Jerzy Dudek
Jerzy Henryk Dudek (ur. 23 marca 1973 w Rybniku) – polski piłkarz, który występował na pozycji bramkarza.
Pełne imię i nazwisko |
Jerzy Henryk Dudek | ||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | |||||||||||||||||||||||||||||
Wzrost |
188 cm | ||||||||||||||||||||||||||||
Pozycja | |||||||||||||||||||||||||||||
Kariera juniorska | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Odznaczenia | |||||||||||||||||||||||||||||
Strona internetowa |
W latach 1998–2013 reprezentant Polski. Uczestnik Mistrzostw Świata 2002. Członek Klubu Wybitnego Reprezentanta, zajmuje trzecie miejsce pod względem liczby występów bramkarzy w reprezentacji Polski.
Po występach w lokalnych drużynach w 1995 trafił do Sokoła Tychy, gdzie zadebiutował w pierwszej lidze. Rok później trafił do Feyenoordu, gdzie w ciągu pięciu sezonów zdobył mistrzostwo Holandii i dwukrotnie został uznany za najlepszego bramkarza Eredivisie. W 2000 został wybrany piłkarzem roku w Polsce w plebiscycie „Piłki Nożnej”. W 2001 trafił do Liverpoolu, gdzie spędził sześć kolejnych sezonów i sięgnął z klubem po trofeum Ligi Mistrzów UEFA, zostając jednym z bohaterów meczu finałowego w Stambule. W 2007 przeniósł się do Realu Madryt, gdzie jako drugi bramkarz spędził cztery sezony, zdobywając wszystkie krajowe trofea i debiutując w Primera Division. Jest jednym z sześciu polskich piłkarzy – zdobywców Pucharu Europy.
Kariera piłkarska
edytujConcordia Knurów
edytujKarierę rozpoczął jesienią 1985 w trampkarzach Górnika Knurów, trenował w drużynie Witolda Słabkowskiego[1]. Podczas jednego z sezonów rozegrał w nich 12 spotkań jako lewy obrońca. Wiosną 1989 zadebiutował w drużynie juniorów Górnika, grając w meczu z GKS Tychy[2].
W 1991 trafił do pierwszego zespołu klubu, występującego w III lidze; w drużynie, grającej pod nową nazwą – Concordia Knurów, zadebiutował 10 kwietnia 1992 w meczu z Carbo Gliwice[2].
W barwach Concordii rozegrał 115 spotkań, ostatni pojedynek zanotował przeciwko Olimpii Piekary Śląskie w listopadzie 1995[2].
Sokół Tychy
edytujWiosną 1996 za sprawą trenera Bogusława Kaczmarka przeszedł do Sokoła Tychy, występującego w ekstraklasie[3]. Debiut w ekstraklasie zaliczył 16 marca 1996 w przegranym 2:0 meczu wyjazdowym z Legią Warszawa[2]. Po rozegraniu 15 meczów ligowych odszedł z klubu.
Feyenoord Rotterdam
edytuj19 lipca 1996 podpisał profesjonalny kontrakt z holenderskim klubem występującym w lidze Eredivisie – Feyenoordem[2]. Podczas sezonu 1996/1997 był bramkarzem rezerwowym, gdyż podstawowym bramkarzem był reprezentant Holandii – Ed de Goey[4]. Po jego odejściu do występującego w angielskiej Premier League – Chelsea Londyn Dudek został podstawowym zawodnikiem klubu, w którego barwach zadebiutował 13 sierpnia 1997 w wygranym 6:2 pierwszym meczu II rundy kwalifikacyjnej Ligi Mistrzów 1997/1998 z fińskim Jazz Pori[2]. Osiem dni później po raz pierwszy wystąpił w holenderskiej ekstraklasie, w wygranym 0:3 meczu z MVV Maastricht[5].
W maju 1998 podpisał nowy kontrakt, obowiązujący do 2003[5]. W sezonie 1998/1999 na cztery kolejki przed końcem rozgrywek Feyenoord zapewnił sobie mistrzostwo Holandii, a Dudek został uznany przez związek piłkarzy profesjonalnych VVCS za najlepszego bramkarza ligi[5].
