowska | 3 | – | |||||||||
1987/1988 | Liga międzyokręgowa piotrkowsko-częstochowska | 5 | – | |||||||||
1988/1989 | Liga międzyokręgowa piotrkowsko-częstochowska | 5 | – | |||||||||
1989/1990 | IV liga | 13 | – | |||||||||
1990/1991 | IV liga | 15 | – | |||||||||
1991/1992 | IV liga | 16 | 30 | 11 | 29-70 | – | ||||||
1992/1993 | IV liga śląska | 11 | 26 | 22 | 30-42 | – | ||||||
1993/1994 | IV liga bielsko-opolsko-częstochowska | 7 | 30 | 30 | 12 | 6 | 12 | 42-38 | I runda | |||
1994/1995 | IV liga | 10 | 30 | 27 | 37-37 | – | ||||||
1995/1996 | IV liga | 16 | 30 | 25 | 30-52 | pod nazwą Włókniarz Częstochowa, spadek | Runda wstępna | |||||
1996/1997 | V | Liga wojewódzka (Częstochowa) | 1 | 30 | 75 | 94-23 | awans | – | ||||
1997/1998 | IV | IV liga | 8 | 34 | 55 | 75-60 | karna relegacja | – | ||||
1998/1999 | VI | Klasa A | 2 | awans | – | |||||||
1999/2000 | V | Liga okręgowa | 4 | 30 | 57 | 17 | 6 | 7 | 58-29 | – | ||
2000/2001 | Liga okręgowa | 1 | 28 | 61 | 19 | 4 | 5 | 66-24 | awans | – | ||
2001/2002 | IV | IV liga, grupa: śląska I | 10 | 30 | 38 | 11 | 5 | 14 | 42-44 | – | ||
2002/2003 | IV liga, grupa: śląska I | 15 | 30 | 20 | 4 | 8 | 18 | 22-56 | spadek | – | ||
2003/2004 | V | Liga okręgowa, grupa: Częstochowa | 4 | 30 | 53 | 16 | 5 | 9 | 64-45 | – | ||
2004/2005 | Liga okręgowa, grupa: Częstochowa | 2 | 30 | 68 | 21 | 5 | 4 | 80-23 | – | |||
2005/2006 | Liga okręgowa, grupa: Częstochowa | 1 | 30 | 79 | 25 | 4 | 1 | 105-20 | awans | – | ||
2006/2007 | IV | IV liga, grupa: śląska I | 4 | 30 | 56 | 16 | 8 | 6 | 63-32 | – | ||
2007/2008 | IV liga, grupa: śląska I | 5 | 30 | 53 | 17 | 8 | 5 | 46-14 | Klub ukarany sześcioma punktami karnymi za próbę korupcji sędziów. |
– | ||
2008/2009 | V | IV liga, grupa: śląska I | 1 | 32 | 69 | 20 | 9 | 3 | 68-19 | awans | – | |
2009/2010 | IV | III liga, grupa: opolsko-śląska | 8 | 28 | 43 | 12 | 7 | 9 | 38-42 | – | ||
2010/2011 | III liga, grupa: opolsko-śląska | 13 | 30 | 34 | 9 | 7 | 14 | 36-48 | – | |||
2011/2012 | III liga, grupa: opolsko-śląska | 15 | 30 | 24 | 6 | 6 | 18 | 26-59 | spadek | – | ||
2012/2013 | V | IV liga, grupa: śląska I | 14 | 30 | 25 | 6 | 7 | 17 | 42-80 | Baraże o utrzymanie w IV lidze z Unią Racibórz. | – | |
2013/2014 | VI | Liga okręgowa, grupa: Częstochowa | 11 | 30 | 38 | 10 | 8 | 12 | 53-56 | – | ||
2014/2015 | Liga okręgowa, grupa: Częstochowa I | 8 | 22 | 28 | 8 | 4 | 10 | 34-33 | – | |||
2015/2016 | Liga okręgowa, grupa: Częstochowa I | 8 | 22 | 30 | 9 | 3 | 10 | 41-41 | – | |||
2016/2017 | Klasa okręgowa, grupa: Częstochowa I | 1 | 22 | 47 | 14 | 5 | 3 | 55-23 | – | |||
grupa mistrzowska | 5 | 8 | 32 | 2 | 2 | 4 | 11:14 | |||||
2017/2018 | Klasa okręgowa, grupa: Częstochowa | 18 | 34 | 18 | 5 | 3 | 26 | 43-96 | spadek | – | ||
