Bizmutynit

minerał

Bizmutynitminerał z gromady siarczków. Jest minerałem średniotemperaturowych hydrotermalnych żył kruszcowych. Nazwa pochodzi od składu chemicznego minerału.

Bizmutynit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

bizmutyn, błyszcz bizmutu

Skład chemiczny

Bi2S3siarczek bizmutu

Twardość w skali Mohsa

2

Przełam

nierówny

Łupliwość

trójkierunkowa, w jednym kierunku doskonała

Układ krystalograficzny

rombowy

Gęstość minerału

6,78–7,2 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

stalowoszara lub jasnoszara z delikatnym żółtawym lub niebieskawym odcieniem

Rysa

szara

Charakterystyka

edytuj

Właściwości

edytuj

Tworzy kryształy o pokroju słupkowym lub igiełkowym wykazujące delikatne, podłużne zbrużdżenia. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, łuskowych. Jest miękki, krajalny, strugalny, nieco giętki, ale nie sprężystym. Często zawiera domieszki: selenu, antymonu, złota, ołowiu, żelaza, miedzi.

Występowanie

edytuj

Występuje w średniotemperaturowych, hydrotermalnych żyłach kruszcowych,. Niekiedy w pegmatytach i utworach kontaktowo – metasomatycznych. Zazwyczaj jest znajdowany w towarzystwie chalkopirytu, pirotynu, markasytu, arsenopirytu, wolframitu, kwarcu, kasyterytu, bizmutu rodzimego, galeny, syderytu, berylu, topazu.

Miejsca występowania:

  • W Polsce: stwierdzony został tylko na Dolnym Śląsku.

Zastosowanie

edytuj

Zawiera 81,3% Bi – najlepsze źródło otrzymywania bizmutu. Jest interesujący dla kolekcjonerów. Piękne kryształy pochodzą z USA i Meksyku.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, „Świat Książki” – 1996
  • W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski, Wyd. „Antykwa” – 1998
  • J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II Sp. z o. o – 2003
  • W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma-Press” 2003
  • J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały, Wyd. Multico 1997