J-pop
J-pop (pełna nazwa japoński pop) – skrót używany przez cywilizację zachodu do określania japońskiej muzyki popularnej. Termin J-pop został wymyślony w stacji radiowej J-Wave. Jest używany w Japonii na określenie utworów z gatunków pop, rock, dance, hip-hop czy soul. Do piosenkarzy J-popowych zalicza się zarówno popularnych muzyków, jak i seiyū[2][3][4][5]. J-pop był rozwijany przez zespoły nowej fali i crossover z końca lat 70., takie jak Yellow Magic Orchestra i Southern All Stars, a następnie przez eurobeat na początku lat 90., m.in. przez wokalistkę Namie Amuro[6][7]. Ostatecznie J-pop zastąpił na japońskiej scenie muzycznej kayōkyoku, termin określający japońską muzykę popularną[8].
| Pochodzenie |
Pop, Group sounds, Folk, New music, Kayōkyoku, Crossover, Rock, Eurobeat |
|---|---|
| Czas i miejsce powstania |
początek lat 90. XX w., Japonia |
| Instrumenty |
Perkusja, Gitara elektryczna, Gitara akustyczna, Gitara basowa, Fortepian, Keyboard, Syntezator, Harfa, Trąbka, Puzon, Róg, Skrzypce, Altówka, Wiolonczela, Kontrabas[1] |
| Gatunki pokrewne |
Ryūkōka, Enka, Kayōkyoku, Folk, New music, Para para, Super Eurobeat, R&B, Sentymentalna ballada, J-rock, Kayōkyoku, Idol, Anison |
| Podgatunki | |
| City pop, Shibuya-kei, Synth pop, J-euro | |
| Podgatunki powstałe z połączenia z innym stylem muzycznym | |
| Japoński hip hop, Kawaii metal, Japońskie reggae | |
| Style regionalne | |
| City pop, Shibuya-kei | |
Sklepy w Japonii zwykle dzielą dostępną muzykę na cztery główne sekcje: J-pop, enka (tradycyjna forma ballad), muzyka poważna oraz muzyka światowa.
Historia
edytujHistoria J-popu zaczyna się we wczesnych latach ery Shōwa (lata 20. do 80. XX w.) od ryūkōka, formy muzyki popularnej inspirowanej zachodnim jazzem i bluesem. Następnie ryūkōka został wyparty przez enke, emocjonalne ballady, oraz kayōkyoku, bardziej wyrafinowaną i powściągliwą odmianę, aż do późnych lat pięćdziesiątych, kiedy to popularna muzyka z Zachodu, taka jak rock and roll oraz R&B, stała się popularna[9]. W latach 50. i 60. XX w. wiele grup i piosenkarzy kayōkyoku zdobyło doświadczenie, występując w amerykańskich bazach wojskowych w Japonii. Mniej więcej w tym samym czasie szef Yakuzy, Kazuo Taoka, zreorganizował przemysł koncertowy, traktując wykonawców jak profesjonalistów. Wielu z tych wykonawców stało się później kluczowymi postaciami gatunku J-pop[10]. Gatunek rozwinął się w system idoli, w którym wytwórnie muzyczne kształtowały wizerunki piosenkarzy w celu maksymalnego przyciągnięcia uwagi fanów. Rosła popularność electropopu opartego na syntezatorach i city popu, swoistego miejskiego połączenia soft rocka, funku i boogie, który koncentrował się na obszarach miejskich, takich jak Tokio. J-pop pozostawał pomiędzy dwoma biegunami enki (tradycyjnej muzyki japońskiej) i kayōkyoku aż do lat 80. i 90. XX w., kiedy to nowoczesna definicja tego terminu stała się standardem w przemyśle muzycznym[9]. Scena muzyczna J-popu rozrosła się gwałtownie w latach 90., między innymi dzięki takim grupom, jak B’z i Mr. Children, które dzięki swoim zespołowym brzmieniom sięgały szczytów sprzedaży. Pod koniec lat 90. grupy te zostały wyparte przez nastawione na taniec piosenkarki, takie jak Namie Amuro, której utwór „Can You Celebrate?” z 1997 r. był najlepiej sprzedającym się singlem żeńskiej artystki J-popowej[11]. W tym okresie popularność zdobyły również boysbandy i girlsbandy, takie jak SMAP, Arashi i Morning Musume[9]. Od roku 2000 w japońskim przemyśle rozrywkowym pojawia się coraz więcej grup idoli. Niektóre z najbardziej znanych obecnie grup to Hey! Say! JUMP, AKB48, Momoiro Clover Z[12][13].
J-pop w pop-kulturze
edytujMuzyka J-pop jest integralną częścią japońskiej kultury. Używana jest ona wszędzie: w anime, sklepach, reklamach, filmach, programach radiowych i telewizyjnych, a także w grach komputerowych. Niektóre programy informacyjne w telewizji również puszczają J-popowe piosenki podczas napisów końcowych[9].
W wielu anime i programach telewizyjnych openingi i endingi są regularnie zmieniane. Szybka rotacja piosenek na listach przebojów powoduje stosunkową krótkotrwałą popularność wielu artystów w Japonii. Większość z nich wydaje jeden album i parę singli, po czym znikają z głównonurtowej sceny. Z drugiej strony, artyści, którym udaje się osiągnąć sukces, na dłużej przechodzą do historii japońskiej muzyki i są celebrowani przez lata. Dla przykładu, zespoły takie jak KinKi Kids, Momoiro Clover Z, Dreams Come True, B’z, SMAP, Southern All Stars, Mr. Children, Morning Musume, Arashi, piosenkarze: Masaharu Fukuyama, Eikichi Yazawa, Noriyuki Makihara, oraz piosenkarki: Mika Nakashima, Mai Kuraki, Ayumi Hamasaki, Hikaru Utada czy Kumi Kōda nie schodzą ze sceny od około 15–20 lat.
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ 中級者向け作曲・編曲講座第3回 「アイドル系ポップスでよく使われる楽器」. note.com. [dostęp 2016-01-17].
- ↑ J-pop Music Description. discogs.com. [dostęp 2022-05-15].
- ↑ A Brief History of Japanese Pop (J-pop) Music. spinditty.com. [dostęp 2021-12-01].
- ↑ J-POP MUSIC GENRE. musicgenreslist.com. [dostęp 2022-05-15].
- ↑ Teresa Heapy: Japanese Culture. Raintree, 2012, s. 29. ISBN 978-1-4062-5604-8.
- ↑ J-POP史変遷. idol.who.ne.jp. [dostęp 2021-05-15].
- ↑ 安室奈美恵 / ダンストラックスVol.1 [廃盤]. artist.cdjournal.com. [dostęp 2022-05-15].
- ↑ J-POPって何だろう？そして今、改めて歌謡曲の魅力とは？. ctv.co.jp. [dostęp 2021-05-15].
- ↑ a b c d All About J-Pop Music: A Brief History of Japanese Pop Music. masterclass.com. [dostęp 2022-02-24].
- ↑ ‘Golden age’ of kayoukyoku holds lessons for modern J-pop. japantimes.co.jp. [dostęp 2011-05-26].
- ↑ 日本で一番売れた曲ランキング. hit-song.jp. [dostęp 2022-05-15].
- ↑ デビュー続々！ 2010年アイドル戦国時代 生き残るのはどのグループ!?. cyzo.com. [dostęp 2010-04-23].
- ↑ Momoiro Clover Z dazzles audiences with shiny messages of hope. ajw.asahi.com. [dostęp 2012-08-29].