2018/2019 | VII | Klasa A, grupa: Częstochowa I | 5 | 26 | 46 | 14 | 4 | 8 | 57-34 | – | ||
2019/2020 | Klasa A, grupa: Częstochowa I | 5 | 13 | 22 | 6 | 4 | 6 | 35-19 | – | |||
2020/2021 | Klasa A, grupa: Częstochowa I | 1 | 26 | 70 | 23 | 1 | 2 | 123-22 | awans | – | ||
2021/2022 | VI | Liga okręgowa, grupa: Częstochowa-Lubliniec | 1 | 34 | 85 | 28 | 1 | 5 | 116-27 | awans | – | |
2022/2023 | V | IV liga, grupa: śląska I | 12 | 30 | 31 | 8 | 7 | 15 | 45-67 | – | ||
2023/2024 | IV liga, grupa: śląska I | 6 | 30 | 50 | 14 | 8 | 8 | 51-49 | – | |||
2024/2025 | IV liga, grupa: śląska | – | ||||||||||
Źródła: Klub Sportowy Victoria Częstochowa. 90minut.pl. [dostęp 2016-09-02]. (pol.)., Polska Liga Klubów. [dostęp 2016-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-20)]. (pol.)., WikiZagłębie.pl. [dostęp 2016-09-02]. (pol.). |
Victoria zajmuje 188. miejsce w tabeli wszech czasów I ligi.
Informacje ogólne
edytuj- Prezes klubu: Wojciech Kasiński
- Trener: Adrian Pasieka
- Barwy klubu: biało-zielone
- Rok założenia: 1922
Sukcesy
edytuj- 10 miejsce w II lidze w 1950 roku jako Włókniarz Częstochowa.
Stadion
edytujStadion znajduje się w Częstochowie przy ul. Krakowskiej 80. Jego pojemność wynosi około 800 miejsc, z czego 600 to miejsca siedzące. Boisko ma wymiary 105 × 68 m[25].
Lp. | Imię i nazwisko | Okres pracy | |
---|---|---|---|
1. | Franciszek Lichnowski | ||
2. | Henryk Malec | ||
3. | Władysław Siech[26] | ||
4. | Eugeniusz Seifried | ||
5. | Jerzy Owczarek[27] | ||
6. | Rafał Kuczera | 2001 | |
7. | Aleksander Brdąkała[28] | 2001 | |
8. | Rafał Kuczera[28] | 2001 | |
9. | Krzysztof Całus | 2002 | |
10. | Sławomir Palacz[29] | 2002 | |
11. | Rafał Kuczera | 2003 | |
12. | Rafał Kuczera | 2008 | 2009 |
13. | Artur Minkina | 2009 | 2010 |
14. | Maciej Strożek | 2010 | 2011 |
15. | Maciej Strożek | 2011 | 2013 |
16. | Łukasz Stefański | 2013 | |
17. | Łukasz Stefański | 2014 | |
18. | Piotr Lenartowski | 2015 | 2016 |
19. | Adrian Pasieka | 2016 | 2018 |
20. | Łukasz Tomczyk | 2019 | 2021 |
21. | Tomasz Sobczak | 2021 | 2022 |
22. | Norbert Mendrela | 2022 | |
23. | Adrian Pasieka | 2023 | obecnie |
- Edmund Reimschüssel
- Gustaw Juchnicki
- Henryk Malec
- Stanisław Lichnowski
- Antoni Jani
- Eugeniusz Zemła
- Zygmunt Pietraszek
- Roman Ginda
- Zbigniew Kuczera
- Sławomir Wypych
- Marian Lamek
- Jarosław Paliwoda
- Radosław Włodarek
- Wojciech Kasiński
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ 90minut.pl, Victoria Częstochowa [online] [dostęp 2010-04-27] (pol.).
- ↑ Zarząd [online] [dostęp 2020-03-12] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-30] .
- ↑ O klubie [online] [dostęp 2020-03-12] .
- ↑ a b 100 lat pięknej historii Victorii Częstochowa – Śląski Związek Piłki Nożnej [online], www.slzpn.pl [dostęp 2022-10-26] (pol.).
