Wikipedia

Luigi Nono

kompozytor włoski
Ten artykuł od 2009-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Luigi Nono (ur. 29 stycznia 1924 w Wenecji, zm. 8 maja 1990 tamże[1]) – włoski kompozytor awangardowy[1], znany z radykalnego podejścia do tworzywa muzycznego i polityki. Od 1953 aktywny członek komunistycznej partii Włoch[1].

Luigi Nono
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 stycznia 1924
Wenecja

Pochodzenie

włoskie

Data i miejsce śmierci

8 maja 1990
Wenecja

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor, pedagog

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Nono pochodził z bogatej weneckiej rodziny mieszczańskiej. Choć studiował kompozycję, ukończył studia prawnicze[1]. Już w czasie studiów zapoznał się z radykalnymi ideami politycznymi oraz awangardowymi kierunkami w muzyce. W szczególności istotne było jego spotkanie z Federikiem Garcią Lorcą, komunizującym poetą, do wierszy którego Nono napisał szereg pieśni i utworów chóralnych.

W 1950 brał udział w Międzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie, w czasie których poznał Bouleza i Stockhausena (później wykładał na tych kursach, jego uczniem był m.in. Bogusław Schaeffer[1]). Obaj kompozytorzy wywarli olbrzymi wpływ na Nono. W tym samym roku nastąpiła premiera pierwszej kompozycji Nona – orkiestrowych wariacji na tematy z Arnolda Schönberga[1]. W 1952 Nono włączył się w ruch muzyki elektronicznej. W 1954 poznał córkę Schönberga Nurię, z którą ożenił się rok później.

Twórczość

edytuj

Spośród ponad sześćdziesięciu dzieł, jakie zostawił po sobie Nono, wiele ma charakter wielce innowacyjny i często rewolucyjny. W utworze Il Canto Sospeso z 1956 tekst rozpisany jest na głosy już nie zdanie po zdaniu, nawet nie słowo po słowie, lecz z podziałem na sylaby. Teksty użyte w kompozycji zostały zaczerpnięte z listów uczestników włoskiego ruchu oporu[1]. W 1958 powstała instrumentalna Composizione no. 2. Diario polacco ’58, napisana po wizycie Nona w Polsce[1].

Intolleranza 1960 i Al gran sole carico d'amore z 1975 (wystawione przy współpracy z Moskiewskim Teatrem na Tagance) to dzieła o wielkiej formie – zbliżonej do oratorium i wypełnione radykalnymi, komunizującymi tekstami. Ten okres w twórczości Nona obejmuje eksperymenty w zakresie muzyki elektronicznej[1].

W latach osiemdziesiątych Nono zwrócił się w stronę eksperymentów sonicznych, w których dźwięki powstają przez transformacje dźwięków wydobywanych przez tradycyjne instrumenty, przyjmując niecodzienne barwy. U schyłku życia, pod wpływem Giacinta Scelsiego zwrócił się w stronę bardziej mistycznej muzyki, jednocześnie rozwijając zainteresowania budową przestrzeni muzycznej. Do najwybitniejszych dzieł z tego okresu należy No hay caminos, hay que caminar ... Andrej Tarkowskij na siedem niezależnych, rozmieszczonych przestrzennie orkiestr.