W sezonie 1999/2000 Feyenoord zakończył rozgrywki ligowe na trzecim miejscu oraz zdobył Superpuchar Holandii, pokonując w finale Ajax Amsterdam 3:2[5]. W tymże sezonie Dudek został ponownie wybrany najlepszym bramkarzem ligi, a także uznano go najlepszym zawodnikiem w plebiscycie gazet „De Telegraaf”[5]. Został też okrzyknięty najlepszym polskim piłkarzem sezonu w plebiscycie tygodnika „Piłka Nożna” oraz otrzymał Piłkarskiego Oscara od PZPN dla najlepszego polskiego zawodnika[5].
Dobra postawa zaowocowała ofertami z wielu znanych europejskich drużyn. Według spekulacji prasowych proponowano mu grę m.in. w FC Barcelonie, Realu Madryt, Arsenalu i Manchesterze United. Pod koniec sierpnia 2001 po rozegraniu 139 meczów ligowych przeniósł się do Liverpoolu[5], jednego z czołowych klubów angielskiej Premier League.
Liverpool
edytujKontrakt Dudka z Liverpool został podpisany w Warszawie i obowiązywał przez pięć lat[6]. W Premier League zadebiutował 8 września 2001 w przegranym 1:3 meczu przeciwko Aston Villi[5]. W pierwszym sezonie w klubie rozegrał łącznie 35 ligowych spotkań i pomógł zdobyć wicemistrzostwo Anglii. W 2002 otrzymał nominację UEFA do nagrody dla najlepszego bramkarza Europy w sezonie 2001/2002[5], jednak zwycięzcą okazał się Niemiec Oliver Kahn. Ponadto po raz drugi zdobył Piłkarskiego Oscara dla najlepszego polskiego zawodnika[5].
W sezonie 2002/2003 wystąpił w spotkaniu o Tarczę Wspólnoty, jednak jego drużyna przegrała z Arsenalem 1:0[5]. W grudniu 2002 podczas meczu z Manchesterem United popełnił fatalny błąd, który kosztował go utratę miejsca w bramce klubu[5] – przepuścił piłkę między nogami, a do pustej siatki trafił Diego Forlán. W marcu 2003 Liverpool zwyciężył w Pucharze Ligi Angielskiej, pokonując w finale Manchester United 2:0, a Dudek został wybrany Piłkarzem Meczu[5].
Na początku sezonu 2004/2005 zdobył zaufanie nowego trenera drużyny, Rafaela Beníteza, który wystawiał Polaka w najważniejszych spotkaniach. W 2005 ponownie zagrał w finale Pucharu Ligi Angielskiej, jednak tym razem jego zespół uległ po dogrywce Chelsea 3:2[5]. 25 maja 2005 zagrał na Atatürk Olimpiyat Stadyumu w Stambule w finałowym meczu Ligi Mistrzów przeciwko włoskiemu A.C. Milan, w którym dzięki trzykrotnej obronie w serii rzutów karnych, przyczynił się do zdobycia przez swój klub trofeum[5]. Interwencję Dudka podczas dogrywki uznano za trzecią najefektowniejszą paradę bramkarską w historii piłki nożnej[5] oraz za najbardziej pamiętny moment w historii Ligi Mistrzów[7]. Ponadto drugi raz został nominowany przez UEFA do nagrody dla najlepszego bramkarza[5], jednak tym razem tryumfatorem okazał się Czech Petr Čech. Zdobył także Superpuchar Europy, jednak z powodu urazu nie zagrał przeciwko rosyjskiemu CSKA Moskwa (3:1)[5].
W sierpniu 2005 podczas treningu doznał kontuzji łokcia i od sezonu 2005/2006 był rezerwowym bramkarzem zespołu po tym, jak trener Rafael Benítez sprowadził swojego rodaka, José Reinę[8]. W styczniu 2006 zajął ósme miejsce w 71. Plebiscycie „Przeglądu Sportowego” na najlepszego polskiego sportowca w 2005[5]. Po sezonie 2006/2007 odszedł z Liverpoolu po rozegraniu 127 meczów ligowych.
Real Madryt
edytujPrzeszedł do występującego w hiszpańskim Primera División Realu Madryt na zasadzie wolnego transferu, z którym 20 lipca 2007 podpisał dwuletni kontrakt i został zmiennikiem dla Ikera Casillasa[9]. W sezonie 2007/2008 zdobył mistrzostwo Hiszpanii[5] i zaliczył jedno ligowe spotkanie przeciwko Realowi Saragossa, które zakończyło się remisem 2:2[10]. W 2009 przedłużył kontrakt z Realem[11].