- ↑ Krzysztof Kościański , Geneza i rozwój piłki nożnej w Częstochowie do 1918 roku, t. XVII, Częstochowa: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, 2018, s. 61 (pol.).
- ↑ Gustaw Juchnicki (red.), Victoria, „Victoria” (1), Sekcja Ogniska K.O.S. „Victoria 1922”, grudzień 1932 (pol.).
- ↑ a b Redakcja, Victoria obchodzi 80-lecie [online], Częstochowa Nasze Miasto, 8 sierpnia 2002 [dostęp 2021-05-05] (pol.).
- ↑ Krzysztof Kościański , Piłka nożna w Częstochowie w latach 1919–1927, „Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe”, 2 nr 4, Uniwersytet humanistyczno-przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, 2019, s. 45–59 (pol.).
- ↑ Historia – KS Stradom Częstochowa [online], ksstradom-ajd.futbolowo.pl [dostęp 2021-04-26] .
- ↑ Turniej upamiętniający Wojciecha Pędziacha po raz pierwszy w hali [online], wCzestochowie.pl [dostęp 2021-05-21] .
- ↑ Wyborcza.pl [online], czestochowa.wyborcza.pl [dostęp 2021-06-30] .
- ↑ Seba, 1967: Półfinał Pucharu Polski („Raków” Częstochowa – „Odra” Opole 2:1) [online], www.historia-odry.opole.pl [dostęp 2021-06-30] (ang.).
- ↑ Cup Winners’ List [online], www.mogiel.net [dostęp 2021-05-05] .
- ↑ Jubileuszowa feta na Victorii i mecz wspomnień piłkarzy z Krakowskiej z Rakowem – astar.czest.pl [online], www.astar.czest.pl [dostęp 2021-05-19] (pol.).
- ↑ Victoria obchodziła swoje 90-lecie. Jubileusz uświetnił mecz oldbojów [online], wCzestochowie.pl [dostęp 2021-05-19] .
- ↑ Dawid Celt – od zawodnika do trenera i prywatnie męża Agnieszki Radwańskiej [online], Onet Sport, 22 kwietnia 2020 [dostęp 2021-05-09] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], czestochowa.wyborcza.pl [dostęp 2021-05-09] .
- ↑ Redakcja, Victoria obchodzi 80-lecie [online], Częstochowa Nasze Miasto, 8 sierpnia 2002 [dostęp 2021-08-06] (pol.).
- ↑ a b Kielecki Okręgowy Związek Piłki Nożnej 1928 – 1937 – WikiZagłębie [online], wikizaglebie.pl [dostęp 2021-05-13] .
- ↑ ciekawoSKRA #9 [online], Skra Częstochowa, 27 grudnia 2022 [dostęp 2023-01-04] (pol.).
- ↑ Polska Liga Klubów 1921 [online], web.archive.org, 20 maja 2016 [dostęp 2021-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-20] .
- ↑ s, Historia częstochowskiej piłki nożnej – rok 1945 [online], grommiedzno.futbolowo.pl [dostęp 2021-04-29] .
- ↑ Podokręg Częstochowa (ŚlZPN) – Na piłkarskim szlaku – KOS Victoria 1922 Częstochowa [online], czestochowa.slzpn.pl [dostęp 2021-04-26] (pol.).
- ↑ a b Sezony: 1976/77 – 2018/19 – Liswarta Lisów [online], ll.futbolowo.pl [dostęp 2021-04-30] .
- ↑ a b Skarb – Victoria Częstochowa [online], www.90minut.pl [dostęp 2021-05-12] .
- ↑ Redakcja, Sosnowiec: nie żyje piłkarz i trener Władysław Siech [online], Sosnowiec Nasze Miasto, 20 kwietnia 2012 [dostęp 2022-07-10] (pol.).
- ↑ CGK: Odeszli do lepszego piłkarskiego świata [online], cgk.czestochowa.pl [dostęp 2022-07-12] (pol.).
- ↑ a b Wyborcza.pl [online], czestochowa.wyborcza.pl [dostęp 2022-07-17] .
- ↑ Redakcja, Zmiana trenera w Gromie/Victoria [online], Częstochowa Nasze Miasto, 11 września 2002 [dostęp 2021-05-19] (pol.).
- ↑ O klubie – KOS Victoria Częstochowa [online], kosvictoriaczestochowa2000.futbolowo.pl [dostęp 2021-07-01] .