Dorobek kompozytorski

edytuj
Dzieła kompozytorskie
Lata pracy Tytuł dzieła Forma muzyczna
1949 Variazoni canoniche sulla serie dell'Op. 41 di Arnold Schoenberg Wariacje
1950 Polifonica - Monodia - Ritmica Utwór na sześć instrumentów i perkusję
1951 Composizione No. 1 Utwór orkiestralny
1951 Epitaffio per Federico Garcia Lorca No. 1: España en el corazón Utwór wokalno-instrumentalny
1952 Epitaffio per Federico Garcia Lorca No. 2: Y su sangre ya viene cantando Koncert na flet
1953 Epitaffio per Federico Garcia Lorca No. 3: Memento. Romance de la Guardia Civil española Utwór wokalno-instrumentalny
1953 Espressioni (2) Utwór orkiestralny
1953 Il mantello rosso (Der rote Mantel) Suita orkiestralna
1954 Liebeslied Utwór wokalno-instrumentalny
1954 Il mantello rosso (Der rote Mantel) Utwór wokalno-instrumentalny
1954 Musiche di scena per "Come vi piace" di William Shakespeare Utwór wokalno-instrumentalny
1954 La victoire de Guernica Utwór wokalno-instrumentalny
1955 Canti per 13 Muzyka kamerlana
1955 Incontri Utwór orkiestralny
1955-1956 Il canto sospeso Kantata
1957 La terra e la compagna Utwór wokalno-instrumentalny
1957 Varianti Koncert skrzypcowy
1958 Cori di Didone Utwór na chór z perkusją
1958 Piccola gala notturna veneziana in onore dei 60 anni di Heinrich Strobel Muzyka kamerlana
1959 Composizione No. 2: Diario polacco '58' Utwór orkiestralny
1960 Ha venido. Canciones para Silvia Utwór wokalno-instrumentalny
1960 Omaggio a Vedova Muzyka elektroniczna
1960 Sarà dolce tacere Utwór wokalno-instrumentalny
1961 Intolleranza 1960 Opera
1962 Canti di vita e d'amore: Sul Ponte di Hiroshima Utwór wokalno-instrumentalny
1962 -1964 Da un diario italiano Utwór chóralny
1963 Canciones a Guiomar Utwór wokalno-instrumentalny
1964 La fabbrica illuminata Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1965 Musiche per "Die Ermittlung" di Peter Weiss Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1966 A floresta é jovem e chega de vida, oratorio Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1966 Ricorda cosa ti hanno fatto in Auschwitz Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1967 Per Bastiana -- Tai-Yeng Cheng Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1968 Contrappunto dialettico alla mente Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1969 Intolleranza 1960 Utwór wokalno-instrumentalny
1969 Musica -- Manifesto No. 1: Un volta, del mare Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1969 Musica -- Manifesto No. 2: Non consumiamo Marx Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1969 Musiche per Manzù Muzyka elektroniczna (muzyka filmowa)
1970 Y estonces comprendió Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1971 Ein Gespenst geht um in der Welt Utwór wokalno-instrumentalny
1972 Como una ola de fuerza y luz Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1973 Siamo la gioventú del Vietnam Utwór chóralny
1974 Per Paul Dessau Muzyka elektroniczna
1974 - Notturni-albe Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1975 Al gran sole carico d'amore Opera
1976 Frammenti da "Al gran sole carico d'amore" Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1976 ...sofferte onde serene... Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1979 Con Luigi Dallapiccola Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1979 -1980 Fragmente - Stille, an Diotima Kwartet smyczkowy
1980 -1981 Das atmende Klarsein Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1981 Io, frammento dal Prometeo Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1982 Quando stanno morendo. Diario polacco No. 2 Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1983 Guai ai gelidi mostri Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1983 Omaggio a György Kurtág Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1984 A Carolo Scarpa, architetto, ai suoi infiniti possibili Utwór orkiestralny
1984 Prometeo. Tragedia dell'ascolto Opera
1985 A Pierre. Dell' azzuro silenzio, inquietum Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1986 Donde estàs, hermano? Utwór wokalny
1986 Risonanze errante, Liederzyklus a Massimo Cacciari Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1987 Caminantes... Ayacucho Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1987 No hay caminos, hay que caminar Andrei Tarkovski Utwór orkiestralny
1987 Post-Prae-ludium No. 1 "per Donau" Muzyka elektroniczna w połączeniu z akustyczną
1989 "Hay que caminar" soñando Duet skrzypcowy
1989 La lontananza nostalgica utopica futura Utwór na skrzypce i live electronics
Il mantello rosso (Der rote Mantel) Balet

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i Nono, Luigi [online], Polska Biblioteka Muzyczna [dostęp 2024-09-13] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Luigi_Nono&oldid=74757645”