Hopp til innhald

Temperaturmåling

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Eit febertermometer som viser temperaturen 38,7 °C

Temperaturmåling ved bruk av moderne vitskaplege termometer og temperaturskalaer går tilbake til tidleg på 1700-taletGabriel Fahrenheit tilpassa eit termometer med å kvikksølv og nytta ein skala som var utvikla av Ole Christensen Røemer. Fahrenheitskalaen er framleis i bruk (hovudsakleg USA) i tillegg til Celsius og Kelvin sine skalaer.

Den gjennomsnittlege lufttemperaturen i verda er 15 °C.

Måling av lufttemperatur

[endre | endre wikiteksten]

Dei fleste vêrstasjonar måler temperatur og luftfukta nær overflata av jorda med termometer plassert i eit stevensonbur som er eit standardisert instrumentbur med god ventilasjon. Termometeret skal plasserast 1,25 til 2 meter over bakken etter Verdas meteorologiorganisasjon (WMO) sine definisjonar.

Samanlikning av temperaturskalaer

[endre | endre wikiteksten]
Samanlikning av temperaturskalaer
Kommentar Kelvin
K
Celsius
°C
Fahrenheit
°F
Rankine
°Ra (°R)
Delisle
°D ¹
Newton
°N ¹
Réaumur
°R, (°Ré, °Re) ¹
Rømer
°Rø (°R) ¹
Absolutt null 0 −273,15 −459,67 0 559,725 −90,14 −218,52 −135,90
Lågaste temperatur registrert på jordoverflata
(Vostok i Antarktis - 21. juli, 1983)
184 −89 −128,2 331,47 283,5 −29,37 −71,2 −39,225
Celsius og Fahrenheit sin «overgangstemperatur» 233,15 −40 –40 419,67 , , , ,
Fahrenheit si is/salt-blanding 255,37 −17,78 0 459,67 176,67 −5,87 −14,22 −1,83
Frysepunktet til vatn (ved standard trykk) 273,15 0 32 491,67 150 0 0 7,5
Gjennomsnittleg temperatur på Jorda 288 15 59 518,67 127,5 4,95 12 15,375
Gjennomsnittleg kroppstemperatur for menneske ² 309,95 36,8 98,24 557,91 94,8 12,144 29,44 26,82
Høgaste registrerte temperatur på Jorda
(Al 'Aziziyah i Libya - 13. september 1922)
331 58 136,4 596,07 63 19,14 46,4 37,95
Kokepunktet til vatn (ved standard trykk) 373,1339 99,9839 211,97102 671,64102 0 33 80 60
Titan smeltar 1941 1668 3034 3494 −2352 550 1334 883
Sola si overflate 5800 5526 9980 10440 −8140 1823 4421 2909

¹ Temperaturskalaen er ikkje i bruk lenger
² Normal krossptemperatur er 36.6 °C ±0.7 °C.
Enkelte tal i tabellen er runda av