Chansonnier
Chansonnier eller chansonnière er det franske ordet for visesanger og visedikter, men kan i overført forstand også bety satiriker. Betegnelsen chansonnier brukes fortrinnsvis på artister som har sterke bånd til eller opptrer og synger ifølge den franske chanson-tradisjonen. Dette er en populær, opprinnelig franskspråklig musikksjanger som kjennetegnes av folkelige sanger, kabaret- og varietéviser med poetiske, fortellende tekster og enkelt musikkarrangement. På norsk kan også betegelsen chansonist brukes om slike chansonkunstnere eller chansonniers.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Olympia_facade.jpg/250px-Olympia_facade.jpg)
En kvinnelig chansonnier kan på norsk dessuten betegnes med det franske ordet chanteuse, som er hunkjønnsformen av chanteur, det vil si «sanger».
Kjente chansonniers
redigerBelgia
rediger- Jacques Brel (1929–1978)
Frankrike
rediger- Aristide Bruant (1851–1925)
- Félix Mayol (1882-1941)
- Maurice Chevalier (1888–1972)
- Lucienne Boyer (1901–1983)
- Charles Trenet (1913–2001)
- Édith Piaf (1915–1963)
- Patachou (1918-)
- Boris Vian (1920–1959)
- Georges Brassens (1921–1981)
- Yves Montand (1921–1992)
- Charles Aznavour (1924–)
- Gilbert Bécaud (1927–2001)
- Juliette Gréco (1927–)
- Barbara (1930–1997)
- Dalida (1933–1987)
- Mireille Mathieu (1946–)
Canada
redigerHellas
rediger- Nana Mouskouri (1934–)
Nederland
rediger- Drs. P (1919–)
- Liesbeth List (1941-idag)
- Boudewijn de Groot (1944–)
Sverige
rediger- Cornelis Vreeswijk (1937–1987) (opptrådte også på nederlandsk)
- Rikard Wolff (1958–)
- Ulla Sjøblom (1927–1989)
Tyskland
rediger- Claire Waldoff (1884–1957)
- Marlene Dietrich (1901–1992)
- Hildegard Knef (1925–2002)
- Ute Lemper (1963–)
USA
rediger- Joe Dassin (1938–1980)
Norge
rediger- Kari Bremnes (1956–)
Litteratur
rediger- Siegfried P. Rupprecht: Chanson-Lexikon. Schwarzkopf & Schwarzkopf, Berlin 1999. ISBN 3-89602-201-6.
- Peter Wicke, Kai-Erik Ziegenrücker, Wieland Ziegenrücker: Handbuch der populären Musik. Geschichte – Stile – Praxis – Industrie. Schott Music, Mainz 2007, ISBN 978-3-7957-0571-8.
- Wolfgang Ruttkowski: Das literarische Chanson in Deutschland. (= Sammlung Dalp. 99). Francke, Bern 1966. (Literaturverzeichnis S. 205–256).
- Dietmar Rieger (Hrsg.): Französische Chansons. Von Béranger bis Barbara. Französisch–deutsch. (Reclams Universal-Bibliothek. 8364). Reclam, Stuttgart 1987, ISBN 3-15-008364-8 .
- Heidemarie Sarter (Hrsg.): Chanson und Zeitgeschichte. Diesterweg, Frankfurt 1988, ISBN 3-425-04445-1.
- Andrea Oberhuber: Chanson(s) de femme(s). Entwicklung und Typologie des weiblichen Chansons in Frankreich 1968–1993. Erich Schmidt, Berlin 1995, ISBN 3-503-03729-2.
- Herbert Schneider (Hrsg.): Chanson und Vaudeville. Gesellschaftliches Singen und unterhaltende Kommunikation im 18. und 19. Jahrhundert. Röhrig, St. Ingbert 1999, ISBN 3-86110-211-0.
- Roger Stein: Zum Begriff „Chanson“. In: Roger Stein: Das deutsche Dirnenlied. Literarisches Kabarett von Bruant bis Brecht. 2. Auflage. Böhlau, Köln, Weimar, Wien 2007. S. 23ff., ISBN 978-3-412-03306-4.
