Hopp til innhald

Spissmus

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Spissmus
Systematikk
Rike: Dyr Animalia
Rekkje: Ryggstrengdyr Chordata
Underrekkje: Virveldyr Vertebrata
Klasse: Pattedyr Mammalia
Infraklasse: Placentale pattedyr Placentalia
Overorden: Laurasiatheria
Orden: Eulipotyphla
Familie: Spissmus Soricidae
Fischer von Waldheim, 1814

Spissmus (Soricidae) er ein familie av insektetarar. Dei liknar mus på utsjånad, men skil seg frå dei på mange vis ettersom mus er gnagarar medan spissmus er insektetarar. Familien omfattar nokre av verdas minste pattedyr, knøttspissmus er verdas nest minste etter pygméspissmusa (Suncus etruscus).[1]

Spissmus har ein lang, spiss snute, små augo og avrunda øyre som er noko samankrølla. Dei lever mest av insekt og makkar, men nokre artar kan òg ta smådyr av sin eigen storleik. Dei fleste har moskuskjertlar slik at mange rovdyr let vera å eta dei. Nokre har giftig munnvatn, og kan difor drepa byttet sitt ved å bita det.

Spissmus lever ganske kort, ofte ikkje stort meir enn eit år eller kortare. I løpet av denne tida kan ei hospissmus få fleire kull med to til ti ungar i kvart. Dei vert fødde blinde og nakne.

Spissmus i Noreg

[endre | endre wikiteksten]

I Noreg finst seks artar, nemleg krattspissmus[2] (Sorex araneus), dvergspissmus (Sorex minutus), knøttspissmus[2] (Sorex minutissimus), lappspissmus (Sorex caecutiens), taigaspissmus (Sorex isdodon) og vasspissmus (Neomys fodiens). Sistnemnte et ofte fiskerogn og kan gjere skade.

Andre tydingar

[endre | endre wikiteksten]

Namnet «spissmus» vert òg bruka om dyr som ikkje høyrer til gruppa: springspissmus og trespissmus.

  1. Frislid, Ragnar; Jensen, Birger (1994). Norsk pattedyrhåndbok. H.Aschehoug & Co. (W.Nygaard), Oslo. s. 322. ISBN 82-03-16641-5. 
  2. 2,0 2,1 Artsdatabanken: Artsnavnebasen Nynorske artsnamn blei forandra til «krattspissmus» og «knøttspissmus» september 2009

Bakgrunnsstoff

[endre | endre wikiteksten]
Commons har multimedium som gjeld: Spissmus
Wikispecies
Wikispecies
Wikispecies har taksonomisk informasjon om Spissmus