Jerzy Gorzelik

śląski historyk sztuki, polityk

Jerzy Zdzisław Gorzelik (ur. 25 października 1971 w Zabrzu[1]) – śląski historyk sztuki, nauczyciel akademicki, profesor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach[2], górnośląski działacz regionalny i samorządowy.

Jerzy Gorzelik
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 października 1971
Zabrze

doktor habilitowany nauk humanistycznych
Specjalność: nauki o sztuce
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1999 – nauki o sztuce
Uniwersytet Wrocławski

Habilitacja

2022 – nauki o sztuce
Uniwersytet Wrocławski

Profesura

2021 (profesor uczelni)

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Śląski w Katowicach

Wydział
Zakład

Nauk Społecznych
Historii Sztuki

Stanowisko

asystent (1995)
adiunkt (1999)

Okres zatrudn.

1995–(2019)

Wydział
Instytut

Humanistyczny
Nauk o Sztuce

Stanowisko

adiunkt
profesor uczelni (2021)

Okres zatrudn.

(2019–) kontynuacja

Uczelnia

Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania im. gen. Jerzego Ziętka w Katowicach

Wydział

Katedra

Nauk Społecznych i Technicznych
Ochrony Dóbr Kultury

Stanowisko

adiunkt

Okres zatrudn.

2006–2013

Od 2003 Przewodniczący Ruchu Autonomii Śląska, w latach 2010–2013 Członek Zarządu Województwa Śląskiego IV kadencji, a w 2010–2018 radny Sejmiku Województwa Śląskiego IV i V kadencji. Deklaruje się jako Ślązak[3].

Życiorys i działalność naukowa

edytuj

Wykształcenie

edytuj

Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Katowicach. W 1995 ukończył historię sztuki na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego[1][4]. 23 czerwca 1999 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o sztuce na Wydziale Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, na podstawie rozprawy Etapy przemian sztuki barokowej w opactwie cysterskim w Rudach Wielkich koło Raciborza, której promotorem była prof. dr hab. Ewa Chojecka[5]. W 1995 został pracownikiem naukowym Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego, obejmując stanowisko asystenta, a od 1999 adiunkta w Zakładzie Historii Sztuki[6]. Po zmianie struktury organizacyjnej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (2019) pracuje w Instytucie Nauk o Sztuce na Wydziale Humanistycznym UŚ, najpierw na stanowisku adiunkta, a od 2021 na stanowisku profesora uczelni[7][2]. Jest członkiem Rady Naukowej Instytutu Nauk o Sztuce UŚ[8]. W latach 2006–2013 był równolegle adiunktem w Katedrze Ochrony Dóbr Kultury na Wydziale Nauk Społecznych i Technicznych Śląskiej Wyższej Szkoły Zarządzania im. gen. Jerzego Ziętka w Katowicach[5][7], prowadząc zajęcia dla studentów kierunku ochrona dóbr kultury.

W 2014 starał się uzyskać stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy Rezydencja – klasztor – miasto. Sztuka Górnego Śląska wobec trydenckiej konfesjonalizacji. Rada Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, której złożył wniosek, odmówiła mu nadania tego stopnia[4][9]. W 2021 zawnioskował o przeprowadzenie nowego postępowania habilitacyjnego na Uniwersytecie Wrocławskim[10]. 16 listopada 2022 Rada Dyscypliny Naukowej Nauki o Sztuce Wydziału Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego nadała Jerzemu Gorzelikowi stopień naukowy doktora habilitowanego w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie nauki o sztuce na podstawie osiągnięcia naukowego Między sensus catholicus a uchrześcijanionym nacjonalizmem. Sztuka Kościoła rzymskokatolickiego na Górnym Śląsku wobec dyskursów narodowych[11].

