Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Brodnicy
Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Brodnicy – rzymskokatolicki kościół parafialny, należący do zakonu franciszkanów, znajdujący się w Brodnicy, w województwie kujawsko-pomorskim. Należy do dekanatu Brodnica diecezji toruńskiej.
 nr rej. A/374 z dnia 7 lutego 1931[1]
| |||||||||||||||||
| kościół parafialny, kościół klasztorny | |||||||||||||||||
 widok ogólny | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||
| Wezwanie |
Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny | ||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
8 grudnia | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Brodnicy  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu brodnickiego  | |||||||||||||||||
 53°15′33″N 19°23′37″E/53,259167 19,393611
| |||||||||||||||||
Historia
edytujŚwiątynia ufundowana w 1751 roku przez starostę brodnickiego Józefa Pląskowskiego i jego małżonkę Rozalię z Czapskich. Budowla ukończona do 1761 roku. Pierwotne budynki klasztorne były najprawdopodobniej drewniane, obecnie murowane zostały wybudowane po pożarze w 1769 roku Po kasacie zakonu w 1831 roku kościół stał się świątynią cmentarną a klasztor w 1839 roku został zamieniony na więzienie. Dopiero po 1945 roku zespół klasztorny ponownie został objęty przez franciszkanów, którzy odremontowali cały kompleks w latach 1950-52 i 1964-66.
Architektura
edytuj
Kościół reprezentuje styl barokowy, Jest to budowla o jednej nawie, z orientowanym i prosto zamkniętym prezbiterium (za ołtarzem głównym mieści się zakrystia a nad nią na piętrze znajduje się chór zakonny). Wnętrze nakryte jest sklepieniem kolebkowym z lutenami – gdzie okna są zamknięte półkoliście. Łuk tęczowy jest wydzielony szerokim gurtem a ściany przez stylizowane filary. Chór muzyczny jest podparty przez trzy arkady oddzielone półkoliście.
Wyposażenie
edytujWyposażenie jednolite w stylu rokokowym z 1761 roku W prezbiterium z boku na ścianach wiszą obrazy: Matki Bożej Królowej Aniołów w stylu barokowym, umieszczony w malowanej ramie z ornamentem roślinnym i puttami, namalowany około połowy XVII wieku, oraz naprzeciwko obraz Drzewo genealogiczne św. Franciszka z XVIII wieku, w stylu barokowym, który ufundował Marcin Lasocki kasztelan sochaczewski. Pod obrazem Matki Bożej Królowej Aniołów znajduje się marmurowe epitafium kolatora Józefa Pląskowskiego (zmarłego w 1773 roku) i jego żony Rozalii Czapskiej (zmarłej w 1755 roku) ufundowane w 1791 roku przez ich potomka, księdza Andrzeja Pląskowskiego kanonika chełmińskiego i warmińskiego. Na ścianach bocznych świątyni zostały odkryte niedawno tzw. zacheuszki – malowidła ścienne znajdujące się w miejscach, gdzie kościół został poświęcony, przedstawiające emblematy franciszkańskie skrzyżowanych dłoni[2].
Ciekawostki
edytujMaciej Rybiński, ostatni wódz naczelny powstania listopadowego, 5 października 1831 r. przekracza z oddziałem 20-tysięcznej armii granicę z Prusami w okolicach Jastrzębia[3]. Zostaje internowany wraz z armią, władzami powstańczymi i z ostatnim prezesem Rządu Narodowego Bonawenturą Niemojowskim oraz członkami sejmu i licznymi politykami w zabudowaniach brodnickiego klasztoru franciszkanów, gdzie przebywał do 12 października. Wśród internowanych żołnierzy był. m.in. znany później poeta i geograf Wincenty Pol.
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. kujawsko-pomorskiego. [dostęp 2013-01-25].
- ↑ Brodnica. Franciszkanie.net. [dostęp 2013-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-06)].
- ↑ Michał Młotek: Żołnierze generała Rybińskiego w Lubawie. Fabryka Historii, 2011-06-26. [dostęp 2011-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-10)]. (pol.).