Michał Ignacy Bojanowski (ur. 23 lutego 1865 we Włókach, zm. 9 stycznia 1932 w Klicach) – polski polityk, działacz ZLN.

Michał Bojanowski
Ilustracja
Michał Bojanowski, 1907.
Data i miejsce urodzenia

23 lutego 1865
Włóki

Data i miejsce śmierci

9 stycznia 1932
Klice

poseł na Sejm Ustawodawczy (II Rzeczpospolita)
Okres

od 26 stycznia 1919
do 1922

Przynależność polityczna

ZLN

senator I kadencji (II Rzeczpospolita)
Okres

od 1922
do 1927

Życiorys

edytuj

Urodził się 23 lutego 1865 roku w Włókach powiat Płock jako syn Paulina i Julii z domu Świętochowskiej. Gimnazjum filologiczne ukończył w Płocku (matura 1884), Instytut Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Puławach. Za udział w rozruchach studenckich w Puławach został wydalony z uczelni w czasie egzaminów końcowych. Od 1887 roku członek organizacji młodzieży narodowej przy Lidze Polskiej. Po odbyciu dwuletniej praktyki rolniczej założył z kolegami spółkę, która wydzierżawiła majątek Wrogocin w powiecie płockim i założyła tam szkółkę polską, za co wszyscy w 1892 roku skazani zostali na 6 miesięcy więzienia w Petersburgu. Po wyjściu na wolność osiadł w majątku ojca w Klicach (przez pierwszych kilka lat pod nadzorem policji). Od 1893 roku był członkiem Ligi Narodowej[1]. Od 1899 roku członek Towarzystwa Oświaty Narodowej. W 1902 roku założył pierwsze kółko rolnicze – Spółka Handlowa Łączność. W 1905 roku przyczynił się do wprowadzenia języka polskiego do ksiąg gminnych w Ciechanowskiem, za co został ukarany grzywną i zmuszony do opuszczenia kraju. W 1907 roku wybrany do II Dumy Państwowej. W latach 1905–1907 członek Rady Nadzorczej Polskiej Macierzy Szkolnej, po jej reaktywowaniu w 1916 roku inicjator utworzenia 10 szkół początkowych w Płockiem i Ciechanowskiem. Wieloletni pełnomocnik gminy, organizator i przewodniczący wydziału kółek rolniczych w powiecie Ciechanów, Mława, Przasnysz, współtwórca i członek zarządu Kasy Pożyczkowo-Oszczędnościowej oraz Syndykatu Rolniczego w Ciechanowie, przewodniczący Okręgowej Rady Szkolnej. Podczas I wojny światowej członek powiatowego i gubernialnego Komitetu Obywatelskiego, członek Wydziału Samopomocy Ziemian przy Centralnym Towarzystwie Rolnym i lokalnego Komitetu Rady Głównej Opiekuńczej, członek Sejmiku Mławskiego, komisarz wyborczy na okręg ciechanowski w wyborach do Rady Stanu (1918). Członek Rady Naczelnej Ligi Narodowej, po 1928 roku członek władz Stronnictwa Narodowego. Zmarł 9 stycznia 1932 roku w Klicach, powiat Ciechanów. Pochowany w grobie rodzinnym w Lekowie.

Działalność polityczna

edytuj

Poseł na Sejm Ustawodawczy (1919–1922) i senator I kadencji (1922–1927). W 1919 roku uzyskał mandat z listy nr 8 (ZLN) w okręgu wyborczym nr 4 (Ciechanów), w 1922 roku uzyskał mandat z listy nr 8 województwo warszawskie.

Rodzina

edytuj

W 1892 roku poślubił Jadwigę Teresę z domu Rudowską, z którą miał synów: Jana (1893-1973), Stanisława (1894-1959) – polityka narodowego[2], Tadeusza (1896-1979), Szymona (1902-1940) i Michała (1904-1975) oraz córki: Jadwigę Świderską, Marię Zawadzką i Zofię Wyszyńską (ur. 1908). Szymon Bojanowski zginął w Katyniu 13-14 kwietnia 1940[3].

Bibliografia

edytuj
  • T. Rzepecki, Sejm 1919
  • Skład SURP, 1919
  • Skład SURP, 1920
  • Komisje SURP
  • Skorowidz Sejmu 1919-22
  • T. i W. Rzepeccy, Sejm i Senat 1922–1927
  • A. Bełcikowska, Przewodnik praktyczny po Sejmie i Senacie RP
  • Skład i komisje Senatu 1923
  • Parlament Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1927
  • Stenogramy Senatu 18.12.1926 (142/3)
  • Polski słownik biograficzny, t. II, 1936
  • Ziemianie polscy XX wieku, t. I, 1992
  • Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, 1994
  • BN: kartoteka biograficzna; Biblioteka Sejmowa: odpis aktu zgonu z USC Regimin z 25 czerwca 1993, świadectwo zgonu nadesłane 9 lipca 1999 przez ks. Tadeusza Janowskiego z parafii rzymskokatolickiej w Lekowie.

W niektórych publikacjach błędna data śmierci: 12.01.1932.

  • C. Brzoza, K. Stepan, Posłowie polscy, 2001

Przypisy

edytuj
  1. Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 570.
  2. Bojanowski Stanisław 16.09.1894 - 26.02.1959 [online], www.rudowscy.sad1.pl [dostęp 2019-11-16].
  3. Убиты в Катыни. Книга памяти польских военнопленных - узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению Политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. М.: Мемориал, „Звенья” С. 183.