Królewsko-węgierska Obrona Krajowa

Królewsko-węgierska Obrona Krajowa (węg. A Magyar királyi honvédség, niem. königlich ungarische Landwehr, potocznie honwedzi) – formacja wojskowa Krajów Korony Świętego Stefana, utworzona w 1867 roku[1]. Honvéd był jednym z czterech rodzajów sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, obok wspólnych wojsk lądowych (cesarska i królewska Armia), wspólnej cesarskiej i królewskiej Marynarki Wojennej oraz cesarskiej i królewskiej Obrony Krajowej.

Piechur Honwedu w stroju paradnym

Kraje Korony Świętego Stefana zostały podzielone na siedem dystryktów Honwedu (węg. honvéd kerületi parancsnokság, niem. Landwehrdistrikt):

Ostatni z wymienionych dystryktów obejmował autonomiczne Królestwa Chorwacji i Slawonii. Obrona krajowa w tym okręgu nazywała się Kraljevsko hrvatsko domobranstvo (niem. Kroatisch-slawonische Landwehr, węg. Horvát-szlavon Honvédség)[2].

W 1914 roku królewsko-węgierska Obrona Krajowa składała się z 32 pułków piechoty zorganizowanych w dwie dywizje piechoty (20 i 41) oraz dwanaście samodzielnych brygad piechoty[3]}. W czasie mobilizacji zostało utworzonych kolejnych sześć dywizji piechoty, dla których numery były zastrzeżone już w czasie pokoju (23, 37-40 i 42)[4]. W skład tych dywizji weszły wszystkie samodzielne brygady.

Organizacja formacji pieszych Honwedu w sierpniu 1914 roku
Dywizja piechoty Brygada piechoty Pułki piechoty
20 Dywizja Piechoty Honwedu w Oradei (węg. Nagyvárad)

(węg. 20. honvéd gyaloghadosztály parancsnokság)

39 Brygada Piechoty Honwedu w Oradei (węg. Nagyvárad)

(węg. 39. honvéd gyalogdandár)

3 Pułk Piechoty Honwedu 4 Pułk Piechoty Honwedu
40 Brygada Piechoty Honwedu w Satu Mare (węg. Szatmár-Németi)

(węg. 40. honvéd gyalogdandár)

12 Pułk Piechoty Honwedu 32 Pułk Piechoty Honwedu
23 Dywizja Piechoty Honwedu

(węg. 23. honvéd gyaloghadosztály parancsnokság)

45 Brygada Piechoty Honwedu 2 Pułk Piechoty Honwedu 5 Pułk Piechoty Honwedu
46 Brygada Piechoty Honwedu 7 Pułk Piechoty Honwedu 8 Pułk Piechoty Honwedu
37 Dywizja Piechoty Honwedu

(węg. 37. honvéd gyaloghadosztály parancsnokság)

73 Brygada Piechoty Honwedu 13 Pułk Piechoty Honwedu 18 Pułk Piechoty Honwedu
74 Brygada Piechoty Honwedu 14 Pułk Piechoty Honwedu 15 Pułk Piechoty Honwedu
38 Dywizja Piechoty Honwedu

(węg. 38. honvéd gyaloghadosztály parancsnokság)

75 Brygada Piechoty Honwedu 21 Pułk Piechoty Honwedu 22 Pułk Piechoty Honwedu
76 Brygada Piechoty Honwedu 23 Pułk Piechoty Honwedu 24 Pułk Piechoty Honwedu
39 Dywizja Piechoty Honwedu

(węg. 39. honvéd gyaloghadosztály parancsnokság)

77 Brygada Piechoty Honwedu 9 Pułk Piechoty Honwedu 11 Pułk Piechoty Honwedu
78 Brygada Piechoty Honwedu 10 Pułk Piechoty Honwedu 16 Pułk Piechoty Honwedu
40 Dywizja Piechoty Honwedu

(węg. 40. honvéd gyaloghadosztály parancsnokság)

79 Brygada Piechoty Honwedu 29 Pułk Piechoty Honwedu 30 Pułk Piechoty Honwedu
80 Brygada Piechoty Honwedu 6 Pułk Piechoty Honwedu 19 Pułk Piechoty Honwedu
41 Dywizja Piechoty Honwedu w Budapeszcie

(węg. 41. honvéd gyaloghadosztály parancsnokság)

81 Brygada Piechoty Honwedu w Budapeszcie

(węg. 81. honvéd gyalogdandár)

1 Pułk Piechoty Honwedu 17 Pułk Piechoty Honwedu
82 Brygada Piechoty Honwedu w Veszprém

(węg. 81. honvéd gyalogdandár)

20 Pułk Piechoty Honwedu 31 Pułk Piechoty Honwedu
42 Dywizja Piechoty Honwedu

(węg. 42. honvéd gyaloghadosztály parancsnokság)

83 Brygada Piechoty Honwedu 25 Pułk Piechoty Honwedu 26 Pułk Piechoty Honwedu
84 Brygada Piechoty Honwedu 27 Pułk Piechoty Honwedu 28 Pułk Piechoty Honwedu
Sztandar honwedów

Przypisy

edytuj
  1. Rydel 2001 ↓, s. 23.
  2. a b Rydel 2001 ↓, s. 33.
  3. Dislokation 1914 ↓, s. 167–168.
  4. Rydel 2001 ↓, s. 47.

Bibliografia

edytuj
  • Dislokation und Einteilung des k.u.k. Heeres, der k.u.k. Kriegsmarine, der k.k. Landwehr und der königlich ungarischen Landwehr. Wiedeń: L.W. Seidel & Shon, k. u. k. Hofbuchhändler, 1914.
  • Johann Christoph Allmayer-Beck, Erich Lessing: Die K.u.k. Armee. 1848-1918. Verlag Bertelsmann, München 1974, ISBN 3-570-07287-8.
  • L. W. Seidel (Hrsg.): Seidels kleines Armeeschema. Dislokation und Einteilung des k.k. Heeres, der k.k. Kriegsmarine, der k.k. Landwehr und der königlich ungarischen Landwehr. Seidel, Wien 8. Jg. (1861) bis 61. Jg. (1907), (Vorgänger: „K.K. österreiches Armee-Schema auf das Jahr...”)
  • Stefan Rest, M.Christian Ortner, Thomas Ilmig: Des Kaisers Rock im 1. Weltkrieg. Verlag Militaria, Wien 2002, ISBN 978-3950164206.
  • Jan Rydel: W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868–1918. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001. ISBN 83-7188-235-1.