Kara tysiąca cięć
Kara tysiąca cięć (chiń. upr. 凌迟; chiń. trad. 凌遲; pinyin língchí) – szczególnie okrutny sposób egzekucji i jednocześnie publicznej tortury w Cesarstwie Chińskim, stosowany od X wieku[1], do jej zniesienia (wraz z innymi formami tortur) w 1905 za sprawą reformy chińskiego systemu karnego przez prawnika i polityka Shen Jiabena[1][2].
Kara tysiąca cięć nie była oryginalnym pomysłem Chińczyków, lecz została zapożyczona od Kitanów[1]. Ze względu na obce pochodzenie i nadmierne okrucieństwo, już w XIII wieku niektórzy chińscy urzędnicy i literaci występowali przeciwko stosowaniu língchí[1].
Egzekucja polegała na przywiązaniu skazanego do drewnianego pala i metodycznym odcinaniu nożem fragmentów ciała, co mogło trwać nawet cały dzień – do momentu śmierci skazańca. Zdarzało się, że kat losował z kosza noże, które podpisane były poszczególnymi częściami ciała. Egzekucja mogła też zakończyć się przebiciem serca lub ucięciem głowy skazańca[3]. Dodatkowo skazańcowi podawano specjalną mieszankę ziół, która miała wyostrzyć jego zmysły (w tym czucie bólu)[potrzebny przypis].
Kara działała na trzech poziomach[4]:
- publiczne poniżenie,
- długa, męcząca śmierć,
- dodatkowa kara pośmiertna.
Taki rodzaj egzekucji stosowano jedynie w przypadkach najcięższych przestępstw, które podzielono na trzy typy[1][2]:
- zdrada stanu, bunt lub spisek przeciwko cesarzowi,
- zabójstwo rodziców, rodzeństwa, lub właściciela przez jego niewolnika,
- okrutne i nieludzkie zbrodnie, typu odcinanie części ciała żywych osób w celu uprawiania czarów oraz organizowanie lub bycie członkiem grup przestępczych.
Karę tę stosowano również wobec mężczyzn, którzy obcięli sobie warkoczyk będący znakiem lojalności wobec dynastii Qing[5]. Ostatnia egzekucja wykonana przy użyciu tej metody odbyła się 9 kwietnia 1905 roku[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e Jérome Bourgon, Lingchi. Brève histoire d'un trop fameux supplice chinois [online], turandot.chineselegalculture.org, 11 lutego 2004 [dostęp 2021-04-04] (fr.).
- ↑ a b Jérôme Bourgon, Abolishing 'Cruel Punishments': A Reappraisal of the Chinese Roots and Long-Term Efficiency of the Xinzheng Legal Reforms, „Modern Asian Studies”, 37 (4), 2003, s. 851–862, JSTOR: 3876529 (ang.).
- ↑ Adam Węgłowski, Kropla drąży więźnia. Wojownicy dalekiego wschodu, „Focus Historia”, 4, 2015, s. 77, ISSN 2084-4166.
- ↑ Timothy Brook, Death by a Thousand Cuts, Harvard University Press, 15 marca 2008, s. 40, ISBN 978-0-674-02773-2 [dostęp 2021-04-04] (ang.).
- ↑ Historic Joplin » Chinese Immigration. [dostęp 2021-04-04]. (ang.).
- ↑ Timothy Brook, Jérôme Bourgon, Gregory Blue, Historia chińskich tortur, Warszawa: Bellona, 2010, ISBN 978-83-11-11827-0.