Eparchia tobolska i tiumeńska

Eparchia tobolska i tiumeńska – jedna z eparchii Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, z siedzibą w Tobolsku. Jej obecnym (2022) ordynariuszem jest metropolita tobolski i tiumeński Dymitr (Kapalin)[1], zaś funkcje katedry pełni sobór Mądrości Bożej i Zaśnięcia Matki Bożej w Tobolsku[2].

Eparchia tobolska i tiumeńska
Тобольская и Тюменская епархия
Ilustracja
Sobór Mądrości Bożej i Zaśnięcia Matki Bożej w Tobolsku
Państwo

 Rosja

Siedziba

Tobolsk
Kreml tobolski, Plac Czerwony w Tobolsku

Data powołania

1620

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Metropolia

tobolska

Sobór

Mądrości Bożej i Zaśnięcia Matki Bożej w Tobolsku

Biskup diecezjalny

metropolita tobolski i tiumeński Dymitr (Kapalin)

Dane statystyczne (2014)
Liczba osób zakonnych

55

Liczba dekanatów

3

Liczba parafii

114

Liczba klasztorów

4

Położenie na mapie obwodu tiumeńskiego
Mapa konturowa obwodu tiumeńskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Sobór katedralny”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sobór katedralny”
Ziemia58°11′58,1″N 68°15′05,7″E/58,199472 68,251583
Strona internetowa

Historia

edytuj

Eparchia powstała w 1620 w celu prowadzenia działalności misyjnej wśród rdzennych ludów Syberii z inicjatywy współrządzących cara Michała I Romanowa oraz patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Filareta. W 1667 na wielkim soborze moskiewskim ustanowiono w Tobolsku metropolię, jako że eparchia ciągle rosła stając się najrozleglejszą w ówczesnej Cerkwi rosyjskiej. Do połowy XVIII w. terytorium eparchii pokrywało się z terytorium guberni syberyjskiej i obejmowało cały Ural, Syberię i Daleki Wschód Rosji[3]. W latach 80. XVII w. powstał sobór katedralny w Tobolsku – pierwszy obok miejscowego Kremla obiekt murowany za Uralem. Od XVIII w. eparchia prowadziła szeroko zakrojoną działalność misyjną i oświatową, którą zarzuciła dopiero po 1917[3]. W latach 20. XX wieku większość cerkwi eparchii i wszystkie podległe jej monastery zostały zdewastowane i zamknięte. Realną działalność administratura wznowiła dopiero po zmianie stosunku władz komunistycznych do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w okresie II wojny światowej; następnie została zlikwidowana i włączona do eparchii omskiej i tiumeńskiej. Do końca lat 80. w całym obwodzie tiumeńskim funkcjonowało osiem czynnych świątyń[3].

Eparchia została reaktywowana w 1990[3]. W 2011 z jej terytorium wydzielone zostały eparchie chanty-mansyjska i salechardzka[4], a w 2013 – eparchia iszymska[4].

W styczniu 2014 w eparchia liczyła 114 parafii, zgrupowanych w trzech dekanatach: jałutorowskim, tiumeńskim i tobolskim[4]. W tym czasie w administraturze działało 120 osób duchownych, w tym 55 zakonnych[4].

Zmiany nazwy

edytuj
  • syberyjska i tobolska (1620 – 5 października 1768)
  • tobolska i syberyjska (5 października 1768 – 1937)
  • tobolska i tiumeńska (od 1990)[5]

Biskupi tobolscy

edytuj

Monastery

edytuj

W 2014 w eparchii działały 4 monastery:[4]

Przypisy

edytuj