Jump to content

Orinoco

Di Wikipedia, e ensiklopedia liber
E artíkulo aki ta skirbí na papiamentu. Lo ta apresiá si por mantené e artíkulo aki na estilo di papiamentu.
Orinoco
Mouth of the watercourseCasiquiare canal, Delta Amacuro, Laman Karibe Editá
Conchi hidrogenoOceano Atlantiko Editá
Basin countryVenezuela Editá
KontinenteSur Amérika Editá
PaisVenezuela, Colombia Editá
Koordinato geográfiko8°33′36″N 60°30′0″W, 2°19′5″N 63°21′42″W Editá

Orinoco ta un riu na Venezuela i un di e riunan mas importante na Sur Amérika. E ta originá na Sierra Parima (den region suitwest di e sierra di Guyana), serka di e frontera ku Brasil. Despues susesivamente e riu ta hasi birada rònt di e eskudo di Guiana, ta forma e frontera ku Colombia pa kasi 400 kilometer, ta pasa stret dor di Venezuela na ost i finalmente ta desemboká den Oséano Atlántiko serka di Trinidad i Tobago. E fluho di e riu ta kubri Venezuela pa 65% i Colombia pa 35%. E estuario ta un delta di riu enorme (41.000 km²) ku mondi i selva. E riu ta 2.140 kilometer largu[1]; e ta e di kuater mas largu na mundu i e di dos mas largu na Sur Amérika tras di Amazona. Den temporada di awaseru e riu Orinoco por bira 22 kilometer hanchu i 100 meter hundu.

Mapa di e fluho di Orinoco

E riu ta pa gran parti nabegabel (e nòmber ‘Orinoco’ na idioma Warau literalmente ta nifiká lugá ​​ku por nabegá: barkunan grandi ku ta bai laman por yega Ciudad Bolívar, 435 kilometer for di kosta).[2][3] Orinoco i su afluentenan ta e sistema prinsipal di transporte pa Venezuela oriental i interior i pa e yanonan di Colombia.

E fondo di e riu Orinoco tambe ta importante ekológikamente. E ta e úniko habitat di e kaiman Orinoco (Crocodylus intermedius). Esaki ta un di e reptilnan mas raro na mundu, ku ménos ku 250 ta biba den naturalesa. E ta tambe kas di dòlfeinnan di riu Amazona (Inia geoffrensis).