Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy
Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy (ang. sternocleidomastoid muscle, łac. musculus sternocleidomastoideus) – w anatomii człowieka mięsień zaliczany do powierzchownych mięśni szyi[1][2]. Jest to silny mięsień, dobrze widoczny u żywego człowieka – zarysowuje się on bardzo wyraźnie na szyi przy obrocie głowy w prawo lub w lewo. W praktyce klinicznej często określany skrótem MOS (akronim od Mostkowo-Obojczykowo-Sutkowy).
Dolny początek mięśnia tworzą dwie głowy – boczna lub obojczykowa (ang. lateral/clavicular head) i przyśrodkowa lub mostkowa (ang. medial/sternal head), łączące się ze sobą w okolicy połowy wysokości szyi. Boczna przyczepia się do górnej powierzchni końca mostkowego obojczyka, a przyśrodkowa do przedniej powierzchni rękojeści mostka. Włókna mięśniowe biegną dalej po bocznej stronie szyi skośnie od dołu i przodu ku górze i tyłowi, kończąc się wspólnym ścięgnem na powierzchni wyrostka sutkowatego kości skroniowej i bocznej części kresy karkowej górnej. Pomiędzy głowami mięśnia znajduje się dół nadobojczykowy mniejszy[3][2][1]. Do tyłu od mięśnia przebiega ścięgno pośrednie mięśnia łopatkowo-gnykowego[1].
Unaczynienie i unerwienie
edytujMięsień unaczyniony jest przez gałęzie mostkowo-obojczykowo-sutkowe tętnicy podobojczykowej i tętnicy szyjnej zewnętrznej, a unerwiony przez gałąź zewnętrzną nerwu dodatkowego, a także gałąź do mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego od splotu szyjnego[1][3].
Czynność
edytujGdy klatka piersiowa jest ustalona, mięsień działając samodzielnie zgina kręgosłup szyjny w bok, obraca głowę w stronę przeciwległą i unosi twarz ku górze, natomiast oba mięśnie działając wspólnie zginają kręgosłup szyjny do tyłu i unoszą ku górze twarz. Gdy kręgosłup szyjny jest ustalony i wyprostowany, mięsień pociąga głowę do przodu. Może też pełnić rolę pomocniczego mięśnia wdechowego, unosząc mostek przy ustalonej głowie[3].
Znaczenie kliniczne
edytujTylny brzeg głowy mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego stanowi jeden z głównych punktów orientacyjnych w wykonywaniu blokady splotu szyjnego[4] i ramiennego[5].
Uszkodzenie jednego z mięśni mostkowo-obojczykowo-sutkowych może powodować mięśniowy kręcz szyi[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 736–739, ISBN 978-83-200-4323-5.
- ↑ a b Richard L. Drake, A. Wayne Vogl, Adam W.M. Mitchell, Gray anatomia. Podręcznik dla studentów. T. 3, wyd. IV, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2020, s. 193, ISBN 978-83-66548-16-9.
- ↑ a b c Jerzy Walocha (red.), Anatomia prawidłowa człowieka. Szyja i głowa, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 23–24, ISBN 978-83-233-3581-8.
- ↑ Hadžić i Vloka 2008 ↓, s. 95.
- ↑ Hadžić i Vloka 2008 ↓, s. 114.
- ↑ Olgierd Narkiewicz, Janusz Moryś, Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów. Tom IV, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010, s. 13, ISBN 978-83-200-4109-5.
Bibliografia
edytuj- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka – Tom I, Warszawa: PZWL, 2009.
- Admir Hadžić, Jerry D. Vloka, Blokady nerwów obwodowych, Warszawa: Medipage, 2008, ISBN 978-83-89769-78-7.