Twórczość naukowa

edytuj

Jest historykiem sztuki, skupiającym się w badaniach na analizowaniu zjawisk artystycznych w kontekście konfesyjnym i narodowym, ze szczególnym uwzględnieniem sztuki Górnego Śląska w XVI–XX w. Podejmuje problemy wykorzystania medium sztuki i dziedzictwa kulturowego w dyskursywnym kreowaniu wspólnot wyobrażonych oraz relacji między sztuką a pamięcią zbiorową[2][7]. Napisał około 100 prac naukowych z zakresu historii sztuki, głównie Górnego Śląska i Europy Środkowej[7], w tym 3 autorskie monografie naukowe oraz wiele rozdziałów w zbiorowych monografiach tematycznych i artykułów w czasopismach naukowych. Jest współautorem m.in. monumentalnej monografii Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku (2004, 2009). Druga Kierownik Zakładu Historii Sztuki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, dr hab. Barbara Szczypka-Gwiazda, w 2011 oceniła Jerzego Gorzelika jako „młodego naukowca o dużym potencjale intelektualnym”[6].

Monografie autorskie i współautorskie[12]

edytuj
  • Dziedzictwo górnośląskiego baroku. Opactwo cysterskie w Rudach Wielkich 1648–1810, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2005, ss. 215, ISBN 83-7181-373-2.
  • Rezydencja – klasztor – miasto. Sztuka Górnego Śląska wobec trydenckiej konfesjonalizacji, Gliwice: Muzeum w Gliwicach, 2014, ss. 375, ISBN 978-83-89856-68-5 (Seria Monograficzna – Muzeum w Gliwicach, nr 20, ISSN 0860-7818).
  • Między „sensus catholicus” a „uchrześcijanionym nacjonalizmem”. Sztuka Kościoła rzymskokatolickiego na Górnym Śląsku wobec dyskursów narodowych, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2020, ss. 384, ISBN 978-83-226-3898-9 (Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 3981, ISSN 0208-6336).
  • Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku (współautorki: Ewa Chojecka, Irma Kozina, Barbara Szczypka-Gwiazda), red. nauk. Ewa Chojecka, Katowice: Muzeum Śląskie 2004, ss. 711, ISBN 83-87455-77-6 (wyd. 2 popr., Katowice: Muzeum Śląskie, 2009, ss. 719, ISBN 978-83-60353-73-8).
  • Bene ordinata et eleganter picta. Kościół św. Jerzego w Gliwicach-Ostropie (1667–1719–2019). Monografia wydana z okazji 350. rocznicy budowy kościoła oraz 300. rocznicy jego poświęcenia, (współautorzy: Piotr Górecki, Aleksander Konieczny, Michał Marchacz, Anna Szadkowska, Antonina Żaba), red. nauk. Piotr Górecki, Gliwice, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Wydawnictwo i Drukarnia Świętego Krzyża, 2019, ss. 260, 80 tabl., ISBN 978-83-65860-46-0, ISBN 978-83-7342-691-7.

Rozdziały w monografiach zbiorowych, artykuły i inne (wybrane)[12]