- Annie Pankiewicz: Bref historique de la chanson française. In: Anne Pankiewicz: La chanson française depuis 1945. Manz, München 1981 und 1989, ISBN 3-7863-0316-9, S. 77ff. (Französische Landeskunde. Bd. 4). Erneuter Abdruck in: Karl Stoppel (Hrsg.): La France. Regards sur un pays voisin. Eine Textsammlung zur Frankreichkunde. Reclam, Stuttgart 2008, ISBN 978-3-15-009068-8, S. 278–280(Fremdsprachentexte) (in Französisch, mit Vokabular).
- Jacques Charpentreau: La chanson française, un art français bien à part. Vorwort zu: Simone Charpentreau (Hrsg.): Le livre d'or de la chanson française. Bd. 1: De Ronsard à Brassens. Éditions ouvrières, Paris 1971, ISBN 2-7082-2606-1, S. 5ff. Erneuter Abdruck in: Karl Stoppel (Hrsg.): La France. Regards sur un pays voisin. Eine Textsammlung zur Frankreichkunde. Reclam, Stuttgart 2008, ISBN 978-3-15-009068-8, S. 281–283 (Fremdsprachentexte) (in Französisch, mit Vokabular).
- Andreas Bonnermeier: Das Verhältnis von französischem Chanson und italienischer Canzone. Verlag Dr. Kovac, Hamburg 2002, ISBN 3-8300-0746-9.
- Andreas Bonnermeier: Frauenstimmen im französischen Chanson und in der italienischen Canzone. Verlag Dr. Kovac, Dezember 2002, ISBN 3-8300-0747-7.
- Uli Hufen: Das Regime und die Dandys: Russische Gaunerchansons von Lenin bis Putin. Rogner & Bernhard, Berlin 2010, ISBN 978-3807710570
- Stevw Cannon, Hugh Dauncey: Popular Music in France from Chanson to Techno: Culture, Identity, and Society, Ashgate Publishing, Ltd, 2003, ISBN 0-7546-0849-2 (englisch).
- Pierre Barbier, France Vernillat: Histoire de France par les chansons. Gallimard, Paris 1959. (französisch, verschiedene Ausgaben).
- Chantal Brunschwig, Louis-Jean Calvet, Jean-Claude Klein: 100 ans de chanson française 1880 – 1980. Seuil, Paris 1981 (französisch).
- Yann Plougastel, Pierre Saka: La chanson française et francophone. Larousse, Paris 1999, ISBN 2-03-511346-6 (französisch).
- Lucien Rioux: 50 ans de chanson française de Trenet à Bruel, éditions de l'Archipel, Paris 1991 (französisch).
- Gilles Verlant (Hrsg.): L'Odyssée de la chanson française. Hors collection éditions, Paris 2006. ISBN 2-258-07087-2. (französisch).
- Eva Kimminich: Erstickte Lieder. Zensierte Chansons aus Pariser Cafés-concerts. Versuch einer kollektiven Reformulierung gesellschaftlicher Wirklichkeiten. (= Romanica et Comparatistica. 31). Stauffenburg, Tübingen 1998, ISBN 3-86057-081-1. (Zugleich Habilitationsschrift Universität Freiburg, Breisgau, 1992).
- Eberhard Kleinschmidt: Mimik, Gestik und Körperhaltung im Chanson: Die zu Unrecht vernachlässigte visuelle Dimension. In: Eberhard Kleinschmidt (Hrsg.): Fremdsprachenunterricht zwischen Sprachenpolitik und Praxis. Festschrift für Herbert Christ zum 60. Geburtstag. Narr, Tübingen 1989, ISBN 3-8233-4191-X, S. 180-191. [Zu: Jacques Brel: Les bonbons ’67]
- Eberhard Kleinschmidt: Mehr als nur Text und Musik … - Die visuelle Dimension des französischen Chansons, in: Heiner Pürschel/Thomas Tinnefeld (Hrsg.): Moderner Fremdsprachenunterricht zwischen Interkulturalität und Multimedia. Reflexionen und Anregungen aus Wissenschaft und Praxis. AKS-Verlag, Bochum 2005, ISBN 3-925453-46-6, S. 266-280. [Zu: Jacques Brel: Les bigotes ]