W grudniu 2010 podczas meczu Ligi Mistrzów z Auxerre uległ kontuzji (pęknięcie szczęki), a po operacji udał się na kilkutygodniową rekonwalescencję[12]; w tym czasie jego miejsce w drużynie zajmował Antonio Adán[13]. W 2011 po zwycięstwie Królewskich z FC Barceloną (1:0) w Walencji sięgnął po Puchar Króla[14]. Po sezonie 2010/2011 odszedł z Realu Madryt, ostatnie spotkanie w Królewskich rozegrał 21 maja 2011 przeciwko UD Almeríi[5]. Żegnany oklaskami przez kibiców i przechodzący w szpalerze utworzonym przez kolegów z drużyny, zszedł z boiska w 78. minucie meczu[15]. Przed rozpoczęciem meczu pożegnalnego dostał od dyrektora sportowego klubu Jorgego Valdano i prezesa Florentina Péreza statuetkę z wygrawerowanym napisem: „Jerzy Dudek: Real Madrid 2007–2011”, a także koszulkę z podpisami zawodników i trenerów.
Wkrótce po odejściu z Realu Madryt zakończył piłkarską karierę.
Kariera reprezentacyjna
edytujRozegrał dwa spotkania w młodzieżowej reprezentacji Polski, zadebiutował 20 czerwca 1996 w przegranym 2:0 towarzyskim meczu przeciwko reprezentacji Argentyny[2].
W czerwcu 1996, będąc zawodnikiem Sokoła Tychy, otrzymał pierwsze powołanie do seniorskiej reprezentacji Polski od selekcjonera Antoniego Piechniczka w 1996 na mecz towarzyski przeciwko reprezentacji Rosji, który obejrzał z ławki rezerwowych[2]. Debiut zaliczył za kadencji selekcjonera Janusza Wójcika 25 lutego 1998 w Ramat Ganie w przegranym 0:2 meczu towarzyskim przeciwko reprezentacji Izraela, zmieniając w 46. minucie Adama Matyska[5]. Za kadencji selekcjonera Janusza Wójcika rozegrał jeszcze jeden mecz – 18 sierpnia 1999 w Warszawie mecz towarzyski przeciwko reprezentacji Hiszpanii, gdzie w 53. minucie ponownie zastąpił Adama Matyska; mecz zakończył się porażką Polski 1:2.
Po przejęciu w 1999 przez Jerzego Engela stanowiska selekcjonera reprezentacji Polski został podstawowym bramkarzem drużyny. Zagrał we wszystkich 10 meczach eliminacyjnych mistrzostw świata 2002[16], z czego dziewięć meczów rozegrał w pełnym wymiarze czasowym (wyjazdowy mecz z Norwegią zaczynał z ławki rezerwowych, w 66. minucie meczu zastąpił Adama Matyska). reprezentacji Polski wygrała swoją grupę eliminacyjną i pierwszy raz od 1986 awansowała na mistrzostwa świata 2002 w Korei Południowej i Japonii, podczas którego Biało-Czerwoni po dwóch porażkach z reprezentacją Korei Południowej (0:2) i reprezentacją Portugalii i zwycięstwie z reprezentacją Stanów Zjednoczonych (3:1) zajęli ostatnie czwarte miejsce w Grupie D i zakończyli swój udział w turnieju po fazie grupowej, a Dudek wystąpił w dwóch pierwszych meczach, w których puścił sześć bramek, a podczas meczu z reprezentacją Stanów Zjednoczonych w bramce Biało-Czerwonych stanął Radosław Majdan.
Wystąpił w siedmiu meczach eliminacyjnych mistrzostw świata 2006[16], jednak pod koniec eliminacji z powodu kontuzji w ostatnich meczach bronił już Artur Boruc. Z powodu niestabilnej sytuacji w klubie Liverpool selekcjoner Paweł Janas nie powołał Dudka na turniej[17], co wywołało niezadowolenie wśród kibiców, które okazali podczas 30 maja 2006 podczas przegranego 1:2 meczu towarzyskiego z reprezentacją Kolumbii na Stadionie Śląskim w Chorzowie – po puszczonej bramce przez Tomasza Kuszczaka kibice skandowali nazwisko Dudka.