edytuj
  • Franz Anton Sebastini – zbiorowy bohater sztuki górnośląskiej, w: Willmann i inni. Malarstwo, rysunek i grafika na Śląsku i w krajach ościennych w XVII i XVIII wieku, red.: Andrzej Kozieł, Beata Lejmanns, Wrocław: „Via Nova”, 2002, s. 262–269, ISBN 83-88649-51-5.
  • Oberglogau (Głogówek) – eine oberschlesische Residenzstadt im Zeitalter des Barocks, w: Hansestadt – Residenz – Industriestandort. Beiträge der 7. Tagung des Arbeitskreises deutscher und polnischer Kunsthistoriker in Oldenburg, 27–30. September 2000, Hg. Beate Störtkuhl, München: R. Oldenbourg, 2002, s. 201–212, ISBN 3-486-56686-5 (Schriften des Bundesinstituts für Kultur und Geschichte der Deutschen im Östlichen Europa, Bd. 19).
  • Góra Świętej Anny i twórcy sztuki sakralnej w majoracie cerekwicko-żyrowskim, w: Pielgrzymowanie i sztuka. Góra Świętej Anny i inne miejsca pielgrzymkowe na Śląsku, red.: Joanna Lubos-Kozieł, Jerzy Gorzelik, Joanna Filipczyk, Albert Lipnicki, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2005, s. 75–89, ISBN 83-229-2736-3 (Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 2846, ISSN 0239-6661, Historia Sztuki, 22, ISSN 0860-4746).
  • Historia sztuki Górnego Śląska (współautorki: Ewa Chojecka, Irma Kozina, Barbara Szczypka-Gwiazda), w: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu, red.: Joachim Bahlcke, Dan Gawrecki, Ryszard Kaczmarek, Gliwice: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 341–372, ISBN 978-83-60353-99-8.
  • Obraz i słowo. Wyznaniowy dwugłos w sztuce Górnego Śląska drugiej połowy XVII wieku na przykładzie polichromii w Żernicy i epitafium w Hażlachu, „Szkice Archiwalno-Historyczne”, nr 11, 2014, s. 29–43, ISSN 1508–275X.
  • Alegorie Polski w gmachach publicznych i kościołach województwa śląskiego na wybranych przykładach (1922–1939), „Artifex Novus. Pismo Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie”, nr 2, 2018, s. 58–71, ISSN 2544-5014.
  • Konsekwencje wojny trzydziestoletniej dla protestanckiego dziedzictwa artystycznego na Górnym Śląsku, w: Dziedzictwo górnośląskiej reformacji. Wpływ protestantyzmu na politykę, społeczeństwo i kulturę w wiekach XVI–XX, red.: Joachim Bahlcke, Wacław Gojniczek, Ryszard Kaczmarek, Katowice: Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej, 2018, s. 571–581, ISBN 978-83-64210-64-8.
  • One City, Two Narratives: The nationalist discourse in inter‑war Katowice (1922–1939), w: City Narratives. Built-up areas as space subject to political, architectural & artistic intervention, ed. I. Kozina, Vol. I, Katowice: Folia Academiae, Academy of Fine Arts in Katowice, 2019, s. 93–117, ISBN 978-83-65825-29-2.
  • Perły katowickiej Temidy. Sąd Rejonowy Katowice-Zachód w Katowicach Pion Cywilny, Sąd Okręgowy w Katowicach Wydział Karny, Sąd Apelacyjny w Katowicach Sąd Rejonowy Katowice-Zachód w Katowicach Pion Karny, Sąd Okręgowy w Katowicach Wydział Cywilny, Katowice: Fundacja Dom Modernisty, 2019, ss. 27, ISBN 978-83-951689-4-9.
  • Ideowe uwarunkowania translokacji górnośląskich kościołów drewnianych w Prusach w początkach XX wieku, „Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego”, 1 (55), 2020, s. 49–62, ISSN 1896-4133.
  • National, Regional, or Just Catholic? – Dilemmas of Church Art in a German-Polish Borderland. Upper Silesia, 1903–1953, „Arts”, 10: 18, 2021, s. 1–19, ISSN 2076-0752.
  • Cultural Nationalisms and Heritage Discourses in a Contested Borderland: The Case of the Upper Silesian Wooden Church, w: Heritage and Environment, ed. Agata Wąsowska-Pawlik, Jacek Purchla, Kraków: International Cultural Centre, 2021, s. 305–322, ISBN 978-83-66419-28-5.
  • Wiatr z Północy. Dyskursywne konstruowanie Heimat na przykładzie gmachu dawnej Królewskiej Szkoły Rzemiosł Budowlanych w Katowicach i jego wystroju, „Przegląd Kulturoznawczy”, nr 4 (50), 2021, s. 745–761, ISSN 1895-975X.
  • Das katholische Narrativ über die Nation und das nationale Narrativ über die Kirche. Zur Wechselwirkung der symbolischen Universen in Polen nach 1989 (współautorka: Wiktoria Tombarkiewicz), w: Narrative des Wandels. Transformationsprozesse nach 1989 in den mittel- und osteuropäischen Literaturen, Hg.: Renata Dampc-Jarosz, Anna Kałuża, Göttingen: V&R Unipress, 2022, s. 103–132, ISBN 978-3-8471-1517-5 (Transitions: transdisciplinary, transmedial and transnational cultural studies / Transdisziplinäre, transmediale und transnationale Studien zur Kultur, Vol. 1, ISSN 2751-8345).

