Peanøtt

Peanøtt
Peanøtt
Systematikk
Rike:	Planteriket Plantae
Underrekkje:	Frøplantar Spermatophytes
Orden:	Erteblomordenen Fabales
Familie:	Erteblomfamilien Fabaceae
Underfamilie:	Faboideae
Stamme:	Dalbergieae
Slekt:	Arachis
Art:	Peanøtt A. hypogaea
Vitskapleg namn
Arachis hypogaea L., 1753

Peanøtt eller jordnøtt (Arachis hypogaea) er ein art i erteblomfamilien og frøa til arten, som også er kjende som jordnøtter. Namnet «peanøtt» kjem frå engelsk peanut ('ertenøtt') og førsteleddet blir uttalt /pi/ eller /pia/ på norsk.

Peanøtta stammar frå Sør-Amerika, men blir i dag dyrka overalt i tropane. Planten er ca. 50 cm høg og har raudgule, sterile blomar i dei øvre bladhjørnene. I dei nedre bladhjørnene sit kleistogame blomar (blomar som set frø utan at dei har opna seg) på skaft. Etter blomstringa forlengar skafta seg seg, bøyer seg nedover og presser den unge frukta, ein tofrøa belg, ned i jorda, der han mognar. Storleiken på belgen varierer, det vanlegaste er ei lengd på 3–4 cm.

Peanøtter er eit viktig produkt som kan etast eller seljast rå, rista eller salta. Store mengder blir mole til jordnøttmjøl som kan brukast til dyrefôr, ofte blanda med anna fôrmjøl. Frøa kan også pressast til jordnøttolje (arachisolje), som blir brukt i hushaldningar og i industrien.

Galleri

• 
  Peanøtter på planten.
• 
  Indonesisk sambal goreng teri kacang med peanøtter.
• 
• 

Kjelder

«peanøtt» i Nynorskordboka.

• «Peanøtt» (25. mars 2014). Store norske leksikon. Fri artikkel henta 12. juli 2015.

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Peanøtt

Wikispecies

Wikispecies har taksonomisk informasjon om Arachis hypogaea