16 listopada 2005 podczas wygranego 3:1 meczu towarzyskiego z reprezentacją Estonii w Ostrowcu Świętokrzyskim po raz pierwszy został kapitanem Biało-Czerwonych. Po mistrzostwach świata 2006 wystąpił w dwóch spotkaniach reprezentacji Polski prowadzonej przez selekcjonera Leo Beenhakkera: 16 sierpnia 2006 w przegranym 0:2 meczu towarzyskim z reprezentacją Danii w Odense i 2 września w pierwszym przegranym 1:3 meczu eliminacyjnym mistrzostw Europy 2008 z reprezentacją Finlandii w Bydgoszczy[18]. Następny mecz w reprezentacji Polski rozegrał 14 października 2009 na Stadionie Śląskim w Chorzowie za kadencji tymczasowego selekcjonera Stefana Majewskiego, kiedy to Biało-Czerwoni przegrali 0:1 w meczu eliminacyjnym mistrzostw świata 2010 z reprezentacją Słowacji[19].
20 lutego 2013 prezes PZPN Zbigniew Boniek i selekcjoner Waldemar Fornalik podjęli decyzję o zorganizowaniu dla Dudka pożegnalnego meczu w reprezentacji Polski. 4 czerwca 2013 na stadionie MKS Cracovii w Krakowie reprezentacja Polski rozegrała mecz towarzyski z reprezentacją Liechtensteinu, który zakończył się zwycięstwem Biało-Czerwonych 2:0[7]. Dudek wystąpił podczas spotkania z numerem „60” na koszulce i był kapitanem drużyny, grał do 34. minuty i został zmieniony przez Artura Boruca[20], dzięki czemu rozegrał swój 60. mecz w reprezentacji Polski, dołączając tym samym do Klubu Wybitnego Reprezentanta[21]. Wówczas stał się najstarszym reprezentantem Polski w historii (w dniu meczu miał 40 lat i 73 dni), bijąc rekord Władysława Szczepaniaka, który swój ostatni mecz w reprezentacji Polski rozegrał w 1947, mając 37 lat i 118 dni.
Kariera medialna
edytujWspólnie z Dariuszem Kurowskim wydał dwie książki biograficzne: Uwierzyć w siebie. Do przerwy 0:3 w 2005 i NieREALna kariera w 2015. Ponadto w 2012 we współpracy z psychologiem sportowym Pawłem Habratem wydał książkę Pod presją. Jak wytrzymałość psychiczna pomaga zwyciężać[7]. Był także bohaterem książki Piotra Skorupy Jerzy Dudek. Wybitny z Knurowa, wydanej w 2013[7].
W sierpniu 2005 zadebiutował w roli telewizyjnego komentatora piłki nożnej, relacjonując widzom TVP mecz Liverpool – CSKA Moskwa[5]. Po zakończeniu kariery sportowej został ekspertem i komentatorem telewizyjnym piłki nożnej. Jest ekspertem, głównie TVP Sport. Występował też w kanałach sportowych Polsatu oraz komentował kilka meczów w Eurosporcie.
W 2011 został ambasadorem kampanii reklamowej „Teraz golf”, organizowanego przez Polski Związek Golfa programu promującego tę dyscyplinę[7]. W 2011 nawiązał współpracę z firmą Castrol jako ambasador projektów promujących piłkę nożną[22], promował medialnie m.in. Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012, których firma była oficjalnym sponsorem[23].
Był oficjalnym „przyjacielem Euro 2012”[24] oraz ambasadorem finału Ligi Europy UEFA (sezon 2014/2015), który odbył się w Warszawie[25].
Dwukrotnie (w 2012 i 2014) odrzucił propozycję udziału w programie Dancing with the Stars. Taniec z gwiazdami[26].
Od 2014 w poniedziałki w „Przeglądzie Sportowym” pojawiają się felietony Dudka[27].
Filmografia
edytuj- 2013: Piąty Stadion – on sam (odc. 77)
- 2017: Porady na zdrady – mężczyzna grający w golfa z Rafałem
- 2017: Barwy szczęścia – on sam (odc. 1616, 1634-1635 i 1645)[28].
- 2017: Szkoła – on sam (odc. 500)[29]
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujW 2000 wygrał Plebiscyt „Piłki Nożnej” na najlepszego piłkarza. Rok później otrzymał Piłkarskiego Oskara, przyznawanego przez PZPN i Canal Plus. Dwukrotnie z rzędu był wybierany najlepszym polskim zawodnikiem w plebiscycie redakcji „Sportu”: w 2000 i 2001. W 2006 zajął 8. miejsce w Plebiscycie Przeglądu Sportowego na 10. Najlepszych Sportowców Polski. W marcu 2012 wyróżniono go nagrodą Solidarni w sporcie.