Działalność popularyzatorska

edytuj

Jest popularyzatorem kultury, sztuki i historii Górnego Śląska, współpracującym z wieloma instytucjami prowadzącymi działalność kulturalną (m.in. z Muzeum Śląskim w Katowicach, Muzeum w Gliwicach, Muzeum Miejskim w Tychach, Muzeum w Tarnowskich Górach, Domem Współpracy Polsko-Niemieckiej w Gliwicach, czy Stiftung Haus Oberschlesien w Ratingen) oraz mediami („Gazeta Wyborcza”, „Dziennik Zachodni”, Polskie Radio Katowice, Radio Piekary). Publikuje w periodykach kulturalnych i popularyzujących naukę, m.in. „Śląsk”, „Opcje”, „Fabryka Silesia”[7]. W latach 2007–2011 był opiekunem naukowym Górnośląskich Dni Dziedzictwa, organizowanych przez regionalne stowarzyszenie Młodzież Górnośląska w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa[7][13]. Bierze czynny udział w regionalnych wydarzeniach kulturalnych (np. Święto Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, Europejskie Dni Dziedzictwa), m.in. wygłaszając wykłady, czy oprowadzając po zabytkach[7].

Działalność regionalna i polityczna

edytuj

Będąc licealistą działał w Młodzieżowym Ruchu Oporu Solidarności Walczącej, z którego został zapamiętany przez Kornela Morawieckiego[14]. W 1994 reaktywował Śląski Związek Akademicki – stowarzyszenie studentów pochodzących ze Śląska. Od 1996 działał krótko w Lidze Republikańskiej, występując z niej z powodu mariażu Ligi z Akcją Wyborczą Solidarność[14]. W latach 1997–2004 był przewodniczącym Związku Ludności Narodowości Śląskiej (ZLNŚ)[15], który ostatecznie nie został zarejestrowany, a sprawa oparła się o Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. W związku z ostateczną odmową rejestracji ZLNŚ w 2001 zadeklarował publicznie: „Jestem Ślązakiem, nie Polakiem. Moja ojczyzna to Górny Śląsk. Nic Polsce nie przyrzekałem, więc jej nie zdradziłem. Państwo, zwane Rzecząpospolitą Polską, którego jestem obywatelem, odmówiło mi i moim kolegom prawa do samookreślenia. I dlatego nie czuję się zobowiązany do lojalności wobec tego państwa”[16]. Działał na rzecz uznania narodowości śląskiej i języka śląskiego, promował ich deklarowanie w trakcie spisów powszechnych w 2002 i 2011[17][18].

W Ruchu Autonomii Śląska

edytuj

Najbardziej zaangażował się jednak od lat 90. w działalność Ruchu Autonomii Śląska (RAŚ), postulującego odtworzenie we współczesnej formie prawnej autonomii województwa śląskiego z lat 1922–1939 (de iure 1920–1945). Pełnił w nim najpierw funkcję rzecznika prasowego, kierował też katowickim kołem Ruchu. W 2003 został Przewodniczącym RAŚ. W okresie jego kierownictwa organizacja zrezygnowała z radykalnych haseł, koncentrując się na upowszechnianiu śląskiej kultury i tożsamości[19] i otwierając się na wszystkich mieszkańców regionu, a nie wyłącznie autochtonów[20]. Zabiegając o rzeczywiste zwiększenie politycznej i ekonomicznej samorządności Górnego Śląska podkreślał w 2010, że „Ruch Autonomii Śląska może uchodzić za wzór legalizmu” zapewniając, że „autonomia regionalna, czyli tak daleko idąca samorządność, nie stoi w sprzeczności z zasadą unitarności państwa”[21].

W Sejmiku i Zarządzie Województwa Śląskiego

edytuj

Przed wyborami do Sejmiku Województwa Śląskiego w 2006 kierowany przez niego RAŚ zblokował listy wyborcze z Platformą Obywatelską i PSL, nie przekraczając jednak pięcioprocentowego progu wyborczego[22]. W wyborach w 2010 RAŚ miał własną listę, uzyskując 8,49% głosów w skali województwa. Startujący z tej listy w okręgu nr 2 Jerzy Gorzelik 14.345 głosów, uzyskując jeden z trzech mandatów w Sejmiku, które przypadły kandydatom jego organizacji[1][23]. 10 grudnia 2010 radni Sejmiku w drugim głosowaniu powołali go na Członka Zarządu Województwa Śląskiego IV kadencji, kierowanego przez Adama Matusiewicza[1][24]. 21 stycznia 2013 utrzymał to stanowisko w nowym Zarządzie IV kadencji z Mirosławem Sekułą na czele[25]. Zrezygnował z niego 20 maja 2013[26]. W wyborach w 2014 po raz drugi został wybrany do Sejmiku[27]. W 2017 współtworzył wraz z innymi działaczami RAŚ Śląską Partię Regionalną[28] (zarejestrowaną w 2018). W wyborach w 2018 z jej listy ubiegał się o reelekcję do Sejmiku, jednak partia nie zdobyła mandatów. W 2022 zrezygnował z członkostwa w tym ugrupowaniu[29].

