ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਰਾਜਖੇਤਰ

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਮਿਲਟਰੀ ਕਾਲਜ ਦੇ ਯਿਓ ਹਾਲ ਵਿਖੇ 'ਓ ਕੈਨੇਡਾ ਵੀ ਸਟੈਂਡ ਗਾਰਡ ਫ਼ਾਰ ਦੀ' ਨਾਮਕ ਰੰਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸ਼ੀਸ਼ਾ (1965) ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਕੁਲ-ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਰਾਜਖੇਤਰ ਰਲ਼ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਖੇਤਰਫਲ ਪੱਖੋਂ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੇਸ਼ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਦਸ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਖੇਤਰ ਹਨ। ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਰਾਜਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫ਼ਰਕ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸੂਬੇ ਉਹ ਅਧਿਕਾਰ-ਖੇਤਰ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੁਤਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਧੀਨਿਯਮ, 1867 ਤੋਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦਕਿ ਰਾਜਖੇਤਰ ਆਪਣੇ ਫ਼ਰਮਾਨ ਅਤੇ ਤਾਕਤਾਂ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਧੁਨਿਕ ਕੈਨੇਡੀਆਈ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸਿਧਾਂਤ ਮੁਤਾਬਕ ਸੂਬਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹਿ-ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰ ਵਿਭਾਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਸੂਬੇ ਦਾ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ-ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ "ਮੁਕਟ" ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਰਾਜਖੇਤਰ ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ ਸਗੋਂ ਸੰਘੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਦਾ ਇੱਕ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਦਸ ਸੂਬੇ ਐਲਬਰਟਾ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ, ਮਾਨੀਟੋਬਾ, ਨਿਊ ਬ੍ਰੰਜ਼ਵਿਕ, ਨਿਊਫ਼ਾਊਂਡਲੈਂਡ ਅਤੇ ਲਾਬਰਾਡੋਰ, ਨੋਵਾ ਸਕੋਸ਼ਾ, ਓਂਟਾਰੀਓ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਐਡਵਰਡ ਟਾਪੂ, ਕੇਬੈਕ ਅਤੇ ਸਸਕਾਚਵਾਨ ਹਨ। ਤਿੰਨ ਰਾਜਖੇਤਰ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਰਾਜਖੇਤਰ, ਨੂਨਾਵੁਤ ਅਤੇ ਯੂਕੋਨ ਹਨ।

ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਰਾਜਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਦਸ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਖੇਤਰ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਇੱਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨਯੋਗ ਨਕਸ਼ਾ।

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਦਸ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਖੇਤਰ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਇੱਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰਨਯੋਗ ਨਕਸ਼ਾ।

ਸੂਬੇ

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸੂਬੇ

ਝੰਡਾ	ਕੁਲ-ਚਿੰਨ੍ਹ	ਸੂਬਾ	ਡਾਕ-ਸੰਬੰਧੀ ਛੋਟਾ ਰੂਪ	ਰਾਜਧਾਨੀ	ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ (ਅਬਾਦੀ ਪੱਖੋਂ)	ਮਹਾਂਸੰਘ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲਾ	ਅਬਾਦੀ (ਮਈ 2011)	ਖੇਤਰਫਲ: ਥਲ (ਕਿ.ਮੀ.2)	ਖੇਤਰਫਲ: ਜਲ (ਕਿ.ਮੀ.2)	ਖੇਤਰਫਲ: ਕੁੱਲ (ਕਿ.ਮੀ.2)	ਅਧਿਕਾਰਕ ਭਾਸ਼ਾ(ਵਾਂ)	ਸੰਘੀ ਸੰਸਦ:ਕਾਮਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੀਟਾਂ	ਸੰਘੀ ਸੰਸਦ: ਸੈਨੇਟ ਵਿੱਚ ਸੀਟਾਂ
		ਓਂਟਾਰੀਓ	ON	ਟੋਰਾਂਟੋ	ਟੋਰਾਂਟੋ	1 ਜੁਲਾਈ, 1867	12,851,821	917,741	158,654	1,076,395	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ	106	24
		ਕੇਬੈਕ	QC	ਕੇਬੈਕ ਸ਼ਹਿਰ	ਮਾਂਟਰੀਆਲ	1 ਜੁਲਾਈ, 1867	7,903,001	1,356,128	185,928	1,542,056	ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ	75	24
		ਨੋਵਾ ਸਕੋਸ਼ਾ	NS	ਹੈਲੀਫ਼ੈਕਸ	ਹੈਲੀਫ਼ੈਕਸ	1 ਜੁਲਾਈ 1867	921,727	53,338	1,946	55,284	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ	11	10
		ਨਿਊ ਬ੍ਰੰਜ਼ਵਿਕ	NB	ਫ਼ਰੈਡਰਿਕਟਨ	ਸੇਂਟ ਜਾਨ	1 ਜੁਲਾਈ 1867	751,171	71,450	1,458	72,908	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ	10	10
		ਮਾਨੀਟੋਬਾ	MB	ਵਿਨੀਪੈਗ	ਵਿਨੀਪੈਗ	15 ਜੁਲਾਈ 1870	1,208,268	553,556	94,241	647,797	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ,	14	6
		ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ	BC	ਵਿਕਟੋਰੀਆ	ਵੈਨਕੂਵਰ	20 ਜੁਲਾਈ 1871	4,400,057	925,186	19,549	944,735	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ	36	6
ਤਸਵੀਰ:Flag of Prince Edward।sland.svg	ਤਸਵੀਰ:Arms of Prince Edward।sland.svg	ਪ੍ਰਿੰਸ ਐਡਵਰਡ ਟਾਪੂ	PE	ਸ਼ਾਰਲਟਟਾਊਨ	ਸ਼ਾਰਲਟਟਾਊਨ	ਇ ਜੁਲਾਈ 1873	140,204	5,660	0	5,660	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ	4	4
		ਸਸਕਾਚਵਾਨ	SK	ਰੇਜੀਨਾ	ਸਸਕਾਟੂਨ	1 ਸਤੰਬਰ 1905	1,033,381	591,670	59,366	651,036	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ	14	6
		ਐਲਬਰਟਾ	AB	ਐਂਡਮੰਟਨ	ਕੈਲਗਰੀ	1 ਸਤੰਬਰ 1905	3,645,257	642,317	19,531	661,848	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ	28	6
		ਨਿਊਫ਼ਾਊਂਡਲੈਂਡ ਅਤੇ ਲਾਬਰਾਡੋਰ	NL	ਸੇਂਟ ਜਾਨਜ਼	ਸੇਂਟ ਜਾਨਜ਼	31 ਮਾਰਚ, 1949	514,536	373,872	31,340	405,212	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ	7	6

