Subotica
Subotica (serb. Суботица, węg. Szabadka, hist. 1740–1918 niem. Maria-Theresiopel, hist. łac. Maria-Theresiopolis) – miasto w północnej Serbii, w Wojwodinie, stolica okręgu północnobackiego, siedziba miasta Subotica. Leży na Wielkiej Nizinie Węgierskiej, ok. 15 km od granicy z Węgrami (ale granicami administracyjnymi w północnej części styka się z Węgrami[2]). Jest drugim co do wielkości (po Nowym Sadzie) miastem Wojwodiny i piątym całej Serbii.
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Prowincja autonomiczna | |||||
Okręg | |||||
Gmina | |||||
Burmistrz |
Stevan Bakić | ||||
Powierzchnia |
290 km² | ||||
Wysokość |
109 m n.p.m. | ||||
Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
24 | ||||
Kod pocztowy |
24000 | ||||
Tablice rejestracyjne |
SU | ||||
Położenie na mapie Wojwodiny | |||||
Położenie na mapie Serbii | |||||
46°06′01″N 19°39′56″E/46,100278 19,665556 | |||||
Strona internetowa |
Historia
edytujPierwsza wzmianka o miejscowości została odnotowana w 1391 roku i wchodziła w tym czasie w skład Królestwa Węgierskiego. W XV wieku zbudowano w Suboticy zamek. W latach 1542–1686 znajdowało się w granicach Imperium Osmańskiego, a od 1686 roku Austrii, a od 1867 roku Austro-Węgier. Po 1918 r. cały region Wojwodiny, wraz z Suboticą, został przyłączony do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców (od 1929 roku Jugosławii).
Ludność
edytujMiasto stanowi mozaikę narodowościową. Według spisu powszechnego z 2011 roku na 141 554 mieszkańców[1]
- 34,98% mieszkańców zadeklarowało narodowość węgierską,
- 26,24% serbską,
- 10,87% buniewską,
- 10,42% chorwacką,
- 6,78% jugosłowiańską,
- 1,59% czarnogórską
- 1,17% romską.
Pod względem językowym dominującą grupą są użytkownicy diasystemu serbsko-chorwackiego, na drugim miejscu jest język węgierski. Język serbski jest najczęściej używanym językiem w życiu codziennym, ale węgierski jest także używany przez prawie jedną trzecią populacji w codziennych rozmowach. Oba języki są również powszechnie stosowane w komercyjnych i oficjalnych oznakowaniach[3]
Według tego samego spisu 63,02% ludności jest wyznania rzymskokatolickiego, 25,96% prawosławnego, a 1,88% protestanckiego: luterańskiego lub kalwińskiego.
Zabytki
edytujKościoły:
- Katedra św. Teresy z 1779 roku, w 1974 roku uzyskała honorowy tytuł Bazyliki mniejszej
- Kościół Franciszkański – w 1736 roku zbudowany pod wezwaniem Michała Archanioła
- Cerkiew Wniebowstąpienia Chrystusa – zbudowana w 1726 roku, w 1910 roku dobudowano nową dzwonnicę i ikonostas
Budynki w stylu secesyjnym:
- Ratusz miejski – wybudowany w 1912 roku. Przed budynkiem ratusza znajdują się wybudowane z ceramicznych płytek Zsolnaya fontanny: Zielona Fontanna z 1985 roku i Niebieska Fontanna z 2001 roku.
- Synagoga z 1902 roku projektu Marcella Komora i Dezső Jakaba
- Pałac Rajhla z 1904 roku – znajduje się w nim Galeria Sztuki Współczesnej
Instytucje kulturalne:
- Muzeum miejskie
- Teatr narodowy – dawny budynek teatru (mający ponad 150 lat) został zburzony w 2007 roku, obecnie planowana jest jego częściowa rekonstrukcja
- Biblioteka publiczna z 1890 roku
Place:
- Plac Wolności – największy, centralny plac miejski. Znajduje się przy nim Ratusz i Biblioteka miejska.
- Plac Poetów
- Plac Ofiar Faszyzmu – znajduje się na nim pomnik ku czci ofiar faszyzmu, mający 8 metrów wysokości i 18 metrów szerokości.
Pomniki:
- Pomnik Kanalarza – rzeźba wzorowana na znanym pomniku Čumila z bratysławskiego Starego Miasta.
Współpraca
edytujMiasta siostrzane:
- Segedyn, Węgry
- Dunajská Streda, Słowacja
- Ołomuniec, Czechy
- Osijek, Chorwacja
- Odorheiu Secuiesc, Rumunia
Miasta partnerskie:
- Baja, Węgry
- Budapeszt, Węgry
- Izola, Słowenia
- Kecskemét, Węgry
- Kiskunhalas, Węgry
- Monachium, Niemcy
- Namur, Belgia
- Tilburg, Holandia
- Turku, Finlandia
- Ulm, Niemcy
- Wolverhampton, Wielka Brytania
- Zagrzeb, Chorwacja
- Zirc, Węgry
Przypisy
edytuj- ↑ a b Comparative overview of the number of population in 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002 and 2011. stat.gov.rs. [dostęp 2015-08-26]. (serb. • ang.).
- ↑ Google Maps [online], www.google.pl [dostęp 2017-11-26] .
- ↑ The Use of Hungarian and Serbian in the City of Szabadka/Subotica: An Empirical Study [online] [dostęp 2017-09-18] (ang.).