W innych gremiach

edytuj

Był członkiem Rady Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie i członkiem Rady Programowej Regionalnego Ośrodka Kultury w Katowicach[7].

Uhonorowania

edytuj

Na początku tzw. „(górno)śląskiej wiosny”, w 2009 został wybrany Ślązakiem Dwudziestolecia w plebiscycie „Dziennika Zachodniego”, wyprzedzając Barbarę Blidę, Jerzego Buzka i Zbigniewa Religę[20].

Życie prywatne

edytuj

Ojciec Jerzego Gorzelika, Andrzej Gorzelik, miał śląskie korzenie: jeden z jego dziadków był powstańcem śląskim, drugi natomiast komisarzem plebiscytowym. Obaj w czasie plebiscytu opowiadali się za przyłączeniem tych ziem do państwa polskiego, za to bracia komisarza w plebiscycie opowiedzieli się za Niemcami. Dziadek (ze strony ojca) był oficerem w Wojsku Polskim, skąd trafił do niemieckiej niewoli, następnie członkiem Związku Walki Zbrojnej, więźniem Auschwitz i Dachau, a po II wojnie światowej został osadzony w zakładzie karnym na 2 lata za szkalowanie władz PRL[15]. Dziadek Jerzego Gorzelika od strony matki, Zdzisław Hierowski, pochodził z Przemyśla i był polskim pisarzem, krytykiem literackim i polonizatorem, zwalczającym międzywojennych autonomistów[20].

