Amos

Amos
Fødd	814 f.Kr. Tekoa i Gush Etzion
Død	740 f.Kr.
Yrke	profet, bonde, gjetar
Religion	Yahwisme
Amos på Commons

Profeten Amos var ein profet i Bibelen. Han har gjeve namn til Amos bok. Amos var fødd i Tekoa og levde der som gjetar før han fekk profetkall. Han vert rekna til dei 12 «små profetane» i Bibelen og ein trur at han levde i perioden frå omkring 800 f.Kr. til omkring 750 f.Kr. I Amos-boka i Bibelen heiter det at han sette fram sine syner då Ussia var konge i Juda (786–746 f.Kr.) og Jeroboam II var konge i Israel (783–743 f.Kr.).

Sjølv om han var fødd i Juda rike, kom han med profetiane sine i rikstemplet i Betel som ligg i dåverande Israel eller Nordriket, som det også vert kalla. Begge rikene var på høgda av si materielle makt, rikfolk hadde både sommarhus og vinterhus, mens fattigfolk leid naud.

I denne situasjonen kom Amos som ein domsprofet. «Gjer deg rede til å møte din Gud» er bodskapen hans under den store haustfesten i Betel. Øvstepresten i Betel, Amasja, trua han til å slutte med sine profetiar, og Amos vart også skulda for å ville styrte kong Jeroboam.

Litteratur

• Bjørndalen, Anders Jørgen Untersuchungen zur allegorischen Rede der Propheten Amos und Jesaja - Berlin : de Gruyter, 1986 - XI, 398 sider ; 24 cm. - (Beiheft zur Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft ; 165). - (224). - Opphavleg presentert som avhandling (doktorgrad) - Universitetet i Oslo, 1982. - Bibliografi: s. [356]-387. - Har forfatterregister og sakregister ISBN 3-11-010105-X

• Barstad, Hans Magnus The religious polemics of Amos : studies in the preaching of Am 2,7B-8; 4,1-13; 5,1-27; 6,4-7; 8,14. - Leiden : E.J. Brill, 1984. - XIV, 244 s. ; 25 cm. - Bibliografi: s. 202-226. - ISBN 90-04-07017-6 Har forfatterregister, skriftstadregister og emneordregister

• Rian, Dagfinn Så sier Herren : forelesninger over utvalgte tekster fra profetene Amos, Jesaja og Deutero-Jesaja - Trondheim : Tapir, 1977. - 134 s. - ISBN 82-519-0217-7

• Kapelrud, Arvid Schou Central ideas in Amos - Oslo : Universitetsforlaget, 1971 - 86 sider

• Sandved, Johannes Fortolkning til profetene Amos, Obadias og Jonas - Oslo : Lutherstiftelsen, Lunde, 1971 - 240 sider - (Bibelverket)

• Seierstad, Ivar P. Die Offenbarungserlebnisse der Propheten Amos, Jesaja und Jeremia : Eine Untersuchung der Erlebnisvorgänge unter besonderer Berücksichtigung ihrer religiös-sittlichen Art und Auswirkung. - 2. Aufl. - Oslo : Universitetsforlaget, 1965 - S. 3-271. - (Scandinavian university books). - (224). - Avhandling (doktorgrad)

Bakgrunnsstoff

• Amos bok hos bibelen.no Arkivert 2006-07-18 ved Wayback Machine.