ਟਿੱਪਣੀਆਂ:

ਕ.^ ਯਥਾਰਥ; ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਕੋਲ ਸੀਮਤ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਰੁਤਬਾ ਹੈ

ਖ.^ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਭਾਸਾ ਦੀ ਸਨਦ; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕੋਲ ਸੀਮਤ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਰੁਤਬਾ ਹੈ

ਗ.^ ਖੇਤਰੀ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾਵਾਂ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਨੋਵਾ ਸਕੋਸ਼ਾ ਨੇ 1996 ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ

ਘ.^ ਨੋਵਾ ਸਕੋਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਥੋੜ੍ਹੇ ਦੁਭਾਸ਼ੀ ਵਿਧਾਨ ਹਨ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ; ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੋਲੈਂਡੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ); ਕੁਝ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਧਾਨਕ ਨਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ ਦੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ

ਙ.^ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਕੈਨੇਡੀਆਈ ਸਨਦ ਦਾ ਸੋਲ੍ਹਵਾਂ ਭਾਗ

ਚ.^ ਮਾਨੀਟੋਬਾ ਅਧੀਨਿਯਮ

• ਮਹਾਂਸੰਘ ਬਣਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਓਂਟਾਰੀਓ ਅਤੇ ਕੇਬੈਕ ਕੈਨੇਡਾ ਦਾ ਸੂਬਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਨ।
• ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਲ਼ਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ, ਨਿਊ ਬ੍ਰੰਜ਼ਵਿਕ, ਨੋਵਾ ਸਕੋਸ਼ਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸ ਐਡਵਰਡ ਟਾਪੂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖ ਬਸਤੀਆਂ ਸਨ।
• ਮਾਨੀਟੋਬਾ ਨੂੰ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਰਾਜਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਸਮੇਤ ਹੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
• ਸਸਕਾਚਵਾਨ ਅਤੇ ਐਲਬਰਟਾ, ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਰਾਜਖੇਤਰ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ।
• ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਲ਼ਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਿਊਫ਼ਾਊਂਡਲੈਂਡ ਬਰਤਾਨਵੀ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦ ਮਲਕੀਅਤ ਸੀ। 1809 ਵਿੱਚ ਬਰਤਾਨਵੀ ਵਿਧਾਨ ਨੇ ਲਾਬਰਾਡੋਰ ਦਾ ਤਬਾਦਲਾ ਹੇਠਲੇ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਨਿਊਫ਼ਾਊਂਡਲੈਂਡ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਲਾਬਰਾਡੋਰ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 1927 ਤੱਕ ਤਕਰਾਰੀ ਰਹੀ। ਇਸ ਸੂਬੇ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਕ ਨਾਂ 6 ਦਸੰਬਰ, 2001 ਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧ ਤਹਿਤ ਨਿਊਫ਼ਾਊਂਡਲੈਂਡ ਤੋਂ ਬਦਲ ਕੇ ਨਿਊਫ਼ਾਊਂਡਲੈਂਡ ਅਤੇ ਲਾਬਰਾਡੋਰ ਹੋ ਗਿਆ।
• ਫ਼ਰੈਡਰਿਕਟਨ ਅਤੇ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਸਾਰੀਆਂ ਸੂਬਾਈ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ ਜਾਂ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਜਂ ਦੂਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਨ। ਫ਼ਰੈਡਰਿਕਟਨ ਨਿਊ ਬ੍ਰੰਜ਼ਵਿਕ ਵਿੱਚ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਜਦਕਿ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਵਿਚਲਾ ਦਸਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ।

