Vejatz lo contengut

Himyar

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Lo Reialme d'Himiar (Himyar) aguèt coma origina los himiaritas, qu'èran un clan de l'Arabia Felix (Iemèn) dins lo Reialme de Saba.

Lo primièr estat himiarita sorgiguèt en 1115 aC en Raidan (èran los "senhors de Raidan"), e puèi venguèron lo Reialme d'Himiar (Himyar).

Himyar foguèt un estat situat al sud d'Arabia entre los ans 115 aC e 525 de l'edat crestiana.

En 25 aC, conquistèron pendent un temps lo Reialme de Saba, e 220 annadas puèi lo Reialme de Qataban. En l'an 300 lo Reialme d'Hadramaut. Saba foguèt, fin finala, conquistada en 280 mas abans ja èra estat conquistat Raidan (d'aperaquí entre los ans 160-195). En 290, la primièra dinastia himiarita de Raidan foguèt cambiada per una dinastia parallela nomentada dels Toba o Tubba (probablament, un títol personal semblable al de faraon) tanben coneguts coma "reis de Saba e Raidan" o "Tubba d'Himyar".

En l'an 330, e pr'amor dun predicator originari d'Alexandria d'Egipte, lo rei axumita Erzana venguèt crestian mas lo reialme venguèt ebrieu en 385. Un sègle apuèi lo cristianisme s'espandiguèt dins tot Iemèn, sustot en Najran.

Los axumitas conquistèron Iemèn en d'aperaquí l'an 370. Lo rei d'Axum o Aksum aguèt lo títol de "Rei d'Axum, d'Iemèn e de Reidan". Al còp, los axumitas conquistèron Nubia, situada al nòrd d'Axum. En 378, los himiaritas aguèron tornarmai l'independéncia.

Fins l'an 525, foguèt l'estat dominant dins lo sud d'Arabia amb una economia agricola ajudada per l'exportacion d'encens e mirra; los himiaritas compravan d'evòri en Africa e puèi lo vendián a l'Emperi Roman. Lo darrièr rei foguèt Dhu Nuwas (Yusuf Ashar Yathar), convertit al judaisme. Lo vesin d'aquel país en Africa èra lo Reialme d'Aksum, un reialme crestian. En lo chaple de Najran, crestians himiaritas i axumitas foguèron chaplats per òrdre del rei; l'emperaire bizantin o denoncièt al rei d'Axum Caleb. Axum decidiguèt d'intervenir e Dhu Nuwas foguèt desfach. Un virrei d'Axum arribèt a Thusfar.

Lo virrei foguèt destituit lèu e lo general Abraha, comencèt de gobernar lo país coma primièr gobernador e apuèi coma rei, fins l'an 570; en 599, una aliança nacionala amb los persas menèt al domèni persa. En 629, Himyar foguèt includit dins lo Califat islamic.

La capitala dels himiaritas foguèt Thusfar. La lenga himiarita foguèt parlada fins lo sègle X.