Jest żonaty z Wiktorią Tombarkiewicz-Gorzelik. Ma trzy córki. Mieszka w Katowicach. Jego hobby to: historia Górnego Śląska, turystyka górska i kajakowa oraz piłka nożna[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Jerzy Gorzelik. Radny Województwa. Śląskie. Pozytywna energia, slaskie.pl, 2013-07-03. [dostęp 2013-07-03]. (pol.).
  2. a b c dr Jerzy Gorzelik, prof. UŚ [online], Uniwersytet Śląski w Katowicach. Instytut Nauk o Sztuce, 21 listopada 2022 [dostęp 2023-02-19] (pol.).
  3. Młodzież Wszechpolska przeciwko śląskim separatystom | Narodowcy.net [online], web.archive.org, 12 marca 2013 [dostęp 2023-08-17] [zarchiwizowane z adresu 2013-03-12].
  4. a b Grzegorz Michalski, NASZ NEWS. Uniwersytet w Poznaniu zdruzgotał habilitację Gorzelika! „Kariera naukowa” lidera RAŚ na bocznicy... [online], wpolityce.pl, 27 listopada 2014 [dostęp 2023-02-19] (pol.).
  5. a b Dr Jerzy Gorzelik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2023-02-19].
  6. a b [Barbara Szczypka-Gwiazda]: Historia sztuki dzisiaj. Zakład Historii Sztuki UŚ – perspektywy badawcze, kierunek studiów. Uniwersytet Śląski. Zakład Historii Sztuki, 2011. [dostęp 2012-08-05]. (pol.).
  7. a b c d e f g h Kościół pw. Ducha Świętego i jego wystrój – arcydzieło sztuki sakralnej końca XX wieku – zwiedzanie, [w:] Tyskie mikrowyprawy na święto Metropolii!, tychy.info, 22 czerwca 2022 [dostęp 2023-03-05] (pol.), (notka biograficzna o oprowadzającym po kościele).
  8. Rada Naukowa Instytutu [online], Uniwersytet Śląski w Katowicach. Instytut Nauk o Sztuce, 2023 [dostęp 2023-02-19] (pol.).
  9. Uchwała Rady Wydziału Historycznego z dnia 29 września 2014 roku o odmowie nadania stopnia doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie historia sztuki dr. Jerzemu Gorzelikowi, [w:] Habilitacje / dr. Jerzy Gorzelik [online], Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Historyczny, 29 września 2014 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-31] (pol.).
  10. Postępowanie habilitacyjne dr. Jerzego Gorzelika [online], Biuletyn Informacji Publicznej. Uniwersytet Wrocławski, 2021–2022 [dostęp 2023-02-19] (pol.).
  11. Uchwała nr 44/2022 Rady Dyscypliny Naukowej Nauki o Sztuce z dnia 16 listopada 2022 roku w sprawie nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego, [w:] Postępowanie habilitacyjne dr. Jerzego Gorzelika [online], Biuletyn Informacji Publicznej. Uniwersytet Wrocławski, 16 listopada 2022 [dostęp 2023-02-19].
  12. a b Jerzy Gorzelik [online], academia.edu, 2023 [dostęp 2023-02-19] (ang.).
  13. Jerzy Gorzelik [online], Śląskie. Zarząd Województwa Śląskiego, IV kadencja 2010–2012 [dostęp 2023-02-19].
  14. a b Izabela Kacprzak: Od Ligi Republikańskiej do walki o autonomiczny Śląsk. Rzeczpospolita, rp.pl, 10 grudnia 2010. [dostęp 2023-02-19]. (pol.).
  15. a b Jan Dziadul: Po co nam Warszawa?. Polityka, polityka.pl, 25 października 2008. [dostęp 2023-02-19]. (pol.).
  16. Aleksandra Klich: Nie ma narodu, może będzie – portret Jerzego Gorzelika. wyborcza.pl, 22 czerwca 2001. [dostęp 2023-02-19].
  17. Jerzy Gorzelik: Gorzelik: Ślązacy są narodem. Rzeczpospolita, rp.pl, 8 grudnia 2010. [dostęp 2023-02-19]. (pol.).
  18. Zbigniew Rokita, Utracone śląskie marzenie [online], magazyn.wp.pl, 9 lipca 2020 [dostęp 2023-02-19] (pol.).
  19. Aleksandra Klich, Józef Krzyk: Republika Śląska ponad narodami. Gazeta Wyborcza, wyborcza.pl, 17 maja 2008. [dostęp 2012-06-18]. (pol.).
  20. a b c Zbigniew Rokita, Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2020, s. 233–243, ISBN 978-83-8191-077-4, (rozdział 52).
  21. Krzysztof Grzesiowski, Jerzy Gorzelik (wywiad): Nie straszcie secesją i separatyzmem. Jedynka. Polskie Radio, „Gość Sygnałów Dnia”, 29 listopada 2010. [dostęp 2023-02-19]. (pol.).
  22. Wybory Samorządowe 2006. Państwowa Komisja Wyborcza, pkw.gov.pl, 2006-11-25. [dostęp 2023-02-19]. (pol.).
  23. Wybory Samorządowe 2010. Państwowa Komisja Wyborcza, pkw.gov.pl, 2010-12-19. [dostęp 2023-02-19]. (pol.).
  24. Jerzy Gorzelik w składzie Zarządu Województwa. Śląskie. Pozytywna energia, slaskie.pl, 10 grudnia 2010. [dostęp 2013-03-12]. (pol.).
  25. Mirosław Sekuła nowym marszałkiem. slaskie.pl, 21 stycznia 2013. [dostęp 2013-05-03]. (pol.).
  26. Zarząd IV kadencji 2012−2014 [online], Śląskie. Zarząd Województwa Śląskiego [dostęp 2023-02-19].
  27. Agata Pustułka: PKW Wyniki wyborów do Sejmiku Śląskiego: Nazwiska radnych wojewódzkich 2014. dziennikzachodni.pl, 23 listopada 2014. [dostęp 2023-02-19]. (pol.).
  28. Witold Stech: „Górnoślązacy zasługują na minimum politycznej przyzwoitości”. silesion.pl, 28 listopada 2017. [dostęp 2018-05-13].
  29. Arkadiusz Nauka: Jerzy Gorzelik odchodzi ze Śląskiej Partii Regionalnej. „Trwanie w niej byłoby dla mnie niezręczne”. Ślązag, slazag.pl, 19 sierpnia 2022. [dostęp 2023-02-19]. (pol.).