ਸੂਬਾਈ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ

• 
  ਐਲਬਰਟਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
• 
  ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ ਸੰਸਦ ਭਵਨ
• 
  ਮਾਨੀਟੋਬਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
• 
  ਨਿਊ ਬ੍ਰੰਜ਼ਵਿਕ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
• 
  ਮਹਾਂਸੰਘ ਭਵਨ (ਨਿਊਫ਼ਾਊਂਡਲੈਂਡ ਅਤੇ ਲਾਬਰਾਡੋਰ)
• 
  ਸੂਬਾ ਸਦਨ (ਨੋਵਾ ਸਕੋਸ਼ਾ)
• 
  ਓਂਟਾਰੀਓ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
• 
  ਸੂਬਾ ਸਦਨ (ਪ੍ਰਿੰਸ ਐਡਵਰਡ ਟਾਪੂ)
• 
  ਸੰਸਦ ਭਵਨ (ਕੇਬੈਕ)
• 
  ਸਸਕਚਵਾਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ

ਰਾਜਖੇਤਰ

ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਰਾਜਖੇਤਰ ਹਨ। ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਵਾਂਗ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਭੁਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਘੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਹੀ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਦਾ 60° ਉੱਤਰ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ ਤੋਂ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਅਤੇ ਹਡਸਨ ਖਾੜੀ ਦੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਦਾ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡੀਆਈ ਮੁੱਖਦੀਪ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਪੈਂਦੇ ਸਾਰੇ ਟਾਪੂ (ਜੇਮਜ਼ ਖਾੜੀ ਵਿਚਲੇ ਟਾਪੂਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੈਨੈਡੀਆਈ ਆਰਕਟਿਕ ਟਾਪੂਆਂ ਤੱਕ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਹੇਠ ਦਿੱਤੀ ਸਾਰਨੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ਼ ਰਾਜਖੇਤਰ (ਹਰੇਕ ਸੂਬੇ ਦੀ ਸਾਰੇ ਰਾਜਖੇਤਰਾਂ ਉੱਤੇ ਪਹਿਲਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਰਾਜਖੇਤਰ ਦੇ ਬਣਨ ਦੀ ਮਿਤੀ ਚਾਹੇ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ) ਕ੍ਰਮਬੱਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਰਾਜਖੇਤਰ

ਝੰਡਾ	ਕੁਲ-ਚਿੰਨ੍ਹ	ਰਾਜਖੇਤਰ	ਡਾਕ-ਸੰਬੰਧੀ ਛੋਟਾ ਰੂਪ	ਰਾਜਧਾਨੀ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ	ਮਹਾਂਸੰਘ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲਾ	ਅਬਾਦੀ (ਮਈ 2011)	ਖੇਤਰਫਲ: ਥਲ (ਕਿ.ਮੀ.2)	ਖੇਤਰਫਲ: ਜਲ (ਕਿ.ਮੀ.2)	ਖੇਤਰਫਲ: ਕੁੱਲ (ਕਿ.ਮੀ.2)	ਅਧਿਕਾਰਕ ਭਾਸ਼ਾ(ਵਾਂ)	ਸੰਘੀ ਸੰਸਦ: ਕਾਮਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੀਟਾਂ	ਸੰਘੀ ਸੰਸਦ: ਸੈਨੇਟ ਵਿੱਚ ਸੀਟਾਂ
		ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਰਾਜਖੇਤਰ	NT	ਯੈਲੋਨਾਈਫ਼	15 ਜੁਲਾਈ 1870	41,462	1,183,085	163,021	1,346,106	Chipewyan, Cree, English, French, Gwich’in, Inuinnaqtun, Inuktitut, Inuvialuktun, North Slavey, South Slavey, Tłįchǫ	1	1
		ਯੂਕੋਨ	YT	ਵਾਈਟਹਾਰਸ	13 ਜੂਨ 1898	33,897	474,391	8,052	482,443	ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ	1	1
		ਨੁਨਾਵੁਤ	NU	ਇਕਾਲੀਤ	1 ਅਪਰੈਲ 1999	31,906	1,936,113	157,077	2,093,190	ਇਨੂਈਨਾਕਤੁਨ, ਇਨੁਕਤੀਤੂਤ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ, ਫ਼ਰਾਂਸੀਸੀ	1	1

ਟਿੱਪਣੀ: ਨੁਨਾਵੁਤ ਅਤੇ ਯੂਕੋਨ ਦੋਹੇਂ ਹੀ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਰਾਜਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ।

ਰਾਜਖੇਤਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀਆਂ

• 
  ਯੂਕੋਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
• 
  ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਰਾਜਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
• ਨੁਨਾਵੁਤ ਦੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ
  ਨੁਨਾਵੁਤ ਦੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