Paxí

Paxí Lokalt namn Παξοί
Hamna på Paxí
Geografi
Stad	Det joniske havet
Koordinatar	39°12′N 20°10′E
Øygruppe	Dei joniske øyane
Areal	19 km²
Administrasjon
Land	Hellas
Periferi Periferieining	Dei joniske øyane Kérkyra
Største busetnad	Gáios (706 innb.)
Demografi
Folketal	2 466 (2021)
Folketettleik	129,8 /km²

Paxí (gresk Παξοί) er den minste av Dei joniske øyane. Faktisk er det greske namnet ei fleirtalsform som viser til ei heil gruppe øyar, der dei største er Paxós og naboøya Andípaxi.

Paxí er eigen kommune, og frå 2011 høyrer øyane administrativt til under periferieininga Kérkyra i periferien Dei joniske øyane.

I gresk mytologi danna Poseidon øya då han slo Kérkyra med gaffelen sin, slik at han og kona Amfitrite kunne få litt ro.

Geografi

Øya er om lag 13 km lang. Vestkysten er dominert av bratte kalksteinsklipper med mange blå grotter, som ein kan nå med båt frå Gáios. Mykje av landskapet er framleis dekt av olivenlundar. Desse strekkjer seg frå Lákkas, hamnelandsbyen i nord, via Magaziá til Gáios, hovudbyen. Produksjon av olivenolje, såpe og fiske er supplement til turismen, som har vore hovudindustrien på øya sidan 1960-åra. På denne tida vart kysten rundt Gáios kraftig ombygd for å ta imot turistane. Det går dagleg ferjer og hydrofoilar frå Kérkyra og til Párga på fastlandet, i tillegg til sjøflysamband med Kérkyra by i turistsesongen. Stundom går det òg båt til Albania (feriebyen Saranda og den gresk-romerske busetnaden Butrint).

Historie

Sjølv om øya har vore busett sidan førhistorisk tid, vert fønikarar rekna som dei første innbyggjarane på Paxí. Ein meiner at namnet på øya kjem frå Pax, som tyder «skifer» på deira språk.

Romarane styrte øya frå 200-talet fvt. og under perioden med austromersk styre og i mellomalderen vart øya stadig plyndra av sjørøvarar. Etter fleire herskarar og etter krosstoga var ferdig vart øya teken av Republikken Venezia mot slutten av 1300-talet.

Under napoleonskrigane vart Dei joniske øyane teke av Frankrike, så ein russisk-osmansk allianse, og til slutt av Storbritannia, som oppretta Den sameinte joniske unionen i 1815. I 1864, i lag med resten av Dei joniske øyane, vart Paxí ein del av Hellas.

Byar og tettstader

Dei største byane og tettstadene i kommunen er:

Tettstad	Folketal 2011	Folketal 2021
Gáios	498	706
Oziás	196	191
Lákka	147	166
Bogdanátika	135	132
Vlakhopoulátika	102	130

Dei andre busetnadene på øya er:

Magaziá (117) Ápergátika (105) Makrátika (88) Kondojannátika (82) Lóngos (74) Velianitátika (74) Plátanos (71) Kagátika (65)

Dalietátika (63) Grammatikéika (59) Ieromónakhos (52) Mastorátika (48) Kourtéika (47) Boikátika (38) Aronátika (29) Dendiátika (29)

Manesátika (25) Arvanitakéika (18) Koútsio (14) Moungelátika (12) Petrátika (5) Anemojannátika (3) Katsiátika (2)

Småøyar i kommunen:

• Andípaxi (21)
• Panajía (0)

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Paxi» frå Wikipedia på engelsk, den 29. juli 2007.

Referansar

Bakgrunnsstoff

• Turistinformasjon
• Offisiell side Arkivert 2009-09-08 ved Wayback Machine.