Wincenty Bryja ps. Górski, Halski (ur. 16 czerwca 1897 w Morawczynie k. Nowego Targu, zm. 27 stycznia 1973 tamże) – prawnik, działacz ruchu ludowego, poseł do Krajowej Rady Narodowej i na Sejm Ustawodawczy, kierownik Sekcji Finansowo-Budżetowej Biura Delegata Rządu na Kraj w latach 19431945[1].

Wincenty Bryja
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 czerwca 1897
Morawczyna, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

27 stycznia 1973
Morawczyna, Polska

Poseł do Krajowej Rady Narodowej
Okres

od 29 grudnia 1945
do 19 stycznia 1947

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Poseł na Sejm Ustawodawczy 1947-52
Okres

od 4 lutego 1947
do 15 listopada 1947

Przynależność polityczna

Polskie Stronnictwo Ludowe

Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1923) i Akademię Handlową w Krakowie. W czasie studiów sekretarz Młodzieży Ludowej (1922–1924), zorganizowanej w Czytelni Akademickiej. W latach 1924–1931 członek PSL „Piast”, później w SL. Po ukończeniu studiów rozpoczął pracę w Banku Polskim w Łodzi, a od 1934 w Warszawie, gdzie był zatrudniony do wybuchu II wojny światowej. Współorganizator Zrzeszenia Inteligencji Ludowej i Przyjaciół Wsi (w latach 1938–39 wiceprzewodniczący).

Podczas okupacji niemieckiej od 1941 kierował Związkiem Pracy Ludowej „Orka”, współpracował z Centralnym Kierownictwem Ruchu Ludowego (CKRL).

W latach 1945–1947 skarbnik Prezydium Naczelnego Komitetu Wykonawczego PSL. W latach 1945–1947 poseł do KRN, następnie od 5 lutego 1947 na Sejm Ustawodawczy.

W październiku 1947 zagrożony aresztowaniem przez UB (otrzymał informację o przygotowanym pozbawieniu immunitetu razem ze Stanisławem Mikołajczykiem i Stefanem Korbońskim) przeszedł wraz z Marią Hulewiczową i Mieczysławem Dąbrowskim granicę polsko-czechosłowacką w Tatrach. Został schwytany przez podporządkowaną komunistycznemu ministrowi Vaclavowi Noskowi czechosłowacką służbę bezpieczeństwa i wydany MBP. 15 listopada 1947 Sejm wyraził zgodę na wydanie go władzom sądowym[2]. Więziony bez procesu do 1951, w 1951 skazany na 10 lat więzienia, zwolniony w 1954 na przerwę w wykonywaniu kary z powodu złego stanu zdrowia, amnestionowany w 1957.

Przypisy

edytuj
  1. Waldemar Grabowski, Polska Tajna Administracja Cywilna 1940–1945, Warszawa 2003, s. 171.
  2. Marek Łatyński, Nie paść na kolana. Szkice o opozycji lat czterdziestych wyd. II rozszerzone, Wrocław 2002, Wyd. Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum, s.827-829.

Bibliografia, linki

edytuj