Uchwałą Rady Miasta Knurowa z dnia 6 czerwca 2005 jako pierwszy został wyróżniony tytułem Honorowego Obywatelstwa Miasta Knurowa[30][31].
1 czerwca 2013 został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi za osiągnięcia sportowe i działalność na rzecz rozwoju i upowszechniania sportu[32].
W 2022 r. otrzymał Medal Świętego Brata Alberta za wspieranie osób niepełnosprawnych[33].
Życie prywatne
edytujUrodził się w Rybniku, jest synem Renaty i Andrzeja Dudków[2]. Dzieciństwo i młodość spędził w Szczygłowicach[34], jednej z dzielnic Knurowa[35]. Ma dwóch młodszych braci, Dariusza (ur. 1975) i Piotra (ur. 1984). Wychowywał się w rodzinie górniczej, uczył się w Technikum Górniczym.
15 czerwca 1996 ożenił się z Mirellą Litwin[2], z którą ma syna Aleksandra (ur. 1996) oraz córki: Wiktorię (ur. 2006) i Natalię (ur. 2006)[36]. Mieszka w Krakowie[37].
Amatorsko gra w golfa[38]. Startował w kilku wyścigach samochodowych jako licencjonowany kierowca wyścigowy[39].
W 2005 założył Fundację „Dobry Start – sport przyszłością”, zajmującą się budową boisk piłkarskich dla dzieci mieszkających na wsiach i małych miastach[5]. W styczniu 2013 otworzył Akademię Sportu Progres Jerzego Dudka, działającą przy Centrum Rozwoju Com-Com Zone Nowa Huta w Krakowie[22].
Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[40] oraz przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015[41].
Został ambasadorem zorganizowanych w Krakowie Światowych Dni Młodzieży 2016[42].
Statystyki
edytujKlubowe
edytujKlub | Sezon | Liga | Liga[43] | Puchar[44] | Europa[45] | Łącznie | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Występy | Bramki | Występy | Bramki | Występy | Bramki | Występy | Bramki | |||
Concordia Knurów | 1991/1992 | IV liga | 3 | 0 | – | – | 3 | 0 | ||
1992/1993 | 28 | 28 | ||||||||
1993/1994 | 34 | 34 | ||||||||
1994/1995 | 33 | 33 | ||||||||
1995/1996 | 17 | 17 | ||||||||
Łącznie | 115 | 0 | – | – | 115 | 0 | ||||
Sokół Tychy | 1995/1996 | I liga | 15 | 0 | – | – | 15 | 0 | ||
Łącznie | 15 | 0 | – | – | 15 | 0 | ||||
Feyenoord | 1996/1997 | Eredivisie | 0 | 0 | – | 0 | 0 | 0 | 0 | |
1997/1998 | 34 | 8 | 42 | |||||||
1998/1999 | 34 | 2 | 36 | |||||||
1999/2000 | 34 | 12 | 46 | |||||||
2000/2001 | 34 | 8 | 42 | |||||||
2001/2002 | 3 | 0 | 3 | |||||||
Łącznie | 139 | 0 | – | 30 | 0 | 169 | 0 | |||
Liverpool | 2001/2002 | Premier League | 35 | 0 | 2 | 0 | 12 | 0 | 49 | 0 |
2002/2003 | 30 | 4 | 11 | 45 | ||||||
2003/2004 | 30 | 4 | 4 | 38 | ||||||
2004/2005 | 24 | 7 | 10 | 41 | ||||||
2005/2006 | 6 | 0 | 0 | 6 | ||||||
2006/2007 | 2 | 3 | 1 | 6 | ||||||
Łącznie | 127 | 0 | 20 | 0 | 38 | 0 | 185 | 0 | ||
Real Madryt | 2007/2008 | Primera División | 1 | 0 | 4 | 0 | 0 | 0 | 5 | 0 |
2008/2009 | 0 | 2 | 1 | 3 | ||||||
2009/2010 | 0 | 2 | 0 | 2 | ||||||
2010/2011 | 1 | 0 | 1 | 2 | ||||||
Łącznie | 2 | 0 | 8 | 0 | 2 | 0 | 12 | 0 | ||
Łącznie w karierze | 283 | 0 | 28 | 0 | 70 | 0 | 381 | 0 |
Reprezentacyjne
edytujReprezentacja | Rok | Mecze | Bramki |
---|---|---|---|
Polska U-21 | |||
1996 | 2 | 0 | |
Ogólnie | 2 | 0 | |
Polska | |||
1998 | 1 | 0 | |
1999 | 1 | ||
2000 | 7 | ||
2001 | 10 | ||
2002 | 6 | ||
2003 | 11 | ||
2004 | 11 | ||
2005 | 6 | ||
2006 | 5 | ||
2007 | 0 | ||
2008 | |||
2009 | 1 | ||
2010 | 0 | ||
2011 | |||
2012 | |||
2013 | 1 | ||
Ogólnie | 60 | 0 |
Sukcesy
edytujFeyenoord Rotterdam
edytujLiverpool
edytuj- Puchar Anglii: 2005/2006
- Puchar Ligi Angielskiej: 2002/2003
- Tarcza Wspólnoty: 2006
- Liga Mistrzów UEFA: 2004/2005
- Superpuchar Europy UEFA: 2005
Real Madryt
edytujIndywidualne
edytuj- Najlepszy bramkarz Eredivisie: 1998/1999, 1999/2000
- Najlepszy zawodnik Eredivisie: 1999/2000
- Piłkarz Roku („Piłka Nożna”): 2000
- Piłkarz Roku („Sport”): 2000, 2001
- Trofeum Alana Hardakera: 2003
