Trellick Tower
Trellick Tower – zabytkowy, brutalistyczny[1] budynek apartamentowy zlokalizowany na Cheltenham Estate w North Kensington w Londynie.
Widok ogólny | |
Państwo | |
---|---|
Kraj | |
Miejscowość | |
Adres |
5 Golborne Rd, London W10 5NR, Wielka Brytania |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Wysokość całkowita |
98 m |
Kondygnacje |
31 |
Rozpoczęcie budowy |
1966 |
Ukończenie budowy |
1972 |
Położenie na mapie Wielkiego Londynu | |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii | |
Położenie na mapie Anglii | |
51°31′25,0309″N 0°12′19,4749″W/51,523620 -0,205410 |
Historia i architektura
edytujWieżowiec, będący praktyczną realizacją radykalnego lewicowego utopizmu w architekturze, został zaprojektowany przez Erno Goldfingera w 1966 dla Greater London Council. Budowę ukończono w 1972, a jej koszt wyniósł 2,4 miliona funtów. Architekt oparł swój projekt na swojej wcześniejszej realizacji – Balfron Tower we wschodnim Londynie. Na 31 piętrach umieszczono 217 mieszkań. Na co trzecim piętrze znajduje się wewnętrzny chodnik, prowadzący do wolnostojącej wieży usługowej, wyposażonej w windy, schody i zsypy na śmieci, na szczycie której usytuowano kotłownię. Zrezygnowano z planowanej pierwotnie i postulowanej przez mieszkańców instytucji konsjerża w holu, jako przejawu "faszyzmu". James Dunnett, architekt pracujący w biurze Goldfingera, stwierdził, że „ma się wrażenie, iż tak właśnie powinna wyglądać architektura Stalina”[2].
Jeszcze zanim pierwszy lokator wprowadził się do budynku w 1972, rozpoczął się społeczny sprzeciw wobec wznoszenia wielopiętrowych mieszkań komunalnych. Wobec braku jakiejkolwiek kontroli dostępu obiekt stał się magnesem przyciągającym włóczęgów, narkomanów i handlarzy narkotyków z północnego Londynu. Rosła przestępczość. Lokatorzy masowo zaczęli opuszczać blok. W 1982 roku wydano 343.336 funtów na remonty domofonu oraz naprawę instalacji elektrycznej, wind i oświetlenia, ale awarie sprawiały, że były one i tak często nieczynne[2]. Do największych przejawów wandalizmu należało otwarcie hydrantu na 12. piętrze i wylanie do wind tysięcy hektolitrów wody, co spowodowało przepalenie bezpieczników i pozbawienie bloku prądu, ogrzewania, wody i czynnych toalet. Na 15. piętrze z windy wyciągnięto 27-letnią kobietę i zgwałcono. W tym samym miejscu przygnębiona młoda matka wyskoczyła z okna. Na 21. piętrze 11-letnia dziewczynka została wyciągnięta z windy do zsypu i zaatakowana przez napastników[1].
Mimo wad projektu starzejący się Goldfinger bronił go do swej śmierci w 1987 jako dzieła czystej geometrii, piękna i doskonałego rozmieszczenia elementów poziomych i pionowych. Od 1984, kiedy to powstało nowe stowarzyszenie mieszkańców, rozpoczęły się działania mające na celu rewitalizację budynku. Pierwsze działania wdrażano od 1986, m.in. pojawiła się ochrona. English Heritage z architektem Peterem Smithem, uznał wieżowiec za zabytkowy w 1998[2].
Kultura
edytujBlok i jego otoczenie były planem w teledyskach: „For Tomorrow” Blura, „Tomorrow Comes Today” Gorillaz, „The Good, The Bad” i „Kingdom of Doom” Queen oraz „Little 15” Depeche Mode[1].
Galeria
edytuj-
Wieża dźwigowa
-
Korytarz wewnętrzny
-
Balkony
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Andrea Klettner , Trellick Tower: A self-guided tour | Love London Council Housing [online], web.archive.org, 24 stycznia 2018 [dostęp 2023-09-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-24] .
- ↑ a b c How did this become the height of fashion?, „The Guardian”, 11 marca 1999, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-09-16] (ang.).