Elia Galla Placydia

Elia Galla Placydia, łac. Aelia Galla Placidia (ur. ok. 390 w Konstantynopolu, zm. 27 listopada 450 w Rzymie) – królowa Wizygotów i cesarzowa rzymska.

Elia Galla Placydia

królowa Wizygotów
Okres	od 414 do 415
Jako żona	Ataulfa
cesarzowa zachodniorzymska
Okres	421
Jako żona	Konstancjusza III
Poprzedniczka	Thermantia
Następczyni	Licynia Eudoksja
Dane biograficzne
Data urodzenia	ok. 390
Data śmierci	27 listopada 450
Miejsce spoczynku	mauzoleum Galli Placydii
Ojciec	Teodozjusz I Wielki
Matka	Galla
Mąż	Ataulf
Mąż	Konstancjusz III
Dzieci	Teodozjusz, Honoria, Walentynian III

Galla Placidia i jej dzieci

Była córką cesarza rzymskiego Teodozjusza I i jego drugiej żony, Galli, siostry Walentyniana II. Urodziła się w Konstantynopolu między 388 a 392 rokiem. Jej starszy rodzony brat Gracjan zmarł w dzieciństwie, a ich matka zmarła w 394 roku w połogu razem z młodszym bratem Janem. Jej starszymi przyrodnimi braćmi byli Honoriusz, cesarz rzymski, i Arkadiusz, cesarz bizantyjski, a siostrą Pulcheria.

Dzieciństwo i pierwsze małżeństwo

Mała Galla Placydia była obecna przy łożu śmierci swojego ojca w Mediolanie 17 stycznia 395 roku. Nosiła tytuł nobilissima puella (Najszlachetniejsza Panna). Większość dzieciństwa spędziła w domu możnego Stylichona i jego żony Sereny, z którą była spokrewniona. Została nawet zaręczona z jedynym znanym synem Stylichona, Euchariuszem (Eucherius). Uczyła się tkactwa i haftu, a także uzyskała klasyczne wykształcenie. Stylichon, z pochodzenia Wandal, był najwyższym dowódcą wojsk cesarstwa zachodniorzymskiego noszącym tytuł magister militum. Jest jedyną znaną osobą noszącą tytuł magister militum in praesenti w latach 394–408 w obu częściach cesarstwa (cesarstwo zachodniorzymskie i Cesarstwo Bizantyńskie). Jako dowódca wojsk konnych i pieszych nosił również wodzowski tytuł magister equitum et peditum. Po straceniu Stylichona 22 sierpnia 408 Galla Placydia znalazła się w oblężonym przez barbarzyńców Rzymie. Po upadku Rzymu (24 sierpnia 410) trafiła w ręce Alaryka i towarzyszyła mu w drodze powrotnej do Galii (412). Następca Alaryka, Ataulf, sprzymierzył się z jej bratem Honoriuszem przeciwko dwóm rzymskim uzurpatorom. Jowin i Sebastianus zostali pokonani i straceni przez Wizygotów, a Honoriusz oddał Ataulfowi rękę swojej siostry. Ślub Galli Placydii i Ataulfa odbył się 1 stycznia 414 roku w Narbonne, ceremonia zawierała zarówno elementy rzymskie, jak i gockie.

Para miała jednego syna:

• Teodozjusza (urodzonego pod koniec 414 roku w Barcelonie i zmarłego w 415 roku). Wiele lat później jego ciało zostało przeniesione do Rzymu i powtórnie pochowane w bazylice św. Piotra.

Ataulf został zamordowany podczas kąpieli w swym pałacu w Barcelonie, w sierpniu lub wrześniu 415 roku.

Drugie małżeństwo

Owdowiała Galla Placydia została przez Wizygotów odesłana do Honoriusza, co było jednym z warunków pokoju z cesarzem. Brat zmusił ją do poślubienia Konstancjusza III, ówczesnego magistra militum. Ich ślub odbył się 1 stycznia 417 roku. Para doczekała się dwójki dzieci:

• Justy Graty Honorii (ur. 417/418),
• Walentyniana III (ur. 2 lipca 419).

Po śmierci papieża Zozyma (późniejszego świętego) w Rzymie wybrano równocześnie dwóch jego następców – Eulaliusza (od 27 grudnia 418 do 3 kwietnia 419) oraz Bonifacego (od 28 grudnia 418 do 4 września 422). Po zamieszkach w mieście obie strony oraz Galla Placydia zwróciły się do cesarza Honoriusza o rozstrzygnięcie sporu. Po kilkumiesięcznych sporach cesarz nie tylko zatwierdził wybór Bonifacego, ale także skazał antypapieża na wypędzenie z Rzymu. Był to pierwszy znany przypadek ingerencji władzy świeckiej w wybór papieża.

8 lutego 421 Konstancjusz został mianowany Augustem, współwładcą cesarstwa razem z bezdzietnym Honoriuszem. Galla Placydia zyskała tytuł Augusty, a od rozwodu Honoriusza z Termantią (408) była nominalną cesarzową. Konstancjusz zmarł 2 września 421 roku, a Honoriusz 15 sierpnia 423. Po śmierci Honoriusza tron przez dwa lata przechodził z rąk do rąk, aż w 425 cesarzem został syn Galli Placydii, Walentynian, a Galla rządziła Rzymem w imieniu małoletniego syna.

Zmarła w Rzymie 27 listopada 450. W Rawennie znajduje się jej domniemane mauzoleum.

Wnętrze Mauzoleum Galli Placydii w Rawennie