Przypisy
edytuj- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 13.
- ↑ a b c d e f g h i j Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 297.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 14.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 16.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 298–299.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 18.
- ↑ a b c d e Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 302.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 36, 40, 54.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 90–91.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 105.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 112–117.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 157–161.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 167–168.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 148.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 166.
- ↑ a b Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 69.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 65.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 74.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 77–79.
- ↑ Polska – Liechtenstein.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 218–219.
- ↑ a b Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 249.
- ↑ Jerzy Dudek i Castrol rozdają bilety na Euro 2012 (wideo) [online], wirtualnemedia.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 201.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 295.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 278.
- ↑ Jerzy Dudek – Sport serwis Przeglądu Sportowego – Przegladsportowy.pl [online], Przegląd Sportowy [dostęp 2019-07-29] (pol.).
- ↑ Jerzy Dudek w Barwach szczęścia. superseriale.se.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-13)]. [data dostępu: 2020-05-16].
- ↑ Szkoła, odcinek 500 – serial online, Oglądaj na Player.pl [online], Player.pl [dostęp 2020-11-24] (pol.).
- ↑ Honorowy Obywatel Miasta Knurowa [data dostępu: 2017-06-23].
- ↑ Jerzy Dudek. knurow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-11)]. [data dostępu: 2017-06-23].
- ↑ M.P. z 2013 r. poz. 836.
- ↑ Telewizja Polska S.A , Wręczono medale Świętego Brata Alberta za działanie na rzecz potrzebujących [online], krakow.tvp.pl [dostęp 2022-09-27] (pol.).
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 285.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 11.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 289.
- ↑ Jerzy Dudek zaczął mówić po krakowsku [data dostępu: 2012-01-02 09].
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 252–257.
- ↑ Dudek i Kurowski 2015 ↓, s. 258.
- ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego [online], onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-08-01] .
- ↑ Barbara Sowa , Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista [online], Dziennik.pl, 16 marca 2015 [dostęp 2015-03-21] .
- ↑ Ambasadorzy [data dostępu: 2017-06-23].
- ↑ Uwzględniono: IV liga, I liga, Eredivisie, Premier League, Primera División.
- ↑ Uwzględniono: Puchar Polski, Puchar Holandii, Puchar Anglii, Puchar Ligi Angielskiej, Puchar Króla.
- ↑ Uwzględniono: Kwalifikacje Ligi Mistrzów – 6 (0), Liga Mistrzów – 47 (0), Puchar UEFA – 17 (0).
Bibliografia
edytuj- Jerzy Dudek , Dariusz Kurowski , NieREALna kariera, Arskom Group, 2015, ISBN 978-83-942382-0-9 .
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona Jerzego Dudka
- Jerzy Dudek w bazie 90minut.pl
- Jerzy Dudek, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy) [dostęp 2020-11-18] .
- Jerzy Dudek w bazie Weltfussball.de (niem.)
- Jerzy Dudek w bazie FootballDatabase.eu (ang.)
- Jerzy Dudek
- Jerzy Dudek w bazie National Football Teams (ang.)