Medal

okrągły metalowy przedmiot, często używany jako nagroda

Medal – niewielki, najczęściej okrągły lub owalny, płaski wyrób metalowy (odmiana wieloboczna jest zwana plakietką), wykonany zazwyczaj techniką odlewu lub bicia. Często jest zawieszony na wstążce.

Medale polskojęzycznej Wikipedii
Wojskowy Medal Waleczności (odznaczenie)

Pierwsze medale epoki nowożytnej pochodzą z XIV-wiecznych Włoch, a rozkwit medalierstwa przypada na wieki XV i XVI. Pierwszy medal w Polsce został wybity dla Jana Turzo, w 1508[1].

Medale wykonuje się dla upamiętnienia ważnych wydarzeń albo jako odznaczenia lub nagrody za wybitne osiągnięcia sportowe (na przykład medal olimpijski), wojskowe i inne. Medal sportowy jest okrągłym lub owalnym krążkiem (zwykle złotym, srebrnym lub brązowym) zdobionym po jednej lub obu stronach reliefem. Medale wojskowe mają dużo bardziej różnorodną formę. Ich kształt, kolor i wielkość zależą od pomysłowości twórcy i oficjalnych wymogów.

Etymologia

edytuj

Po raz pierwszy poświadczone w języku angielskim w 1578 roku, słowo medal wywodzi się ze średnio-francuskiego médaille, z kolei z włoskiego medaglia, a ostatecznie z postklasycznej łaciny medalia, oznaczającej monetęwartą pół denara. Natomiast słowo medalion (po raz pierwszy poświadczone w języku angielskim w 1658 r.) ma to samo ostateczne pochodzenie, ale tym razem od włoskiego medaglione, oznaczającego „duży medal”. Są dwie teorie dotyczące etymologii słowa medalia: pierwsza mówi, że samo łacińskie medalia pochodzi od przymiotnika medialis oznaczającego „środkowy” lub „środkowy”; druga mówi, że medaglia pochodzi od wulgarnej łaciny metallea (moneta), co oznacza „metal (moneta)”, a ta od łacińskiego metallum, które jest latynizacją języka greckiego μέταλλον (metallon), „kopalnia”.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Adam Więcek: Dzieje sztuki medalierskiej w Polsce. Kraków: 1989.